Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Herkes terler Ancak gömleklerinizde koca ter halkaları varsa, tokalaşmaktan bile çekiniyorsanız sorun hiperhidroz olabilir
Terleme vücudun ısı dengesini sağlamak için kullandığı mekanizmalardan en önemlisi
Ter bezleri sempatik sinir sistemi denen ve irade dışı çalışan bir mekanizmayla kontrol ediliyor Bazen ter bezleri normalden fazla çalışıyor*
*El, ayak ve koltuk altında aşırı terleme Hiperhidroz
Hiperhidroz neden olur? Hiperhidrozun 2 farklı türü var Nedenleri de türüne göre değişiyor Bakalım:
Fokal hiperhidroz: Vücudun belirli bölümlerindeki ter bezlerinin aşırı çalışması 20’li yaşların başında ortaya çıkıyor
Avuç içi, ayak tabanları ve koltuk altında görülüyor
Bazı uzmanlar duygusal strese bağlı geliştiğini düşünüyor ancak kesin nedeni belli değil Genetiğin belirleyici olduğu kanısı yaygın
Genel hiperhidroz: Vücudun genelinde etkili Belirli bir nedeni yok ancak bazı tetikleyiciler olduğu düşünülüyor Bunlar:
Çeşitli ilaçlar Menopoza bağlı sıcak basması Düşük kan şekeri Lösemi*Lenfoma*Kalp krizi Bulaşıcı hastalıklar
Hiperhidroz belirtileri ne? Çoğu insan egzersizde, sıcak bir ortamda veya gergin, endişeli ve stresli olunca terler
Hiperhidrozda görülen aşırı terleme normal terlemenin çok ötesinde, normal hayatı kesintiye uğratacak ölçüde büyük
Kimileri sürekli ıslak elleri yüzünden çalışma ve sosyal hayatında zor durumlara düşüyor*Bazılarıysa ter veya tuz lekeli gömlekler, el sıkışma ihtimali ve olası ter kokusu yüzünden tedirginlik yaşayarak içe kapanıyor*Belirtilere bakalım:
Elbiseleri sırılsıklam yapacak kadar aşırı terlemek*Ayaklarda, koltuk altlarında, baş ve yüzde anormal derecede terlemek*Ayak tabanından veya avuç içinde ter damlaları oluşacak kadar terlemek
Hiperhidrozun komplikasyonları ne? Bu sağlık sorunu hayatı pek çok yönden etkilemesinin yanı sıra ek sorunları da beraberinde getirir:*
Tırnak mantarı enfeksiyonları: Çok terleyen insanlar birçok mantar enfeksiyonuna yatkınlık gösterebilir Bunun nedeni mantarların sıcak ve nemli ortamlarda üremesi Zaten bu yüzden ayak parmakları yerine ayak tırnaklarında enfeksiyon riski daha yüksek
Tırnak enfeksiyonu genellikle tırnağın altında beyaz veya sarı bir nokta olarak başlar Mantar enfeksiyonu daha derinlere yayıldıkça tırnağın rengi değişir, kalınlaşır ve kırılgan kenar oluşur Bazen tırnak yatağından çıkabilir ve etrafındaki deri kızarıp şişebilir Hafif bir koku da oluşabilir
Bakteriyel enfeksiyonlar ve siğiller: Aşırı terleme özellikle kıl köklerinde ve ayak parmak aralarında bakteriyel enfeksiyonlara neden olabilir Ayrıca siğillerle de ilişkili oldukları düşünülüyor Aşırı terleme varsa* tedaviden sonra siğillerin kaybolması uzun sürebilir ve nüksetme ihtimali olur
Sosyal ve duygusal sonuçlar: Aşırı terlemesi olan insanlarda terleme genelde ayak tabanlarında ve avuç içlerinde görülür Bu da ıslak eller ve kokulu ayaklar anlamına gelir Bunun önemli psikolojik, sosyal, eğitimsel ve mesleki sonuçları olabilir
Diğer cilt sorunları: Bazı cilt rahatsızlıkları aşırı terleyen insanlarda daha sık oluşabilir Örneğin egzama ve siğil bunlardan
Hiperhidroz tanısı nasıl konuyor? Hiperdihroz şüphesi taşıyan kişi öncelikle bir dermatologla görüşmeli Gösterdiği belirtiler dahil sağlık geçmişini aktarmalı
Şüpheleri değerlendiren doktorun doğru tanıya ulaşırken izlediği yola göz atalım:
Fiziksel muayene: Randevu sırasında doktor kişinin sağlık geçmişine ilişkin sorular sorup fiziksel muayene yapabilir Belirtiler kolay fark edilir türdense hiperhidroz teşhisi koymak daha kolay
Laboratuar testleri: Doktor aşırı terlemenin, aşırı aktif tiroit bezi (hipertiroidizm) veya düşük şeker (hipoglisemi) gibi başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için kan veya idrar testi yapmak isteyebilir
Termoregülatör ter testi: Doktor ayrıca termoregülatör testi uygulayabilir Bu test sırasında cilde neme duyarlı indikatör toz sürülür Oda sıcaklığında aşırı terlemenin olduğu yerlerde toz sarı yeşilden koyu mora dönüşür* Dijital bir fotoğraf makinesiyle sonuç kayıt altına alınır Bundan sonra kişi vücudun tümünü terletecek sıcaklığa maruz bırakılır veya bir terleme kabinine sokulabilir
Aşırı terleyen insanlar sıcak bir ortamda avuç içlerinden daha da fazla terleme eğiliminde Termaregülatör ter testinin bulguları doktora doğru teşhiste bulunma ve hastalığın şiddetini belirleme imkanı sunar
Hiperhidroz nasıl tedavi ediliyor? Ter önleyici ilaçlar: Reçetesiz satılan ter önleyiciler yardımcı olmazsa doktor alüminyum klorür içeren ilaçlar önerebilir Bunlar hafif ve orta ölçekli hiperhidrozu tedavi etmede kullanılır En iyi sonucu almak için ter önleyici krem gece yatmadan önce sorunlu bölgelere sürülmeli
Reçeteli ter önleyiciler deride kızarmaya, şişe ve kaşıntıya neden olabilecek çok güçlü çözeltiler Tahrişi önlemek için sabahları ilaç sürülen yerler yıkanmalı Cilt tahrişini hafifletmek için doktor hidrokortizon kremi önerebilir
Antikolinerjik ilaçlar: Genel terleme varsa doktor antikolinerjik verebilir Antikolinerjik ilaçlar ter bezlerinizi uyarmaya yardım eden asetilkolinin faaliyetlerini engeller Genellikle iki hafta içinde etkisi görülmeye başlar Fakat asetilkolin etken maddesi, sadece ter bezleri değil vücuttaki başka yapılar üzerinde de etkide bulunduğu için dikkat şart*
Yan etkiler genelde çok şiddetli olmasa da ağız kuruluğu, kabızlık, bulanık görme, idrara çıkamama, tat duyusunun yitirilmesi, baş dönmesi ve kafa karışıklığı olabilir İshal, isilik, kurdeşen, nefes almakta veya yutmakta güçlük varsa vakit kaybetmeden tıbbi yardım isteyin
İyontoforez: Bu işlemde bir dermatolog el, ayak ve bazen koltuk altlarına düşük elektrik akımları gönderen pilli bir cihaz kullanır Bu sırada kişinin vücudu suyun içindedir
Ter bezlerini geçici olarak bloke eden tedavi*günde 15 – 30 dakikalık 2 seans olarak iki hafta boyunca uygulanır Ardından daha düşük düzeyde koruma terapisi yapılır*İyontoforez genel olarak güvenli Bu nedenle koruma terapisi evde yapılabilir
Botoks: Araştırmacılar botoks enjeksiyonunun ter bezlerini uyaran sinirleri bloke ettiğini ve şiddetli hiperhidrozu tedavi etmekte etkili bir yol olduğunu keşfetmiş Ancak botoks iyileştirici bir madde değil İstenilen amaca ulaşmak için birçok enjeksiyon yapmak gerekebilir
Bu tedavi ağrılı olabilir ve sonuçlar ancak dört ay etkili olur Avuç içlerine enjekte edildiği zaman el kaslarında kuvvetsizlik ve baş ağrısı gibi yan etkiler nadiren de olsa mümkün
Operasyon: Nadir durumlarda operasyon bir seçenek olabilir Koltukaltlarında aşırı terleme varsa ter bezlerini almak yardımcı olabilir Başka bir süreç de sempatik sinirlerden ter bezlerine mesaj taşıyan sinirleri kesmeyi içerir
Ameliyat endoskopik torasik sempatektomi (ETS) denilen bir işlemle yapılır Bu operasyonda bir video kamera için üç küçük kesi ve küçük bir cerrahi alet kullanılır Genelde hastanede yalnızca bir gün kalınır
Operasyon sonunda çok küçük bir iz kalır Ameliyattan sonra ellerdeki terleme kalıcı olarak durur Fakat bazen ETS’den sonra vücudun başka bir yerinde terleme artabilir
Terleme vücudun ısı dengesini sağlamak için kullandığı mekanizmalardan en önemlisi
Ter bezleri sempatik sinir sistemi denen ve irade dışı çalışan bir mekanizmayla kontrol ediliyor Bazen ter bezleri normalden fazla çalışıyor*
*El, ayak ve koltuk altında aşırı terleme Hiperhidroz
Hiperhidroz neden olur? Hiperhidrozun 2 farklı türü var Nedenleri de türüne göre değişiyor Bakalım:
Fokal hiperhidroz: Vücudun belirli bölümlerindeki ter bezlerinin aşırı çalışması 20’li yaşların başında ortaya çıkıyor
Avuç içi, ayak tabanları ve koltuk altında görülüyor
Bazı uzmanlar duygusal strese bağlı geliştiğini düşünüyor ancak kesin nedeni belli değil Genetiğin belirleyici olduğu kanısı yaygın
Genel hiperhidroz: Vücudun genelinde etkili Belirli bir nedeni yok ancak bazı tetikleyiciler olduğu düşünülüyor Bunlar:
Çeşitli ilaçlar Menopoza bağlı sıcak basması Düşük kan şekeri Lösemi*Lenfoma*Kalp krizi Bulaşıcı hastalıklar
Hiperhidroz belirtileri ne? Çoğu insan egzersizde, sıcak bir ortamda veya gergin, endişeli ve stresli olunca terler
Hiperhidrozda görülen aşırı terleme normal terlemenin çok ötesinde, normal hayatı kesintiye uğratacak ölçüde büyük
Kimileri sürekli ıslak elleri yüzünden çalışma ve sosyal hayatında zor durumlara düşüyor*Bazılarıysa ter veya tuz lekeli gömlekler, el sıkışma ihtimali ve olası ter kokusu yüzünden tedirginlik yaşayarak içe kapanıyor*Belirtilere bakalım:
Elbiseleri sırılsıklam yapacak kadar aşırı terlemek*Ayaklarda, koltuk altlarında, baş ve yüzde anormal derecede terlemek*Ayak tabanından veya avuç içinde ter damlaları oluşacak kadar terlemek
Hiperhidrozun komplikasyonları ne? Bu sağlık sorunu hayatı pek çok yönden etkilemesinin yanı sıra ek sorunları da beraberinde getirir:*
Tırnak mantarı enfeksiyonları: Çok terleyen insanlar birçok mantar enfeksiyonuna yatkınlık gösterebilir Bunun nedeni mantarların sıcak ve nemli ortamlarda üremesi Zaten bu yüzden ayak parmakları yerine ayak tırnaklarında enfeksiyon riski daha yüksek
Tırnak enfeksiyonu genellikle tırnağın altında beyaz veya sarı bir nokta olarak başlar Mantar enfeksiyonu daha derinlere yayıldıkça tırnağın rengi değişir, kalınlaşır ve kırılgan kenar oluşur Bazen tırnak yatağından çıkabilir ve etrafındaki deri kızarıp şişebilir Hafif bir koku da oluşabilir
Bakteriyel enfeksiyonlar ve siğiller: Aşırı terleme özellikle kıl köklerinde ve ayak parmak aralarında bakteriyel enfeksiyonlara neden olabilir Ayrıca siğillerle de ilişkili oldukları düşünülüyor Aşırı terleme varsa* tedaviden sonra siğillerin kaybolması uzun sürebilir ve nüksetme ihtimali olur
Sosyal ve duygusal sonuçlar: Aşırı terlemesi olan insanlarda terleme genelde ayak tabanlarında ve avuç içlerinde görülür Bu da ıslak eller ve kokulu ayaklar anlamına gelir Bunun önemli psikolojik, sosyal, eğitimsel ve mesleki sonuçları olabilir
Diğer cilt sorunları: Bazı cilt rahatsızlıkları aşırı terleyen insanlarda daha sık oluşabilir Örneğin egzama ve siğil bunlardan
Hiperhidroz tanısı nasıl konuyor? Hiperdihroz şüphesi taşıyan kişi öncelikle bir dermatologla görüşmeli Gösterdiği belirtiler dahil sağlık geçmişini aktarmalı
Şüpheleri değerlendiren doktorun doğru tanıya ulaşırken izlediği yola göz atalım:
Fiziksel muayene: Randevu sırasında doktor kişinin sağlık geçmişine ilişkin sorular sorup fiziksel muayene yapabilir Belirtiler kolay fark edilir türdense hiperhidroz teşhisi koymak daha kolay
Laboratuar testleri: Doktor aşırı terlemenin, aşırı aktif tiroit bezi (hipertiroidizm) veya düşük şeker (hipoglisemi) gibi başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için kan veya idrar testi yapmak isteyebilir
Termoregülatör ter testi: Doktor ayrıca termoregülatör testi uygulayabilir Bu test sırasında cilde neme duyarlı indikatör toz sürülür Oda sıcaklığında aşırı terlemenin olduğu yerlerde toz sarı yeşilden koyu mora dönüşür* Dijital bir fotoğraf makinesiyle sonuç kayıt altına alınır Bundan sonra kişi vücudun tümünü terletecek sıcaklığa maruz bırakılır veya bir terleme kabinine sokulabilir
Aşırı terleyen insanlar sıcak bir ortamda avuç içlerinden daha da fazla terleme eğiliminde Termaregülatör ter testinin bulguları doktora doğru teşhiste bulunma ve hastalığın şiddetini belirleme imkanı sunar
Hiperhidroz nasıl tedavi ediliyor? Ter önleyici ilaçlar: Reçetesiz satılan ter önleyiciler yardımcı olmazsa doktor alüminyum klorür içeren ilaçlar önerebilir Bunlar hafif ve orta ölçekli hiperhidrozu tedavi etmede kullanılır En iyi sonucu almak için ter önleyici krem gece yatmadan önce sorunlu bölgelere sürülmeli
Reçeteli ter önleyiciler deride kızarmaya, şişe ve kaşıntıya neden olabilecek çok güçlü çözeltiler Tahrişi önlemek için sabahları ilaç sürülen yerler yıkanmalı Cilt tahrişini hafifletmek için doktor hidrokortizon kremi önerebilir
Antikolinerjik ilaçlar: Genel terleme varsa doktor antikolinerjik verebilir Antikolinerjik ilaçlar ter bezlerinizi uyarmaya yardım eden asetilkolinin faaliyetlerini engeller Genellikle iki hafta içinde etkisi görülmeye başlar Fakat asetilkolin etken maddesi, sadece ter bezleri değil vücuttaki başka yapılar üzerinde de etkide bulunduğu için dikkat şart*
Yan etkiler genelde çok şiddetli olmasa da ağız kuruluğu, kabızlık, bulanık görme, idrara çıkamama, tat duyusunun yitirilmesi, baş dönmesi ve kafa karışıklığı olabilir İshal, isilik, kurdeşen, nefes almakta veya yutmakta güçlük varsa vakit kaybetmeden tıbbi yardım isteyin
İyontoforez: Bu işlemde bir dermatolog el, ayak ve bazen koltuk altlarına düşük elektrik akımları gönderen pilli bir cihaz kullanır Bu sırada kişinin vücudu suyun içindedir
Ter bezlerini geçici olarak bloke eden tedavi*günde 15 – 30 dakikalık 2 seans olarak iki hafta boyunca uygulanır Ardından daha düşük düzeyde koruma terapisi yapılır*İyontoforez genel olarak güvenli Bu nedenle koruma terapisi evde yapılabilir
Botoks: Araştırmacılar botoks enjeksiyonunun ter bezlerini uyaran sinirleri bloke ettiğini ve şiddetli hiperhidrozu tedavi etmekte etkili bir yol olduğunu keşfetmiş Ancak botoks iyileştirici bir madde değil İstenilen amaca ulaşmak için birçok enjeksiyon yapmak gerekebilir
Bu tedavi ağrılı olabilir ve sonuçlar ancak dört ay etkili olur Avuç içlerine enjekte edildiği zaman el kaslarında kuvvetsizlik ve baş ağrısı gibi yan etkiler nadiren de olsa mümkün
Operasyon: Nadir durumlarda operasyon bir seçenek olabilir Koltukaltlarında aşırı terleme varsa ter bezlerini almak yardımcı olabilir Başka bir süreç de sempatik sinirlerden ter bezlerine mesaj taşıyan sinirleri kesmeyi içerir
Ameliyat endoskopik torasik sempatektomi (ETS) denilen bir işlemle yapılır Bu operasyonda bir video kamera için üç küçük kesi ve küçük bir cerrahi alet kullanılır Genelde hastanede yalnızca bir gün kalınır
Operasyon sonunda çok küçük bir iz kalır Ameliyattan sonra ellerdeki terleme kalıcı olarak durur Fakat bazen ETS’den sonra vücudun başka bir yerinde terleme artabilir
