Hepatit c tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri

KRONİK HEPATİT C TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLARIN YAN TESIRLERI

Pegilated interferon-a :

Pegilated interferon-a tedavisi kullanan hastalarda görülebilecek yan tesirler aşağıda verilmiştir:

• Ateş, titreme, halsizlik, iştahsızlık, kas ağrısı, baş ağrısı, eklem ağrısı üzere grip gibisi şikayetler sık olarak görülür. Kilo kaybı olabilir. Ekseriyetle vakit içerisinde bu şikayetler azalır.
• Daha seyrek olarak bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, tat değişiklikleri, kabızlık üzere şikayetler ortaya çıkabilir.
• Nadir olarak baş dönmesi, görme bozukluğu, retinopati, kulak çınlaması, işitmede azalma, unutkanlık, zihinsel faliyetlerde azalma, depresyon, deliryum, uyuşukluk, uyku hali, sonluluk, huzursuzluk, uyku bozukluğu, intihar eğilimi, koma, konvülziyon (epileptik nöbet), cinsî istekte azalma, uçuk, cilt döküntüsü, kaşıntı, deri ve mukozalarda kuruma, burun akıntısı, burun kanamasında artış, ellerde titreme, hissizlik, duyu kaybı üzere şikayetler görülebilir. Otomobil ya da makine tasarrufunu etkileyebilir.
• Birtakım hastalarda hafif ve orta seviyede saç dökülmesi, kan kıymetlerinde muvakkat olarak düşme (lökopeni, anemi, trombositopeni) ortaya çıkabilir. Bunlar muvakkattir ve tedavi kesildikten bir kaç hafta sonra olağana döner.
• İnterferonun otoantikor gelişmesini tetiklemesi sonucu diyabet, hipotiroidi yahut hipertiroidi, hemolitik anemi, vaskülit, trombositopenik purpura, psöriazis, artrit, lupus üzere otoimmün (bağışıklık sistemi ile ilgili) marazlar gelişebilir.
• Çok nadir olarak böbrek, akciğer ve kalp ile ilgili şikayetler (çarpıntı, göğüs ağrısı, öksürük, nefes darlığı, ödem, tansiyon yüksekliği ya da düşüklüğü vb.) ortaya çıkabilir.
• Her ilaçta olduğu üzere interferona karşı da allerjik reaksiyon (döküntü, kaşıntı vb.) gelişme riski vardır.

Bu yan tesirlerden rastgele biri görüldüğünde acilen doktora haber verilmelidir. Öteki bir nedenle diğer bir ilaç kullanılacak ise hekim bilgilendirilmelidir.

Gebelikte kullanılmamalıdır. Bu nedenle interferon tedavisi alan hastalar ve eşleri tesirli bir doğum-kontrol metodu uygulamalıdır. Ana sütüne geçip geçmediği bilinmediğinden emziren hatunların bu durumu hekimine bildirmesi gerekmektedir.

Interferon tedavisine başlanmadan evvel, kalp illeti, akciğer marazı, böbrek illeti, epilepsi (sara hastalığı), kan illeti (kemik iliği disfonksiyonu), psikiyatrik illetleri (depresyon, psikoz vb) ve otoimmün illeti olanlar; daha evvelce diğer nedenlerle tedavi yerler (kemoterapi, sterodi vb.); gebelik kuşkusu ya da gebeliği olanlar bu durumlarını ve öteki illetlerini tabibine kesinlikle bildirmelidirler.

Pegilated interferonun uygulanması: Pegilated interferon-a haftada bir sefer cilt altına (subkütan) enjekte edilir. İlacın haftanın birebir gününde ve birebir saatlerde yapılması gerekmektedir. İlaç buzdolabında +2-8 raddede saklanmalı, buzlukta dondurulmamalıdır.

Ribavirin:

Ribavirin tedavisi sırasında görülebilecek yan tesirler:

• Bulantı, kusma, döküntü, kaşıntı, uykusuzluk, farenjit, nefes darlığı, öksürük, depresyon, sonluluk üzere yan tesirler görülebilir.
• En kıymetli yan tesiri hemolitik anemidir (kansızlık). Hemoglobin bedelinde düşme ile kendini gösterir.
• Teratojenik tesiri vardır. Ana karnındaki bebeğe zarar verebilir. Bu nedenle tedavi alan hasta ve eşi tedavi müddetince tesirli bir tevellüt denetim formülü uygulamalıdır. (Tedaviyi alan kişi erkek olsa bile veladet denetim yolu uygulanmalıdır). Veladet denetim prosedürüne tedavi bittikten 6 ay sonrasına kadar devam edilmelidir.
• Emziren bayanlar bu ilacı kullanmamalıdır.
• Her ilaçta olduğu üzere bu ilaca karşı da allerjik reaksiyon (döküntü, kaşıntı vb.) gelişme riski vardır.

Yukarıdaki yan tesirlerden rastgele biri görüldüğünde doktora haber verilmesi gereklidir. Başak bir nedenle farklı bir ilaç kullanılacak ise hekim bilgilendirilmelidir.

Böbrek marazı, kan marazı (hemoglobinopati) ya da kalp marazı olanlar, hipertansif hastalar, gebeler yahut gebelik kuşkusu olanlar bu durumlarını tedavi başlamadan evvel tabibine bildirmelidir.

Ribavirinin uygulanması: İlaç sabah ve akşam olmak üzere ağızdan günde iki kere alınır. Dozu kiloya nazaran hekim tarafından ayarlanır. Her gün tıpkı saatlerde ilacın alınmasına, dozların unutulmamasına itina gösterilmelidir.

Denetimler: Tedavinin birinci bir ayında haftalık denetimler, daha sonra aylık denetimler yapılır. Tabibin isteğine nazaran daha sık denetim gerekebilir. Denetimlerde kan testleri, gerekirse farklı tetkikler istenir.

Not: Türk Enfeksiyon Illetleri ve Klinik Mikrobiyoloji Bilirkişilik Derneği'nin sitesinden yaralanılmıştır.

.