Hızır ve Hızır orucu
Hızır orucu nedir
Hızır orucu nasıl tutulur
Hızır orucu hakkında bilgi
Hızır Orucu Anadolunun ceşitli yerlerinde, bolgelere gore farklı olarak tutulmaktadır Orneğin Tuncelide olanlar, ocak ayının son haftası oruc tutmaya başlarlar Ve uc hafta ust uste uc gun (salıcarşambaperşembe gunleri) tutarlar Perşembe gunu aynı zamanda Alevilerde kutsal ibadet gunu olarak bilinir
Perşembe gunu oruc acıldıktan sonra eğer, Pir gelmiş ise, aynı gun akşamı evde cem tutulur ve dualar edilir
Hz Ali anında gunlerle ilgili yapılan değerlendirmelerde perşembe gunu ibadet gunu olarak kabul edilmiş olup şunlar yazılmaktadır:
Pencşenbidir kazayi hacete
Kim o gunde etti Hak emri dua
Perşembe gununde ihtiyac sahiplerinin isteği yerine getirilir Duaları işiten Cenabı Hakk o gunde arzu ve temennileri kabul ederek cevap verir
Cuma gunu icinde şunlar yazılmaktadır:
Cum ada hoş ola tezvici arUs
Dahi lezzati rical ile nisa
Gorulduğu gibi perşembe gunu bizzat Hz Ali tarafından dua ve ibadet edilmesi icin kutsal bir gun olarak kabul edilmiştir Cuma gunu ise, duğun ve eğlence gunu olarak uygun gorulmuştur
Hızır orucu; koy koy, aşiret aşiret değişmektedir Bunun iki ana sebebi bulunmaktadır
Birincisi; inanca gore Hızırın yaşlı olması nedeniyle yorulmaması icindir Cunku Hızır koy koy, ev ev dolaşarak kuskunleri barıştırıyor Zorda kalanların yardımına koşuyor
İkincisi; Anadoluda eskiden dedeler, pirler, rehberler, tum taliplerini genellikle yuruyerek dolaşmak zorunda kaldıklarından tum koylere, aşiretlere aynı gun veya hafta (oruc tutulan uc gun) ulaşmaları mumkun olmadığı icindir ki, Hızır Orucu yorelere gore değişmiştir Cunku, Hızır hangi koye, hangi eve giderse o koye uğur getirdiğine inanırlar
Aleviler, kış gunu olmasına rağmen Hızır Golune giderler Bozatın ak kopukler arasında golden cıkacağına inanırlar Hızır Orucu boyunca Aleviler niyaz ve kurban keserek dua ederler Cemler tutarlar Hızır Golunden getirilen su, evlere, insanlara, hayvanlara serpilerek uğur ve bereket getirmesi icin dua ederler
Anadoluda yaşayan Aleviler, sabah guneşi doğar doğmaz yakındaki taşa veya ağaca Ya Hızır diyerek niyaz ederler Bunun anlamı, Hz Ali şehit edildiğinde guneşe donerek goğe yukselmiştir Dersim (Tunceli) bolgesinde HakMuhammedAli uclemesi birlikte ifade edilir Dua edilirken HakMuhammedAli yardımcın olsun derler Burada Hakkın yerini Hızır almaktadır Yani bir başka deyimle Hızır Tanrılaştırılmaktadır
Hızır Orucu gece yarısından itibaren hic yememek uzere tutulur ve akşam guneş batıp gun kararmaya başlayıncaya kadar devam eder
Hızır Orucu; Diyanet işleri bakanlığı tarafından on gorulduğu gibi, saat ve dakikalara bağlı olarak tutulmaz
Hızır, Aleviler arasında cok ozel bir yere sahiptir Cunku o, fakirin yanında zalimin karşısındadır Darda kalanların yanındadır Ak sakallı, bembeyaz elbiseleriyle Bozatına binip diyar diyar dolaşarak insanları koruyan, kollayan, kurtaran ve hoşgoru ile sevgiyi harmanlayan Pirdir Bilge, ulu, evliya ve derviş gibi bir değil birden fazla kişiliğiyle insanlara doğru yolu gosteren manevi guctur
Buna gore Hızır orucu uc gun (salıcarşambaperşembe) tutulduktan sonra, yani perşembeyi cumaya bağlayan gece evin hatunu (hanımı) tarafından (en yaşlısıkamili) genişce bir tepsi icerisinde dibekte iyice kavrulmuş olan Orta Anadoluda Kome veya Komme, Doğu Anadoluda ise Qawute veya Qawut (Kavut) olarak ifade edilen lokmanın ustu kapatılarak bir odaya konulur İnanca gore perşembeyi cumaya bağlayan gece Hızır gelerek Qawuteye bir iz veya işaret koyar Daha sonra Qawute eğer kesilmişse kurban ile birlikte lokma olarak dağıtılır
Hızır kurbanı, sıradan kurbanlar gibi değildir Kurban edilecek hayvan en az iki uc ay oncesinden belirlenir Bu sure icerisinde iyi beslenir Tuzu, suyu ve yemi eksik edilmez Kurban once temizlenir Kurban kesilirken, kanına kimsenin basmamasına dikkat edilir Akan kan ya bir cukura akıtılır ust kapanır veya suyla kan yıkanarak, kan izi ortada bırakılmaz Kesilen kurban etinden bir kısmı pişirilerek ev halkına paylaştırılır Kalan buyuk bir kısmıda kapı komşuya dağıtılır Kurban kemikleri gelişi guzel cope atılmaz Kurban kemikleri acılan bir cukura ozenle yerleştirilerek ustu kapatılır Bu işlemler bittikten sonra hazır bulunanlar bir birlerine niyaz olurlar
Hakktır Allahım,
Muhammed mahım
Alidir Şahım
Allah eyvallah!
Olfahrun nisa,
Hatice Kubra
NUru Kibriya
Allah eyvallah!
Sepperu Şupper,
Abidin server,
Bakıru Cafer
Allah eyvallah!
MUsayi Kazım,
Rıza İmamın,
Takiidir daim
Allah eyvallah!
Nakiidir İman,
Askeridir can
Mehdii devran
Allah eyvallah!
Cardehi masUm,
Şehidi mazlUm,
Cumlesi malum
Allah eyvallah!
Aşka bir canım,
Sırrı Rahmanım,
Derde dermanım,
Allah eyvallah!
Kanberu Selman,
Pir Balım Sultan,
Bunlara İhsan,
Allah eyvallah!
Yuzumuz yerde,
Elimiz erde,
HuzUru pirde
Allah eyvallah!
Munire kemter
Sizden ey server
İstediği Kevser
Allah eyvallah!
Munire Bacı
Alıntı
Hızır orucu nedir
Hızır orucu nasıl tutulur
Hızır orucu hakkında bilgi
Hızır Orucu Anadolunun ceşitli yerlerinde, bolgelere gore farklı olarak tutulmaktadır Orneğin Tuncelide olanlar, ocak ayının son haftası oruc tutmaya başlarlar Ve uc hafta ust uste uc gun (salıcarşambaperşembe gunleri) tutarlar Perşembe gunu aynı zamanda Alevilerde kutsal ibadet gunu olarak bilinir
Perşembe gunu oruc acıldıktan sonra eğer, Pir gelmiş ise, aynı gun akşamı evde cem tutulur ve dualar edilir
Hz Ali anında gunlerle ilgili yapılan değerlendirmelerde perşembe gunu ibadet gunu olarak kabul edilmiş olup şunlar yazılmaktadır:
Pencşenbidir kazayi hacete
Kim o gunde etti Hak emri dua
Perşembe gununde ihtiyac sahiplerinin isteği yerine getirilir Duaları işiten Cenabı Hakk o gunde arzu ve temennileri kabul ederek cevap verir
Cuma gunu icinde şunlar yazılmaktadır:
Cum ada hoş ola tezvici arUs
Dahi lezzati rical ile nisa
Gorulduğu gibi perşembe gunu bizzat Hz Ali tarafından dua ve ibadet edilmesi icin kutsal bir gun olarak kabul edilmiştir Cuma gunu ise, duğun ve eğlence gunu olarak uygun gorulmuştur
Hızır orucu; koy koy, aşiret aşiret değişmektedir Bunun iki ana sebebi bulunmaktadır
Birincisi; inanca gore Hızırın yaşlı olması nedeniyle yorulmaması icindir Cunku Hızır koy koy, ev ev dolaşarak kuskunleri barıştırıyor Zorda kalanların yardımına koşuyor
İkincisi; Anadoluda eskiden dedeler, pirler, rehberler, tum taliplerini genellikle yuruyerek dolaşmak zorunda kaldıklarından tum koylere, aşiretlere aynı gun veya hafta (oruc tutulan uc gun) ulaşmaları mumkun olmadığı icindir ki, Hızır Orucu yorelere gore değişmiştir Cunku, Hızır hangi koye, hangi eve giderse o koye uğur getirdiğine inanırlar
Aleviler, kış gunu olmasına rağmen Hızır Golune giderler Bozatın ak kopukler arasında golden cıkacağına inanırlar Hızır Orucu boyunca Aleviler niyaz ve kurban keserek dua ederler Cemler tutarlar Hızır Golunden getirilen su, evlere, insanlara, hayvanlara serpilerek uğur ve bereket getirmesi icin dua ederler
Anadoluda yaşayan Aleviler, sabah guneşi doğar doğmaz yakındaki taşa veya ağaca Ya Hızır diyerek niyaz ederler Bunun anlamı, Hz Ali şehit edildiğinde guneşe donerek goğe yukselmiştir Dersim (Tunceli) bolgesinde HakMuhammedAli uclemesi birlikte ifade edilir Dua edilirken HakMuhammedAli yardımcın olsun derler Burada Hakkın yerini Hızır almaktadır Yani bir başka deyimle Hızır Tanrılaştırılmaktadır
Hızır Orucu gece yarısından itibaren hic yememek uzere tutulur ve akşam guneş batıp gun kararmaya başlayıncaya kadar devam eder
Hızır Orucu; Diyanet işleri bakanlığı tarafından on gorulduğu gibi, saat ve dakikalara bağlı olarak tutulmaz
Hızır, Aleviler arasında cok ozel bir yere sahiptir Cunku o, fakirin yanında zalimin karşısındadır Darda kalanların yanındadır Ak sakallı, bembeyaz elbiseleriyle Bozatına binip diyar diyar dolaşarak insanları koruyan, kollayan, kurtaran ve hoşgoru ile sevgiyi harmanlayan Pirdir Bilge, ulu, evliya ve derviş gibi bir değil birden fazla kişiliğiyle insanlara doğru yolu gosteren manevi guctur
Buna gore Hızır orucu uc gun (salıcarşambaperşembe) tutulduktan sonra, yani perşembeyi cumaya bağlayan gece evin hatunu (hanımı) tarafından (en yaşlısıkamili) genişce bir tepsi icerisinde dibekte iyice kavrulmuş olan Orta Anadoluda Kome veya Komme, Doğu Anadoluda ise Qawute veya Qawut (Kavut) olarak ifade edilen lokmanın ustu kapatılarak bir odaya konulur İnanca gore perşembeyi cumaya bağlayan gece Hızır gelerek Qawuteye bir iz veya işaret koyar Daha sonra Qawute eğer kesilmişse kurban ile birlikte lokma olarak dağıtılır
Hızır kurbanı, sıradan kurbanlar gibi değildir Kurban edilecek hayvan en az iki uc ay oncesinden belirlenir Bu sure icerisinde iyi beslenir Tuzu, suyu ve yemi eksik edilmez Kurban once temizlenir Kurban kesilirken, kanına kimsenin basmamasına dikkat edilir Akan kan ya bir cukura akıtılır ust kapanır veya suyla kan yıkanarak, kan izi ortada bırakılmaz Kesilen kurban etinden bir kısmı pişirilerek ev halkına paylaştırılır Kalan buyuk bir kısmıda kapı komşuya dağıtılır Kurban kemikleri gelişi guzel cope atılmaz Kurban kemikleri acılan bir cukura ozenle yerleştirilerek ustu kapatılır Bu işlemler bittikten sonra hazır bulunanlar bir birlerine niyaz olurlar
Hakktır Allahım,
Muhammed mahım
Alidir Şahım
Allah eyvallah!
Olfahrun nisa,
Hatice Kubra
NUru Kibriya
Allah eyvallah!
Sepperu Şupper,
Abidin server,
Bakıru Cafer
Allah eyvallah!
MUsayi Kazım,
Rıza İmamın,
Takiidir daim
Allah eyvallah!
Nakiidir İman,
Askeridir can
Mehdii devran
Allah eyvallah!
Cardehi masUm,
Şehidi mazlUm,
Cumlesi malum
Allah eyvallah!
Aşka bir canım,
Sırrı Rahmanım,
Derde dermanım,
Allah eyvallah!
Kanberu Selman,
Pir Balım Sultan,
Bunlara İhsan,
Allah eyvallah!
Yuzumuz yerde,
Elimiz erde,
HuzUru pirde
Allah eyvallah!
Munire kemter
Sizden ey server
İstediği Kevser
Allah eyvallah!
Munire Bacı
Alıntı