Hırıltılı öksürük

TEKRARLAYAN HIRILTI-BRONŞİT-ASTIM .

Astım hava yollarının tekrarlayan enflamatuar bir illetidir. Devletimizde çocuklarda görülen en sık kronik hastalıktır ki bu nispet %6-8 olarak söz edilir. Hassas insanlarda nöbetler halinde gelen hırıltı, hışıltı, nefes darlığı, öksürük bilhassa gece öksürüğü ve sabaha karşı olan öksürük, en değerli belirtilerindendir. Astım oluşturan sebepler alerjik ve non-alerjik (allerjik olmayan) olarak iki başlıkta incelenir. Astım her yaş öbeğinde olabilmekle bir arada umumiyetle 2 yaşın altındaki çocuklarda bronşiolit, bronşit, biraz balgamı var, hışıltılı evlat üzere isimlendirilmelerle tanı söylenmekte olup, bir kısmı tıbbi bir kısmı halk lisanıyla, aslında evladınızın teneffüs yolları sorunlu denmeye çalışılmaktadır. Bazen hastalar o denli geçişkendir ki iki teşhis birebir anda kullanılabilmektedir. Hastalık alerjik ise; ailede astım, alerjik nezle-saman nezlesi, egzema üzere bir illeti olan ebeveyn muhakkak sorgulanır. Nasıl ki evladımızın gözleri dayısına benzemişse, konut tozu, polen üzere bronş alerjik hassaslığı da ona benzeyebilir. Yani alerji genetik geçişli olabilir. Lakin gayri taraftan ailede olmasa da, hengam içinde evladımız duyarlanarak, rastgele bir hususa alerjik reaksiyon geliştirebilir. Bazen 5 yaşında bir hastaya polen alerjisi var dediğimizde "Bugüne kadar yoktu nasıl olur?" diye sorar. Halbuki daha ileri yaşlarda da alerji geliştiği bilinen bir ilmî gerçekliktir.

Alerjinin olmadığı astım-bronşit vakalarında, münhasıran gece beslenen ve bu nedenle reflü illeti geliştirdiğimiz evlatları görmekteyiz. Alerjinin olmadığı sair bir büyük öbekte viral üst teneffüs yolu illetlerinden ötürü bronş darlığı yaşayan hastalarımızdır. Bu durumda alerji yaratan etmenlerden; kirli havadan koruduğumuz, viral enfeksiyon maruziyetini azaltıp aşılarla ve kimi ilaçlarla, direncini yükselttiğimiz ve gece beslenmesini kesip reflü tedavisi yaptığımız evlatların büyük çoğunluğu, bu illete karşı tedavide başarılı olacaktır.

En sık rastladığımız alerjenler; konut tozu ve akarları, polenler, tüy döken hane hayvanları , küf mantarlarıdır. Bunlarla savaşta konut içi nemin%50 civarında tutulması, hanede çamaşır kurutulmaması, tüylü yünlü oyuncak, giysi, halı üzere tozu çokça barındıran eşyaların evlattan uzak tutulması kıymetlidir. Evladın sıkça kullandığı odaların, her gün suya çeken yahut hepa filtreli elektrik süpürgesi ile temizlenmesini öneriyoruz. Meskenin hiçbir odasında sigara içilmemesi, velev sigara kullanan ebeveynin evlada dokunmadan evvel, el-ağız ariliği yapıp giysilerini bile değiştirmesi, o kokunun öksürüğü tetiklememesi için kıymetlidir.

Astım-bronşit teşhisi tabibin muayenesi ile konulabilir. Sinema çekilmesi, tahlil yapılması kaide değildir. Muayene sırasında evladın dinlenen teneffüs seslerinin, o anda olağan olması da astım-bronşit olmadığı mealine gelmez. Geçmişte öksüren, balgam kusan, hırıltısı olan ve bu belirtileri birkaç defa yaşayan kişi tabipçe takip edilip, semptomların olduğu anda muayene edilerek teşhis konulabilir. Ya bronşit astım değilse? İşte o nedenle birinci görüşmede birtakım testler, akciğer grafisi üzere, evladın yaşı 5 ten büyük ve uyumluysa teneffüs fonksiyon testi ve kimi kan tahlilleri yapılabilir. Alerjiden kuşku ediliyorsa, kan tetkiki ve yaşça iyiyse ve uyumluysa ciltte alerji prick test yapılabilir. Hastaların ilaca verdiği karşılıkta teşhisi mutlaklaştıran bir başka faktördür. Tedavide evvel belirtiler denetim altına alınır, sonra ataklar önlenmeye çalışılır, ilaç gereksinimi en aza indirilir. Evladın günlük hayatını tüm evlatlar üzere mahalline getirebilmesi amaçlanır. Verilen ilaçların Kullanma eğitimi hastaya şahsen tabibin kendisi vermelidir. Hasta tertipli takip edilmeli, yapması ve yapmaması gerekenler detaylı anlatılmalıdır. Astım yineleyen bronşit hastaları, her yıl Eylül ile Aralık ayı sonuna kadar grip aşılarını olmalıdır.

Ne yedirelim ne yedirmeyelim noktasında, çok soru gelmekte. Mahsusen bıldırcın yumurtasından mucize beklememenizi önereceğim.Yapılan kimi çalışmalarda üzüm çekirdeği tozunun yararlı sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. Hazır şurupları devletimizde mevcut. Ayrıyeten zerdeçalın soğuk verilmesinden yarar gören hastalar olduğu belirtilmiştir. Öğünlerin sistemli yapılması ve karışık her yiyeceğin tüketimi asıl olandır. Öksürüğün çok olduğu devirde ada çayı, ıhlamur üzere bitki çayları ve bol su içilmesi balgamı incelterek rahatlama sağlayabilir. Astım ve yineleyen bronşit tedavisi bir ekip işidir. Burada ailenin verilen ilaçları nizamlı kullanıp, nizamlı tabip takibinde olması, evladın kullandığı ilaca ve cihaza koordinasyonu; tabibin yanlışsız teşhis ve ilaç kullandırması ile alınan gerçek çevresel tedbirler tedavide başarıyı getirir.