iltasyazilim
FD Üye
NASA’nın deneysel uzay uçağı, X43A, 16 Kasım, 2004 ‘te uçaklar için yeni bir hız rekoru kırdı 10 Mart’taki mürettebatsız test uçuşunda, uçak ses hızının 10 katı bir hıza (ya da yaklaşık 6600 milh, 10600 kmh) ulaşmıştır Bu uçuş, daha önceki 7 Mart, 2004’te, X43A test uçağı ile kırılan rekoru tekrar kırmıştır
Photo courtesy NASA
X43A: bir airbreathing motor kullanarak hipersonik hıza ulaşan ilk uçak
X43A ‘yı diğer roketgüçlü uçaklardan ayıran nokta bir scramjet motoru ile güçlendirilmiş olmasıdır Hidrojen yakıtını yakmak için oksijeni kullanmak yerine, scramjet onu atmosfere doğru yolculuk yaparken scroop up yapar Oksijen deposu ihtiyacı ortadan kaldırılıp, uzay aracının ağırlığı azaltılarak X43A ile Dünyayörünge uzay yolculuğunun fiyatı daha da ucuzlayabilir
Bu makalede, hipersonik uçaklara bir göz atacak ve havadan oksijen toplayan (airbreathing) motorları hakkında bilgi edineceksiniz
Havada yaşamak
Modern X43A prototipi uçan bir sörf tahtasına benzer İncedir, 5 ft (15 m) kanat açıklığı,12 ft (37m) uzunluk, 2 ft (061m) kalınlığında ve 2800 paund (127 kg) ağırlığındadır Ama X43A’nın en benzersiz özelliği motorudur
Photo courtesy NASAX43A ‘ nın boyutları ve görünüşü
Bir X43A ‘nın airbreathing motorunu anlamanın en iyi yolu, ilk önce konvensiyonel roket motoruna göz atmaktır Tipik bir roket motoru, sıvı oksidizer ve bir hidrojen yakıtı bir yakma çemberinde yakılmasıyla ilerletilir Bu gazlar yüksek basınç ve yüksek gaz akımı oluşturur Bu gazlar kendilerini 5000milh ‘ten (8000kmh) 10000milh ’e (16000kmh) ivmelendiren ve itme sağlayan bir nozülden akarlar
Konvensiyonel roket motorunun dezavantajı, çok fazla miktarda depo edilmiş oksijene ihtiyaç duymasıdır Örneğin uzay mekiği 1 359 000 pound (616 432 kg)’lık, 143 000 galon sıvı oksijene ihtiyaç duyar Sıvı oksijensiz mekik ise 165 000 pound (74 842 kg ) ağırlığındadır
Bir airbreathing motor, oksijen deposuna ihtiyaç duymaz X43A atmosfere doğru uçarken oksijeni dışarı atar Yeryüzündenyörüngeye olan bir görevde, araç ekstra oksijen depolayacaktır ama bu miktar bir uzay mekiğinin ihtiyacından daha az olacaktır
Image courtesy NASA
Airbreathing motor sistemi
Scramjet motoru harket etmeyen parçalarıyla basit bir tasarıma sahiptir Aslında X43A uçağı motor sisteminin bir parçası olarak tasarlanmıştır: Aracın ön kısmı hava akımı girişi rolünü üstlenir ve arka tarafı çıkan havayı bir nozül gibi ivmelendirmekle görevlidir
Photo courtesy NASA
Screamjet motoru ateşlemesiyle, uçuş sırasındaki bir X43A
Yanma motorda yalnızca süpersonik hızlarda olur, çünkü hava yanmak için çok yüksek bir hızda akmalıdır Turbojet bir motorun yaptığı gibi dönel bir kompresör kullanmaktansa ileri yönde hız ve aerodinamik, havayı motorun içine basar Hidrojen yakıtı, hava akımına enjekte edilir ve yanma sonucu patlayan sıcak gazlar, büyük itme kuvvetleri oluşturmak için egzos havasını ivmelendirir
Uçuş
Daha önceden de bahsedildiği gibi, scramjet motorlar board oksijen taşımazlar Bu da onların konvensiyonel uzay aracı gibi yükselemeyeceği anlamına gelir X43A, hipersonik hızda yükselmek için salındığı ve kendi başına uçuşa gönderildiği noktada itici bir rokete ihtiyaç duyar Bu roket itişi scramjet motorun çalışması için gereklidir
Photo courtesy NASA
X43A Pegasus itici’sine bağlanmış
X43A test uçuşlarının nasıl gerçekleştiğinin özeti : X43A Pegasus itici roketine bağlanır X43A ve itici roket uyarlanmış bir B52 uçağı tarafından 20 000 ft ‘e (6 000 m) kadar yükselir B52 aracı fırlatır İtici roket yaklaşık olarak 5 Mart’ın hızı kadar bir hıza ivmelenir ve 100 000 fit (30 500 m) civarında bir yüksekliğe uçar X43A, itici roketten ayrılır ve kendi gücü ve programlanmış kontrolü altında uçar X43A, okyanusun üzerinde aşağıya çarpmadan önce birkaç dakika uçar
Image courtesy NASA
NASA çalışanları, scramjet motorun NASA için ileri doğru büyük bir adım olabileceğini ve insan ve kargo taşımaılığında uzaya daha güvenli, daha esnek, daha az pahalı yolculuk yapılmasını sağlamanın yollarının tartışılabileceğini söylüyorlar
wekatronikcom
Photo courtesy NASA
X43A: bir airbreathing motor kullanarak hipersonik hıza ulaşan ilk uçak
X43A ‘yı diğer roketgüçlü uçaklardan ayıran nokta bir scramjet motoru ile güçlendirilmiş olmasıdır Hidrojen yakıtını yakmak için oksijeni kullanmak yerine, scramjet onu atmosfere doğru yolculuk yaparken scroop up yapar Oksijen deposu ihtiyacı ortadan kaldırılıp, uzay aracının ağırlığı azaltılarak X43A ile Dünyayörünge uzay yolculuğunun fiyatı daha da ucuzlayabilir
Bu makalede, hipersonik uçaklara bir göz atacak ve havadan oksijen toplayan (airbreathing) motorları hakkında bilgi edineceksiniz
Havada yaşamak
Modern X43A prototipi uçan bir sörf tahtasına benzer İncedir, 5 ft (15 m) kanat açıklığı,12 ft (37m) uzunluk, 2 ft (061m) kalınlığında ve 2800 paund (127 kg) ağırlığındadır Ama X43A’nın en benzersiz özelliği motorudur
Photo courtesy NASAX43A ‘ nın boyutları ve görünüşü
Bir X43A ‘nın airbreathing motorunu anlamanın en iyi yolu, ilk önce konvensiyonel roket motoruna göz atmaktır Tipik bir roket motoru, sıvı oksidizer ve bir hidrojen yakıtı bir yakma çemberinde yakılmasıyla ilerletilir Bu gazlar yüksek basınç ve yüksek gaz akımı oluşturur Bu gazlar kendilerini 5000milh ‘ten (8000kmh) 10000milh ’e (16000kmh) ivmelendiren ve itme sağlayan bir nozülden akarlar
Konvensiyonel roket motorunun dezavantajı, çok fazla miktarda depo edilmiş oksijene ihtiyaç duymasıdır Örneğin uzay mekiği 1 359 000 pound (616 432 kg)’lık, 143 000 galon sıvı oksijene ihtiyaç duyar Sıvı oksijensiz mekik ise 165 000 pound (74 842 kg ) ağırlığındadır
Bir airbreathing motor, oksijen deposuna ihtiyaç duymaz X43A atmosfere doğru uçarken oksijeni dışarı atar Yeryüzündenyörüngeye olan bir görevde, araç ekstra oksijen depolayacaktır ama bu miktar bir uzay mekiğinin ihtiyacından daha az olacaktır
Image courtesy NASA
Airbreathing motor sistemi
Scramjet motoru harket etmeyen parçalarıyla basit bir tasarıma sahiptir Aslında X43A uçağı motor sisteminin bir parçası olarak tasarlanmıştır: Aracın ön kısmı hava akımı girişi rolünü üstlenir ve arka tarafı çıkan havayı bir nozül gibi ivmelendirmekle görevlidir
Photo courtesy NASA
Screamjet motoru ateşlemesiyle, uçuş sırasındaki bir X43A
Yanma motorda yalnızca süpersonik hızlarda olur, çünkü hava yanmak için çok yüksek bir hızda akmalıdır Turbojet bir motorun yaptığı gibi dönel bir kompresör kullanmaktansa ileri yönde hız ve aerodinamik, havayı motorun içine basar Hidrojen yakıtı, hava akımına enjekte edilir ve yanma sonucu patlayan sıcak gazlar, büyük itme kuvvetleri oluşturmak için egzos havasını ivmelendirir
Uçuş
Daha önceden de bahsedildiği gibi, scramjet motorlar board oksijen taşımazlar Bu da onların konvensiyonel uzay aracı gibi yükselemeyeceği anlamına gelir X43A, hipersonik hızda yükselmek için salındığı ve kendi başına uçuşa gönderildiği noktada itici bir rokete ihtiyaç duyar Bu roket itişi scramjet motorun çalışması için gereklidir
Photo courtesy NASA
X43A Pegasus itici’sine bağlanmış
X43A test uçuşlarının nasıl gerçekleştiğinin özeti : X43A Pegasus itici roketine bağlanır X43A ve itici roket uyarlanmış bir B52 uçağı tarafından 20 000 ft ‘e (6 000 m) kadar yükselir B52 aracı fırlatır İtici roket yaklaşık olarak 5 Mart’ın hızı kadar bir hıza ivmelenir ve 100 000 fit (30 500 m) civarında bir yüksekliğe uçar X43A, itici roketten ayrılır ve kendi gücü ve programlanmış kontrolü altında uçar X43A, okyanusun üzerinde aşağıya çarpmadan önce birkaç dakika uçar
Image courtesy NASA
NASA çalışanları, scramjet motorun NASA için ileri doğru büyük bir adım olabileceğini ve insan ve kargo taşımaılığında uzaya daha güvenli, daha esnek, daha az pahalı yolculuk yapılmasını sağlamanın yollarının tartışılabileceğini söylüyorlar
wekatronikcom
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.