Hayâ

1641 İbnu Mes'ud (radıyallâhu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): Allah'tan hakkııyla hayâ edin!buyurdular Biz:

Ey Allah'ın Resûlü, elhamdülillah, biz Allah'tan hayâ ediyoruzdedik Arıcak O, şu açıklamayı yaptı: Anlatmak istediğim bu (sizin anladığınız haya) yok Allah'tan hakkıyla haya etmek, başı ve onun taşıdıklarını, batnı ve onun ihtivâ ettiklerini muhafaza faktör, ölümü ve toprakta çürümeyi hatırlamandır Kim ahireti dilerse dünya hayatının zinetini terketmeli, âhireti bu hayata seçim etmelidir Kim bu söylenenleri yerine getirirse, Allah'tan hakkıyla haya etmiş olur

Tirmizî, Kıyâmet 25, (2460)

1642 Ebû Saîdi'lHudrî (radıyallâhu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) çadırdaki bâkire kızdan daha çok hayâ sahibi idi Hoşlanmadığı bir şey görmüşse biz bunu yüzünden hemencecik anlar'dık

Buhârî, Edeb 77, Menâkıb 23; Müslim, Fedâilu'nNebi 67, (2320)

1643 Zeyd İbnu Talha İbnu Rükâne (radıyallâhu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: Her bir dinin kendine has bir ahlâkı vardır İslâm'ın ahlâkı hayadır

Muvatta, Hüsnü'1Hulk 9, (2, 905); İbnu Mâce, Zühd 17, (4181, 4182)

1644 Hz Enes (radıyallâhu anh) anlatıyor: Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ancak: Edebsizlik ve çirkin laf girdiği şeyi çirkinleştirir Hayâ ise girdiğn şeyi güzelleştirir

Tirmizî, Bir 47, (1975);İbnu Mâce, Zühd 17, (4185)



HAYA

7237 Hz Enes ve İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular oysa: Her dinin (kendine has esas) bir huyu vardır İslâm'ın bu huyu, hayadır

7238 Ebu Bekre radıyallahu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki: Haya imandandır İman (sahibi) ise cennettedir Hayasızlık (ve bundan kaynaklanan kabalıklar, çirkin ve kırıcı sözler) gaddarlık (ızdırap, gaddarlık, haksızlık)dan bir parçadır Cefa (eden de) cehennemdedir

7239 Ebu Sa'îdi'IHudrî radıyallahu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanında oturuyor idik (Bir ara): Size Abdulkays kabilesinin gönderdiği heyet geldibuyurdular Halbuki içimizden hiç kimse (az önce heyetin geldiğini) görmemişti Gerçekten geldiler ve konakladılar Sonradan Aleyhissalâtu vesselam'ın huzuruna geldiler Onlardan Eşecc elAsarî (adında biri) konaklama yerinde kaldı, o sonradan geldi Çünkü o, bir konağa indi, devesini ıhtırdı Yolculuk elbisesini bir kenara bıraktı Sonradan (taze elbise giyip, böylece) Aleyhissalâtu vesselam'ın huzuruna çıktı Resülullah aleyhissalâtu vesselâm da ona: Ey Eşecc! Sende aziz ve celil olan Allah'ın sevdiği iki haslet vardır: Hilm (telaş etmemek) ve teenni ile hareket etmekbuyurdular Eşecc: Ey Allah'ın Resülü! Bu hasletler, cibilliyetimde (fıtratımda doğuştan olan getirdiğim) bir şey mi, yahut sonradan (iradı gayretimle) meydana gelen bir şey mi?dedi Aleyhissalâtu vesselâm: Hayır! Yaratılışında yer alan bir şeydi buyurdular

7240 İbnu Abbâs radıyallahu anh anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm Eşecc elAsarî'ye: Belirlenmiş fakat sende Allah'ın sevdiği iki haslet var: Hilm (telaş etmemek) ve hayabuyurdular

7241 İbnu Ömer radıyallahu anhüma anlatıyor: Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama: Allah indinde kişinin yuttuğu en sevaplı yudum, Allah'ın rızasını düşünerek kendini tutup, yuttuğu ötke yudumudur*