Sabahları ağrıyla uyananlar, mahsusen belde, kalçada, uzunluğunda, sırtta yarım saatin üzerinde sabah tutukluğu ya da sertlik olanlar dikkat!
Omurga, kuyruk sokumu kemiği ve leğen kemiğini birleştiren eklemleri etkileyen iltihaplı romatizmal bir hastalık olan ankilozan spondilit için, genetik yatkınlık kıymetli bir faktördür. Bilhassa 20 ile 40 yaş civarında genç erkeklerde rastlanan ankilozan spondilitin vesair bel ağrılarından nasıl ayırt edilebileceğini ve yapılması gerekenleri bilmemiz çok kıymetlidir.
“Önce çoklukla kalçalarda başlayan, daha sonra bel, sırt ve uzunluğuna kadar yayılarak ilerleyebilen ankilozan spondilit, halk arasında Suna Pekuysal ve Ahmet Mete Işıkara illeti olarak da bilinmektedir. Ankilozan spondilit marazı ailede varsa çocuklarda görülme riski daha yüksek olmaktadır. Ankilozan spondilit genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı bir hastalıktır. Yatkınlığı artıran genetik faktörlerin başında HLA-B27 geni gelir. Bu genin bulunduğu hastalarda hastalık, daha şiddetli seyredebilirken, HLA-B27-negatif hastalarda daha yeterli seyirli olabilmektedir. Kimi hengam hastanın hiçbir şikayeti olmazken, kimi hengam alevlenmeler olur. Hastalık erken periyotta teşhis edilirse ilerlemesi durdurulabilir fakat bunun için erken tanı çok kıymetlidir. Başkaca erken devirde, yani eklemlerde rastgele bir hasar oluşmadan hastalık teşhis edilirse, hastaya verilecek tavsiye, konut egzersiz programları ve ilaçlarla eklemlerde hasarın artması engellenebilir. Bu illette egzersiz yani hareket çok değerlidir. Bu hastalar kesinlikle hekiminin önerdiği egzersizleri sistemli yapmalı ve görünür aralarla tabibine denetime gitmelidir.
Marazın ileri evrelerinde hareket kısıtlılığı nedeniyle hasta günlük yaşantısında zorlanabiliyor. Hastalar yandan bir şey almada, yürümede, oturmada, yatmada, kalkmada ya da çorap giyme üzere kolay günlük hareketlerde bile zorluk yaşayabiliyorlar. Tüm hastalarda bu hastalık son periyoda kadar ilerleyecek diye bir şey kelam konusu değil. Yani hastalık yalnızca kalçada başlayıp kalçada yıllar boyunca devam edebilir. Lakin ileri evre hastalarda uzunluğunda ve sırtta öne gerçek bir kamburlaşma olduğu için sırtüstü yatmada büyük meseleler yaşanabiliyor. Bu durumda hastalar gelgelelim birkaç yastıkla sırtüstü yatabiliyorlar. Bu nedenle hastalık ilerlemeden erken devir hastalara günde en az 30 dakika vade ile yüzüstü yatmalarını tavsiye etmekteyiz. Ayrıyeten bunun dışında kalçalarda, sırtta, belde hareket kısıtlılıkları oluşabilir. Belden öne, geriye ve yanlara eğilmeler zorlaşabilir, kalça eklemlerinde hareket kısıtlılığı gelişirse hasta yürümede, oturmada zorluklar yaşayabilir. Bunun dışında ankilozan spondilit, akciğerleri de hastalandırdığından sigara içen hastalara kesinlikle sigarayı bırakmaklarını öneriyoruz.
Sabah tutukluğu kıymetli
Ankilozan spondilitin öbür bel ağrılarından ayırt edilmesi için en değerli faktör sabahları uyanınca hissedilen tutukluk ve bel ağrısı. İltihaplı romatizmal bir hastalık olan ankilozan spondilit hastaları, sabah kalktığında bilhassa belde, kalçada, uzunluğunda, sırtta ağrı ve sertlik, hareketlerinde kısıtlılık hissediyor. Bu hastalarda kesinlikle sabah tutukluğu olur. Daha sonra gün içinde hasta hareket ettikçe eklemlerdeki o sertlik, kısıtlılık hissi azalır. Bu durum yarım saatin üzerinde sürer. Yaklaşık yarım saat ila iki-üç saat arası velev gün uzunluğu sürebilir. Münhasıran belde, kalçada, uzunluğunda, sırtta yarım saatin üzerinde sabah tutukluğu olan ve daha çok sabahları ağrısı olan, yani sabah uyandığında istirahat ettiği halde ağrıyla ve eklemlerde tutukluluk hissi ile uyanan hastaların ankilozan spondilit ihtimalini akla getirerek bir fizik tedavi ya da romatoloji doktoruna başvurması gerekir.
Bel fıtığıyla karıştırmayın!
En çok bel fıtığıyla karıştırılan ankilozan spondilite akıllıca teşhis konması erken aşamada tedavi açısından büyük ehemmiyet taşıyor. İki hastalık arasındaki fark ise; Bel fıtığında hasta daha çok belinden bacağına sahih yayılan bir ağrı hisseder. Yani radiküler bir ağrı, siyatik ağrısı olur. Ağrı belden bacağa ve ayak topuğuna kadar yayılır. Sona bası olduğu için, hudut de ayağa kadar gittiği için, ağrıyı belden bacağa hakikat hisseder, bir uyuşma, yanma ya da karıncalanma hisseder. Ankilozan spondilitte ise yalnızca bel kısmında ağrı hisseder; uyuşma olmasını ise pek beklemeyiz. Ankilozan spondilitli hastalarda, iltihaplı romatizma olduğu için yarım saatin üzerinde sabah tutukluğu olur. Bel fıtığında ise tam zıddı, hasta sabahleyin dinlenmiş olduğu için, daha düzgün kalkar ancak gün içinde hareketlerle hududa bası arttığı için daha çok akşamüzeri ağrı hisseder, yani hareket ettikçe ağrısı artar. Ankilozan spondilitte ise hareket ettikçe ağrısı ve sabah tutukluğu azalır.
Kendisinde ankilozan spondilit olabileceğini düşünen hastaların bu çeşit şikayetleri, münhasıran 1 ay boyunca devam ediyorsa ve daima ağrı kesici almaları gerekiyorsa, ilacı bıraktıkları an ağrıları tekrar başlıyorsa ve sabah tutukluğu varsa kesinlikle fizik tedavi yahut romatoloji doktoruna başvurması gerekmektedir.
Omurga, kuyruk sokumu kemiği ve leğen kemiğini birleştiren eklemleri etkileyen iltihaplı romatizmal bir hastalık olan ankilozan spondilit için, genetik yatkınlık kıymetli bir faktördür. Bilhassa 20 ile 40 yaş civarında genç erkeklerde rastlanan ankilozan spondilitin vesair bel ağrılarından nasıl ayırt edilebileceğini ve yapılması gerekenleri bilmemiz çok kıymetlidir.
“Önce çoklukla kalçalarda başlayan, daha sonra bel, sırt ve uzunluğuna kadar yayılarak ilerleyebilen ankilozan spondilit, halk arasında Suna Pekuysal ve Ahmet Mete Işıkara illeti olarak da bilinmektedir. Ankilozan spondilit marazı ailede varsa çocuklarda görülme riski daha yüksek olmaktadır. Ankilozan spondilit genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı bir hastalıktır. Yatkınlığı artıran genetik faktörlerin başında HLA-B27 geni gelir. Bu genin bulunduğu hastalarda hastalık, daha şiddetli seyredebilirken, HLA-B27-negatif hastalarda daha yeterli seyirli olabilmektedir. Kimi hengam hastanın hiçbir şikayeti olmazken, kimi hengam alevlenmeler olur. Hastalık erken periyotta teşhis edilirse ilerlemesi durdurulabilir fakat bunun için erken tanı çok kıymetlidir. Başkaca erken devirde, yani eklemlerde rastgele bir hasar oluşmadan hastalık teşhis edilirse, hastaya verilecek tavsiye, konut egzersiz programları ve ilaçlarla eklemlerde hasarın artması engellenebilir. Bu illette egzersiz yani hareket çok değerlidir. Bu hastalar kesinlikle hekiminin önerdiği egzersizleri sistemli yapmalı ve görünür aralarla tabibine denetime gitmelidir.
Marazın ileri evrelerinde hareket kısıtlılığı nedeniyle hasta günlük yaşantısında zorlanabiliyor. Hastalar yandan bir şey almada, yürümede, oturmada, yatmada, kalkmada ya da çorap giyme üzere kolay günlük hareketlerde bile zorluk yaşayabiliyorlar. Tüm hastalarda bu hastalık son periyoda kadar ilerleyecek diye bir şey kelam konusu değil. Yani hastalık yalnızca kalçada başlayıp kalçada yıllar boyunca devam edebilir. Lakin ileri evre hastalarda uzunluğunda ve sırtta öne gerçek bir kamburlaşma olduğu için sırtüstü yatmada büyük meseleler yaşanabiliyor. Bu durumda hastalar gelgelelim birkaç yastıkla sırtüstü yatabiliyorlar. Bu nedenle hastalık ilerlemeden erken devir hastalara günde en az 30 dakika vade ile yüzüstü yatmalarını tavsiye etmekteyiz. Ayrıyeten bunun dışında kalçalarda, sırtta, belde hareket kısıtlılıkları oluşabilir. Belden öne, geriye ve yanlara eğilmeler zorlaşabilir, kalça eklemlerinde hareket kısıtlılığı gelişirse hasta yürümede, oturmada zorluklar yaşayabilir. Bunun dışında ankilozan spondilit, akciğerleri de hastalandırdığından sigara içen hastalara kesinlikle sigarayı bırakmaklarını öneriyoruz.
Sabah tutukluğu kıymetli
Ankilozan spondilitin öbür bel ağrılarından ayırt edilmesi için en değerli faktör sabahları uyanınca hissedilen tutukluk ve bel ağrısı. İltihaplı romatizmal bir hastalık olan ankilozan spondilit hastaları, sabah kalktığında bilhassa belde, kalçada, uzunluğunda, sırtta ağrı ve sertlik, hareketlerinde kısıtlılık hissediyor. Bu hastalarda kesinlikle sabah tutukluğu olur. Daha sonra gün içinde hasta hareket ettikçe eklemlerdeki o sertlik, kısıtlılık hissi azalır. Bu durum yarım saatin üzerinde sürer. Yaklaşık yarım saat ila iki-üç saat arası velev gün uzunluğu sürebilir. Münhasıran belde, kalçada, uzunluğunda, sırtta yarım saatin üzerinde sabah tutukluğu olan ve daha çok sabahları ağrısı olan, yani sabah uyandığında istirahat ettiği halde ağrıyla ve eklemlerde tutukluluk hissi ile uyanan hastaların ankilozan spondilit ihtimalini akla getirerek bir fizik tedavi ya da romatoloji doktoruna başvurması gerekir.
Bel fıtığıyla karıştırmayın!
En çok bel fıtığıyla karıştırılan ankilozan spondilite akıllıca teşhis konması erken aşamada tedavi açısından büyük ehemmiyet taşıyor. İki hastalık arasındaki fark ise; Bel fıtığında hasta daha çok belinden bacağına sahih yayılan bir ağrı hisseder. Yani radiküler bir ağrı, siyatik ağrısı olur. Ağrı belden bacağa ve ayak topuğuna kadar yayılır. Sona bası olduğu için, hudut de ayağa kadar gittiği için, ağrıyı belden bacağa hakikat hisseder, bir uyuşma, yanma ya da karıncalanma hisseder. Ankilozan spondilitte ise yalnızca bel kısmında ağrı hisseder; uyuşma olmasını ise pek beklemeyiz. Ankilozan spondilitli hastalarda, iltihaplı romatizma olduğu için yarım saatin üzerinde sabah tutukluğu olur. Bel fıtığında ise tam zıddı, hasta sabahleyin dinlenmiş olduğu için, daha düzgün kalkar ancak gün içinde hareketlerle hududa bası arttığı için daha çok akşamüzeri ağrı hisseder, yani hareket ettikçe ağrısı artar. Ankilozan spondilitte ise hareket ettikçe ağrısı ve sabah tutukluğu azalır.
Kendisinde ankilozan spondilit olabileceğini düşünen hastaların bu çeşit şikayetleri, münhasıran 1 ay boyunca devam ediyorsa ve daima ağrı kesici almaları gerekiyorsa, ilacı bıraktıkları an ağrıları tekrar başlıyorsa ve sabah tutukluğu varsa kesinlikle fizik tedavi yahut romatoloji doktoruna başvurması gerekmektedir.