Holistik tıp

Doktorluk, çocukluk yılları otuz beş kırk yıl artta kalanlarımızın zihninde, ateşler içinde yanan minik kızı, hasta yatağında muayene ettikten sonra, çantasından çıkardıgı bir ilaç ya da yaptığı enjeksiyonla, mevtin karanlığından hayatın kıyısına çekip çıkaran, sonra da aileyi teskin eden babacan bir figürle özdeşleşmisti. Tabibin, minik kızın başina dokunan eli bile, tek başına şifa vermeye kâfi üzere görünürdü bize. Ne E-mar raporları vardı ortada, ne de ileri laboratuar tahlilleri. Yalnızca şefkatli bir tabip, bir dinleme aleti, rahatlatan sözcükler ve bir de o mucizevî iğne ve tabletler. Adeta büyülü bir durumdu bu…

Ben de o büyünün peşine takılıp gidenlerdenim. Çok küçük yaşlardan beri, ateşler içinde yanan küçük evlatları, evlatları başucunda ağlaşan hasta valideleri hayata döndüren o hekimlerden olmayı düşledim. Kader, emek ve devir bana bu imkânı verdi, ne berhudar !

O yıllardan bu günlere çok şey değişti. Ben de, pratisyen mecburî hizmet yılları, evlat cerrahisi asistanlığı, ilmî araştırıcılık üzere, tıbbın derhal her sahasında, üstelik yerkürenin derhal her tarafında eğitim görür ve çalışırken, bu değişimin, hiçbir kültür ayırımı gözetmeksizin tüm kurumları ve kişileri etkilediğini gözlemledim.

Evvel, pek çok yeni tanı yolu ortaya çikti. Çok süratli, çok detaylı haberler veren bu usuller giderek biz hekimlerde, ihtimamlı hasta hikayesi almanın, dikkatli bir muayenenin, hasta ve yakınlarıyla, itimat ve şefkate dayalı bağlar kurmanın pek demode, pek önemli bir vakit kaybı ve gereksizlik olduğu kanısını yaratmaya başladı. Üstelik hastalar da bu değişimden nasiplerini alıyorlardı. Periyodun en moda cihazlarıyla yapılan tetkiklerden istemeyen tabiplerin, hastaları tarafından, yeniliklerden habersiz ve ehliyetsiz olarak algılanmaları işten bile değildi.

Hastaneler artık tanıtımlarını, sahip oldukları yeni cihazlarla yapıyorlardı. İlaç sanayi giderek gelişiyor, şık ambalajlı ilaçlar eczane raflarında dizilirken, eczacının terazisi, havanı ve uzunluk boy şişeleri, antikacı dükkânlarını süslemeye başlıyordu. Her şey çok teknik, çok göz alıcı ve bir o kadar da yabancıydı. Uzay aracı kumanda odalarına benzeyen görüntüleme merkezlerinde, bırakın şefkatli bir elin rahatlatmasını, üsümemeyi umabiliyordunuz en çok. Tabip ve hasta arasındaki dinleme aleti köprüsü, ne kadar direnebilirdi ki bu bilgisayarlı metal heyulalara!

Elbette dinleme aletinin yakalayamayacağı kalp üfürümlerini, akciğer kanseri bulgularını, dimağ tümörlerini yakalayabilmek, insanlık ve tıp ismine harika gelişmelerdi. Elbette, daha evvel ölümcül olan enfeksiyonları silip süpüren antibiyotikler, kanserli hastaları hayata döndüren kemoterapi ilaçları ve cerrahi teknikler, havai fişeklerle kutlanası buluşlardı.

Ancak hem hastalar, hem de tabiplerin bir kısmı, tüm bunlara karşın bir şeylerin eksik olduğunu, velev bu eksikliğin, evvelce var olup da, devirle yitip giden bir şey olduğunu sezinliyorlardı. O köprü müydü yoksa kopan, hasta ve doktor arasında? Ve devirle kişiler, yeni arayışlara girdiler; o köprüyü tekrar kurabilmek için…

İşte ‘’Holistik Tıp’’, o köprünün ismidir. Hastayla tabip, ruhla vücut, teknolojiyle tabiat ve teknisyen hekimlikle şifacılık arasındaki o köprünün ismi. Kırk yıl öncesinin düşlenen mesleğini, bugünün ilmî gelişmeleriyle tanıştıran, buluşturan akıl ve gönül yoludur. Tıp bilim ve sanatının bileşkesidir. Artık, soru ve karşılıklarla, holistik tıbbın ne olduğuna biraz daha yakından bakalım:

Holistik Tıp nedir?

‘’Holistik’’, tümü kapsayan, bütüncül mealine gelen bir sözcüktür. Tıp sözcüğüyle birlikte kullanıldığında ise, arzulanır seviyede bir sağlıklılık durumu için, fizikî, duygusal, toplumsal ve manevi boyutların tümünün dikkate alındığı bir modeli tanımlar.

Tasavvur ve hislerimiz, nörolojik sistem ve dolaşım sistemi aracılığıyla vücudumuzu direkt tesirler. Tıpkı yolla, bedensel sıhhat da dimağa gönderdiği sinyallerle his ve ruh durumumuzu şekillendirir. Milyarlar ve milyarlarca nörotransmitter, peptid, hormon üzere kimyasal molekül, dimağı vücuda, vücudu dimağa bağlar. Yani, dimağ ve vücut birbirinden bağımsız çalışan organ ve sistemler değildir. Holistik Tıp bu nedenle, kullandığı metotlarla, tüm sistemi birlikte ele alır.

Tabiplerin yeminini ederek mesleğe başladığı Hipokrat, ‘’İçimizdeki doğal güzelleşme gücü, şifa için en kıymetli kaynaktır’’ der. Holistik doktorun vazifesi, dışarıdan tedavi edici bir unsur vermeden evvel, bu güzelleşme gücünü harekete geçirmektir.

Tedavide, ilmî dayanağa sahip ve yan etkisiz klâsik doğal tedavi modellerine de mekan verir. Hastaya zarar vermemek en temel unsurdur. Hastanın eğitilmesi ve tedavi sürecinde sorumluluk alması, holistik tıbbın ana unsurlarındandır