Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Enflasyonda bilhassa 2021 yılı sonundan bu yana yaşanan güvenilirlik tartışmaları, geçmiş periyodun pinpon topu, soba borusu, çalı süpürgesini aratmıyor. Artık enflasyon sepetinde bunlar olmasa da olan eserlerin ise tartısı tartışma konusu.
Enflasyon, standardizasyonun çok güç olduğu bir hesaplama olurken, ağırlıklandırmanın ise toplumsal gelir normlarına nazaran yapılması tahminen güvenilirlik tartışmalarını azaltabilir. Yeniden de bitmeyeceğine eminiz zira herkesin tercihleri, hayat biçimi çok çok farklı. Bu farklılık da enflasyonda hissedilen ile gerçek farkı oluşturuyor.
"Kitleler gelirleri azaldıkça paralarının daha büyük kısmını zarurî harcamaya ayırmak durumunda kalır"
Dünya Gazetesi'nde Alaattin Aktaş, 'Enflasyonda hesaplananla hissedilen niçin farklı?' başlıklı yazısında enflasyondaki değişimin ölçülürken, tüm kitleyi kapsadığını fakat bu durumun tekrar dar gelirli tarafında sonuçları farklılaştırarak çelişkiyi artırdığını belirtti:
'TÜFE tüm Türkiye'nin ortalama harcamasındaki değişimi ölçüyor. Meğer kitleler gelirleri azaldıkça paralarının daha büyük kısmını zarurî harcamaya ayırmak durumunda kalır ve bu da ortalama fiyat artışını ölçen endeksin sonucuyla çelişir.'
Kira geliri kime nazaran ağır? Enflasyon sepetinde belirlenen yüklere da Aktaş şöyle değiniyor:
Örneğin kiranın toplam harcamada yüzde 4.44 olan tartısı mesken sahipleri ve çok yüksek gelirliler de dikkate alındığında olağan ancak aylık gelir 10 bin lira olan bir aile için bu oranın olağan bulunması için kiranın 444 lira olması gerekiyor.
Herkesin enflasyonu kendine! Aktaş enflasyondaki ölçümlerde farklılığa dikkat çekerek şöyle devam etti:
Bir defa TÜFE ile belirli bir bölümün; fiyatlı çalışanların, emeklilerin, esnafın, iş aleminin değil tüm Türkiye’nin toplam harcamasındaki fiyat değişimi ölçülmeye çalışılıyor.
Dolayısıyla açıklanan oranın inandırıcı bulunmaması olağan. Zira herkesin kendine nazaran bir enflasyonu var.
Örneğin anne-baba ve iki çocuktan oluşan dört kişilik bir aile. Bir öteki aile, onlar da birebir yaşta iki çocukla dört kişi. Anne-babalar da birebir yarara sahip.
Sanıyor musunuz ki bu aileler için enflasyon oranı birebirdir.
Ailenin biri kendi konutunda oturuyorsa, alın size büyük bir fark.
Bir ailede çocuklar özel okula gidiyorsa alın bir fark daha.
Bir taraf sigara içiyorsa, arabası varsa; hepsi birer fark demek.
Şimdi birebir gelire sahip bu iki aile enflasyonu tıpkı hissedebilir mi?
