Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
teknolojiuzmani
FD Üye
Sıcak havaların kapımızı çalması bizi nemli yaz günlerine götürüyor. Hepimiz yaz geldiğinde hava durumunu izlerken sıcaklık derecelerinden çok nem oranını dikkate alıyoruz.
Bazı günlerde termometreler çok yüksek dereceleri göstermemesine karşın hava çok bunaltıcı olabiliyor. İşte nem kavramı tam da bu noktada devreye giriyor.
Öncelikle başrolümüz olan “nem” kavramını açıklayalım:
En kolay haliyle nemin havadaki su oranı olduğunu söyleyebiliriz. Buhar formunda havada asılı duran nemi gaz formunda olduğu için çıplak gözle göremiyoruz.
Nemi açıklarken “en kolay haliyle” tabirini kullandık lakin durum o kadar da kolay değil. Aslında genel tabiri “nem” olan kavramın üç çeşidi bulunuyor.
- Mutlak Nem
- Maksimum Nem
- Bağıl (Göreceli) Nem
1 m³ hacmindeki havanın içinde bulunan nem ölçüsünü söz eder. Ülkemizde bilhassa Akdeniz’de yaşayan insanların sıcak yaz günlerinde rahatsızlık hissi veren aslında “mutlak nem”dir. Yani gram cinsinden söz edilen mutlak nem, halk ortasında nem diye bahsedilen nem çeşididir.
Havaya yüklenebilecek en fazla yük: Azamî Nem
Adından da kestirim edebileceğiniz üzere, havanın taşıyabileceği azamî nem düzeyidir. Fakat burada kıymetli bir nokta var: Havanın kaç derece sıcaklığa sahip olduğu.
Sıcaklık yükseldikçe hava muhakkak oranlarda genleşeceği için taşıyabileceği nem ölçüsü da artar. Karşıtı olduğunda yani havanın sıcaklığı düştüğünde de büzüşme yaşanacaktır ve hasebiyle azamî nem azalır. Buradan havanın taşıyabileceği nem kapasitesinin sıcaklığa bağlı olduğunu çıkarabiliriz.
Hava durumunda karşılaştığımız yüzdeler: Bağıl (Göreceli) Nem
Havada bulunan su ölçüsünün -su buharı şeklinde- havada bulunabilecek azamî su ölçüsüne oranı formunda söz edebiliriz. Hava durumunda gördüğümüz yüzdeli nem ifadelerinde aslında bağıl nemden bahsedilir.
Örneğin, 1 Mayıs Pazar günü meteoroloji en yüksek sıcaklığın 20°C olacağının kestirimlerini yaparken en yüksek nem ölçüsünün da %85 olacağını bildirmiştir. Buradan çıkaracağımız sonuçlardan birincisi, pazar günü havanın %85 su taşıyabileceği iken ikincisi de o gün sizi bunaltıcı bir havanın beklediği olmalıdır.
Peki bağıl nem %100 olursa hava suya mı dönüşür?
Bağıl nem, yani havadaki su oranının %100’e ulaşması havanın neme tam olarak doyduğu manasına gelir. Havayı bir sünger olarak düşünecek olursak; bu sünger, su çekebileceği kapasitenin tamamını doldurduğunda bu durum o süngerin daha fazla su taşıyamayacağını gösterir.
Bağıl nemin çok yüksek düzeylere çıkmasının en hoş örneği ise "sis"tir. Havadaki nem azamî kapasiteye ulaşmaya çok yakın olduğunda yoğun bir sis görürüz.
Yani havadaki nem oranının %100’e ulaşması durumunda hava, içerisine hapsedebileceği su buharı kapasitesini doldurmuş demektir. Fakat bağıl nem %100 olduğunda suya dönüşmeyen hava, kapasitesinin üstünde su buharıyla karşılaştığında yağış görülür.
