Hasar tespiti ateş pahası! 15 Bin TL

Marmara’da beklenen büyük İstanbul sarsıntısı için son 20 yıldır hiçbir tedbir alınmadığından ötürü yapılması gerekenler yurttaşa kaldı. Fakat, daima yaşanan zelzelelerle huzursuz olan yurttaş, yaşadığı binanın sağlam olup olmadığını, bunu öğrenmek için hangi kurumlara başvurması gerektiğini bilmiyor.

Yapılması gerekenler şöyle:

- Binasında hasar tespiti yapanlar belediyelere ya da hür çalışan inşaat mühendisleri ofislerine müracaat etmeli. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisanslı olan bu ofislerin listesine, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) internet sitesinde yer alan “tescilli işyerleri” ibaresinden ulaşılabilir.

- Farklı kaynaklardan ulaşılan ofislerin yetkili olup olmadığıyla ilgili meslek odaları aranıp teyit ettirilmeli. 

- Maliyet, binanın konut ya da işyeri olmasına, kaç kata sahip olduğuna ve metrekaresine nazaran değişiyor. Bilgi gayeli süratli testler 750 TL’den başlarken, risk tespitinin maliyeti 15 bin liraya kadar çıkıyor. 

- Kapsamlı bir zelzele dayanıklılık raporu için binanın bir katından numune alınıp laboratuvar ortamında test ediliyor ve sonuç sizinle paylaşılıyor. Bunun maliyeti 4 bin 500 TL. Şayet binanın sarsıntı performans tahlilini yaptırmak istiyorsanız, bu sefer tüm katlardan numune alınıyor. Bunun bedeli ise en az 15 bin TL.



- Test sonrası binanızı güçlendirmek istiyorsanız, belediyeden ruhsat almalısınız. Fakat risk tespiti sonrası binanızın yıkılması öngörülürse kentsel dönüşüm kapsamına alınıyorsunuz. Buna bina sakinlerinin 15 gün içinde yaptıkları itiraz, heyet tarafından inceleniyor.

- Heyet de riskli olduğunu kabul ederse 3 ay mühlet tanınıyor. Bu müddet içinde bina boşaltılmazsa elektrik, doğalgaz, su hizmeti kesiliyor. 

BODRUM KAT DAİMA HAVALANDIRILMALI

Ekonomik kriz ortamında yurttaşın ferdi olarak bina güçlendirmesi yapmasının çok güç olduğuna dikkat çeken TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İstanbul Şubesi Lideri Nusret Suna, “Her zelzeleden sonra artan hassaslık, 10 gün sonra azalıyor. Yurttaşın ekonomik gücü yok ki zelzele güçlendirmesi yapsın” dedi. Suna, “Şunları önerebilirim: Her sarsıntıda binanızı yine denetim edin. Kolon ve kirişleri düzgün gözlemleyin. Bodrum katı pak tutup daima havalandırın. Orası rutubetlenirse kolondaki demir paslanır. Dökülmeler yaşanır. Kanser hücresi üzeredir bu. Daima denetim etmek gerekir” diye konuştu.



Farklı sarsıntı senaryolarına nazaran, 7.5 şiddetindeki bir sarsıntıda İstanbul’da yıkılacak bina sayısının en az 44 bin 500 olduğunu anımsatan Suna, şunları önerdi: “Bu binaların hangi binalar olduğu ‘hızlı tarama yöntemi’ ile tespit edilebilir. Bu yüzden lokal ve merkezi idare sarsıntı seferberliği ilan edip en riskli bölgelerde süratli tarama usulü yapmalı. Kelam konusu binalar hangisiyse güçlendirilip onarılır. En azından can kaybı aza indirilmiş olur.”

6.7 MİLYON RİSKLİ YAPI

Uzmanlar, “Hazır beton kullanılmadıysa, dere yatağındaysa, projesiz ve ruhsatsız yapıldıysa, bodrum katta rutubet ve kolon demirlerinde paslanma varsa, binanın riskli olma ihtimali var” diyor.

Ülke genelinde 6.7 milyon riskli yapı bulunuyor. 

Gamze Bal/Cumhuriyet