iltasyazilim
FD Üye
Harput Ulu Camii
Yapılış Tarihi 1156
Bani Artuklu Hükümdarı Fahreddin Karaaslan
Elazığ şehrinin Harput ilçesinde bulunan eser, iç kalenin içinde yer almaktadır Mimarı meçhul eserin banisi Artuklu Hükümdarı Fahreddin Karaaslan ’dır Duvarında bulunan ve aidat ile ilgili bilgiler içeren kitabesine tarafından 1156 yılında yapı edilmiştir Bazı kaynaklara tarafından yapı tarihi değişen eserin bugün fakat hali orijinal değildir Farklı dönemlerde eklemelere maruz kalan camiinin minare ve çevresi daha önceki bir tarihte yapılmış, 12yy ’da harim bölümü eklenmiştir Bugüne kadar öyle çok defa yenileme geçiren inşa en son olarak 2000 ’li yıllarda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir Yapının önemi Anadolu ’daki en erken tarihli camilerden biri olmasıdır
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii kuzey – güney doğrultusunda dikdörtgen bir alana oturmaktadır 2000 metrekarelik bir sahayı kaplayan inşa, değişik malzemelerin kullanılmasıyla yapı edilmiştir Bir Takım bölümlerde kesme taş, duvarlarda moloz taş takviye, örtü sistemi ve minaresinde tuğla kullanımı görülmektedir Mihraba paralel 2 sahınlı ve mihrap önü kubbeli olarak yapı edilmiştir Sahınların ikincisinde mihrap aksında aynalı çarpraz tonozla örtüldüğü görülmektedir Diğer birimler ise sivri kemer profilli beşik tonozlar ile örtülmüştür Revaklı eyvanlı düzenlemelerinin yanında iç avlusu bulunmaktadır İç avlunun doğusunda ve batısında bulunan sahınlar mihraba dik kuzey ve güney doğrultusunda ise mihraba paralel uzanmaktadır Bu yapının ayırıcı özelliği iç avluda bulunan ve eyvan şehvetli veren iki bölümün varoluşudur İç avluda üstelik minare yer almaktadır Minare adamakıllı tuğladan üretilmiş olup, öbür örgü biçimlerinin kullanılmasıyla süslenmiştir Bugün minare eğri bir haldedir
Camiiye giriş iki kapıyla sağlanır Bu kapılardan birinin üstünde beyaz mermerden yapılmış bir yazıt yer alır ve bu kitabenin önemi kufi hattan nesih yazıya geçişin ilk örneği görülmektedir Bu kitabe üstünde ‘ ’Besmeleden daha sonra, Allah ’ın rızasını tahsil ve Allah ’a yaklaşmak kasdiyle bu binayı yaptıran ol bir kişidir fakat, büyük Baş Buğ ve Emirdir Alimlerin Efendisi, Cenabı Adalet tarafından yardım görmüş, kuvvetlenmiş, dünyadaki tüm mücahitlerin muzafferi, dinin medarı iftiharı Müslümanların en güzeli, imamların zahiri, halkın ve devletin yardımcısı, halk arasında şöhret itibar sahibi, ümmetin tacı, mülk sahiplerinin güneşi, sultanların aziz ve şerifi, islam askerlerinin şerefi, mücahitlerin yardımcısı Allah ’ı tanımayan ve şirk koşanların katili, şerefi göklerden alıcı, sultanların kılıcı, Emirlerin efendisi, çiftçilerin babası sıfatında olan Artuk oğlu Sokmanın oğlu, Davud ’un oğlu Karaarslandır Halifenin de yardımcısıdır Allah onun saltanatını, tacü tahtını ve halkını daim ve sonsuz etsin Allah ’ın laneti, Allah yolundan ve emrinden ayrılanların ve dönenlerin üstüne olsun ’ ’ yazmaktadır
Bugün halen ibadete açık olan caminin minberi ahşap oymacılık sanatının en önemli örneğini sergilemektedir Minber abanoz ağacından yapılmıştır Sanatkarı Kazvinli İsmail oğlu Ebu Said ’dir Caminin bu en önemli parçasını Harput Kurşunlu Camii ’ye taşımışlardır *
Yapılış Tarihi 1156
Bani Artuklu Hükümdarı Fahreddin Karaaslan
Elazığ şehrinin Harput ilçesinde bulunan eser, iç kalenin içinde yer almaktadır Mimarı meçhul eserin banisi Artuklu Hükümdarı Fahreddin Karaaslan ’dır Duvarında bulunan ve aidat ile ilgili bilgiler içeren kitabesine tarafından 1156 yılında yapı edilmiştir Bazı kaynaklara tarafından yapı tarihi değişen eserin bugün fakat hali orijinal değildir Farklı dönemlerde eklemelere maruz kalan camiinin minare ve çevresi daha önceki bir tarihte yapılmış, 12yy ’da harim bölümü eklenmiştir Bugüne kadar öyle çok defa yenileme geçiren inşa en son olarak 2000 ’li yıllarda Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir Yapının önemi Anadolu ’daki en erken tarihli camilerden biri olmasıdır
MİMARİ ÖZELLİKLERİ
Camii kuzey – güney doğrultusunda dikdörtgen bir alana oturmaktadır 2000 metrekarelik bir sahayı kaplayan inşa, değişik malzemelerin kullanılmasıyla yapı edilmiştir Bir Takım bölümlerde kesme taş, duvarlarda moloz taş takviye, örtü sistemi ve minaresinde tuğla kullanımı görülmektedir Mihraba paralel 2 sahınlı ve mihrap önü kubbeli olarak yapı edilmiştir Sahınların ikincisinde mihrap aksında aynalı çarpraz tonozla örtüldüğü görülmektedir Diğer birimler ise sivri kemer profilli beşik tonozlar ile örtülmüştür Revaklı eyvanlı düzenlemelerinin yanında iç avlusu bulunmaktadır İç avlunun doğusunda ve batısında bulunan sahınlar mihraba dik kuzey ve güney doğrultusunda ise mihraba paralel uzanmaktadır Bu yapının ayırıcı özelliği iç avluda bulunan ve eyvan şehvetli veren iki bölümün varoluşudur İç avluda üstelik minare yer almaktadır Minare adamakıllı tuğladan üretilmiş olup, öbür örgü biçimlerinin kullanılmasıyla süslenmiştir Bugün minare eğri bir haldedir
Camiiye giriş iki kapıyla sağlanır Bu kapılardan birinin üstünde beyaz mermerden yapılmış bir yazıt yer alır ve bu kitabenin önemi kufi hattan nesih yazıya geçişin ilk örneği görülmektedir Bu kitabe üstünde ‘ ’Besmeleden daha sonra, Allah ’ın rızasını tahsil ve Allah ’a yaklaşmak kasdiyle bu binayı yaptıran ol bir kişidir fakat, büyük Baş Buğ ve Emirdir Alimlerin Efendisi, Cenabı Adalet tarafından yardım görmüş, kuvvetlenmiş, dünyadaki tüm mücahitlerin muzafferi, dinin medarı iftiharı Müslümanların en güzeli, imamların zahiri, halkın ve devletin yardımcısı, halk arasında şöhret itibar sahibi, ümmetin tacı, mülk sahiplerinin güneşi, sultanların aziz ve şerifi, islam askerlerinin şerefi, mücahitlerin yardımcısı Allah ’ı tanımayan ve şirk koşanların katili, şerefi göklerden alıcı, sultanların kılıcı, Emirlerin efendisi, çiftçilerin babası sıfatında olan Artuk oğlu Sokmanın oğlu, Davud ’un oğlu Karaarslandır Halifenin de yardımcısıdır Allah onun saltanatını, tacü tahtını ve halkını daim ve sonsuz etsin Allah ’ın laneti, Allah yolundan ve emrinden ayrılanların ve dönenlerin üstüne olsun ’ ’ yazmaktadır
Bugün halen ibadete açık olan caminin minberi ahşap oymacılık sanatının en önemli örneğini sergilemektedir Minber abanoz ağacından yapılmıştır Sanatkarı Kazvinli İsmail oğlu Ebu Said ’dir Caminin bu en önemli parçasını Harput Kurşunlu Camii ’ye taşımışlardır *
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.