Hasta Hakları Başvuru Yolları ve Bilgileri

Başvuru Yolları ve Bilgileri
Sağlık hizmetleri konusundaki haklardan herhangi birisinin ihlal edilmesi halinde neler yapılacağı konusunda birbirinden farklı mekanizmalar soz konusudur

Bunların ayrıntısına girmeden once şu temel noktaların bilinmesinde yarar vardır:

Oncelikle;

Talep edilen hakkın gercekten bir hak olup olmadığını kontrol edilmelidir
Yaşanılan durumda bu hakkın gercekten ihlal edilip edilmediği değerlendirilmelidir
Hak ihlali kesin olarak ortaya konulmuşsa hakkını arama yoluna gidilmelidir
Tum hak arama sureclerinde iddiların kanıtlanabilmesi icin yaşananlara ilişkin kanıtlara ve tanıklara gereksinim vardır Tıbbi olaylarda en onemli kanıtlar ise hastalarla ilgili yapılan işlemleri ortaya koyan kayıtlar, hasta dosyaları ve yapılan işlemlerin, incelemelerin sonuclarını gosterir raporlardır Sağlıklı bir başvuru sureci icin bunların eksiksiz olması onemlidir Bu bakımdan herhangi bri başvuru yoluna gidilmeden once bu belgelerin elde bulunmasınının buyuk onemi ve yararı vardır

Hasta Hakları Yonetmeliği'nin 16 Maddesihukmune gore hastalar kendileri ya da yakınları aracılığıyla bu dosyaların iceriğinin ve yazılan raporların bir orneğini talep edebilirler Eğer bu orneğin cıkarılmasının bir masrafı olacaksa bunu hastanın karşılaması gerekir Bunun dışında dosya orneklerini vermek icin dosyayı elinde bulunduran kişi ya da kurum başka bir koşul ileri surmeksizin bu talebe yanıtlamak, yani ornekleri vermek zorundadır Bundan kacınılan durumlarda başka bir kusurlu davranış doğmuş olur ve bu da bir sorumluluk ortaya cıkarır, ayrıca şikayet konusu edilebilir

Dosya ornekleri cıkarıldıktan sonra başvuruya karar verilmişse başvurulacak yerlerin sayısından en az bir fazla sayıda dosyanın kopyası alınarak muhafaza edilmeli ve başvuru sırasında başvuru dilekcelerine eklenmelidir

Ancak bunun da bir suresi olduğu unutulmamalı, konusuna gore değişen sureler aşılmadan once gerekli girişimler yapılmalıdır

Hakların ihlali halinde bunları izleyen ve kovuşturan kurumlar hangileridir?

Bunların ayrıntılarına girecek olursak şunları şoylemek mumkundur:

Şu anda bu hakların ihlali durumunda; ihlali izleyen, sorgulayan ve ihlal edenlerle ilgili yaptırımları gundeme getiren 3 ayrı kurum ve sistem vardır

1İdari soruşturma ve yaptırımlar: Kamu yonetim kademeleri ve kusurlu ya da sorumlu olan kişinin amirlerine yapılan başvurularla başlar İdare Hukuku'yle ilgili mevzuat temel alınır Bu soruşturmalar da fiil ya da eylem bir kişi tarafından yapılmış olsa bile idare yargılanır

İdare Hukuku acısından memurun Cezai sorumluluğuicin ozel duzenlemeler soz konusudur Ayrıca onu calıştıran idarenin yaptıkları ya da yapmadıklarından kaynaklanan kusura dayanan, bir de calıştıran sıfatıyla Kusursuz sorumluluğusoz konusu olur

İdarenin hukuki sorumluluğunu ortaya koymak icin de idareye yonelik olarak tazminat davası(Tam yargı davası) acılabilir Bu davanın sonucunda tazminata hukmedilirse, bunu devlet oder, ancak odediği tazminatın tumunu ya da belirli bir bolumunu ffiili işleyenden tahsil edebilir

İdari sorşturmanın bir de disiplinbolumu vardır Burada memur idarenin kendi disiplin yonetmeliği cercevesinde soruşturulur

Hasta Hakları Yonetmeliği'ne dayanarak cıkarılan Hasta hakları Yonergesihukumlerine gore kamu calışanları, kurumdaki hasta hakları birimlerine yapılan şikayetler uzerine, bu yonerge hukumlerine gore oluşturulan bir hasta Hakları Kurulunun değerlendirmesinden sonra idari disiplin işlemine maruz kalırlar Burada kurul bir anlamda memurun bir ustundeki amire bir tur danışmanlık hizmeti vermiş olmaktadır Burada bir sorumluluk doğrasa diğer mekanizmaların devreye girmesi gerekmektedir Ancak mevcut orneklerde bu yola gidildiğine ilişkin ornekler yoktur

2Mesleki soruşturma ve yaptırımlar: Hekimler, Dişhekimler, Eczacılar, (yani bir Meslek odası olan sağlık calışanları) uye olsunlar olmasınlar mesleki faaliyetleri bakımındanmeslek orgutlerinin denetim ve kontrolu altındadırlar Dolayısıyla bu kişilerle ilgili mesleki yonden soz konusu olan yanlış, eksik, kusurlu ya da hatalı davranışları bu orgutlerin kendi ic kuralları cercevesinde mesleki yonden değerlendirilerekeğer sorumlu bulunurlarsa uyarma, kınama, kısa sureli meslekten men gibi ceşitli yaptırımlara maruz kalabilriler Bunun icin meslek orgutlerine (odalara) bildirim veya şikayette bulunulması gereklidir Meslek odalarının bu gorevleri orgutun vatandaşa, mesleğe ve meslektaşlarına karşı sorumluluğunun bir gereği olarak yurutulur

3Hukuki, cezai soruşturma ve yaptırımlar: Başvurunun yapılacağı hukuki kurumlar, adliye, savcılıklardır Başvurular bildirim, duyum ya da şikayetyoluyla yapılır

Burada oncelikle yapılması gereken kasıtkusurayrımının yapılmasıdır Yeni Turk Ceza Yasası'nda bu noktada yeni acılımlar soz konusudur

Hukuki sorumluluk iki başlıkta inceleme konusu olur Bunlardan ilki Ceza Hukukubakımından yapılan sorumluluk değerlendirmesidir Herhangi bir bedensel zararın ortaya cıktığı ya da olume yol acan haksız fiil ya da kusurlu, eksik, yanlış davranışsoz konusu olduğunda TCK cercevesinde bir değerlendirme yapılır ve bir yaptırım uygulanır Eğer hekim kamu calışanı yani devlet memuruise onun cezai bakımdan yargılanabilmesi icin once idareden izin alınması gerekmektedir Bu başvurunun sonucunda başvuruyu yapana yonelik bir doğrudan yararsoz konusu değildir Başvuruyu yapan kişi acılan davaya mudahilolarak katılabilir

Hukuki başvurunun ikinci grubunu Ozel Hukukacısından yapılan başvurular oluşturur Burada amac fiilden doğan mağduriyetin tazmin edilmesidir Dolayısıyla acılan dava da tazminat sorumluluğucercevesinde yuruyecektir Asliye Hukuk Mahkemeleri'ne usulune gore hazırlanmış bir başvuru gerekir Medeni Kanun, Borclar Kanunu ve Sozleşme Sorumluluğu temel alınır Talep edilen tazminat maddi veya manevikayıpları icerebilir Ancak dava acılması sırasında talep edilen tazminata gore belirli bir oranda harcyatırılması gerekir

Bu surecleri harekete gecirme amacıyla yapılan başvurular belirtilen kurumlara yapılmalıdır

Başvuruların yapılmasıyla ilgili olarak belirli sureler soz konsudur Bu surelerin başlangıcı bazı durumda sorumluluk doğuran fiilin yapıldığıtarih, bazı durumlarda da zararın ortaya cıktığı ya da fark edildiğitarihtir Zaman aşımları her uygulama icin farklı olabilmektedir

Bu başvuruların her biri birer hak arama işlevini yerine getiren işlem doğurur Dolayısıyla kendi icinde bağımsızişleyen mekanizmalardır Birinin başlaması diğerine ya da sonuclanması diğerinin sonuclanmasına bağlı değildir

Bu başvuruların her biri tek başına yapılabildiği gibi, birkacı ya da hepsi birden de yapılabilir

Yine bu başvurulardan yalnızca tazminat başvurularıbaşvuruyu yapana doğrudan bir yarar sağlar Diğerleri adaletin yerine gelmesive bireyin vatandaş olarak gorev ve sorumlulukları cercevesinde yapılması gereken işlemlerdir ve istenen sonuc kamu yararı ve yapılan işlemin yinelenmesini engellemektirYani bu mekanizmalar sonucu gercekleşen yaptırımlar toplumu dolayısıyla da o kişiyi deyeniden benzer bir hak ihlaliyle karşılaşmaktan korur
Alıntı ​