homeros

homeros 1870 yılında Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından başlatılan ve ikinci dünya savaşından önce Amerikan arkeolog Blegen tarafından sonuçlanan kazıların sonucu olarak, tüm dünya Dardanel boğazının güney sahillerinden 56 km uzağında bulunan bir yörede bundan yaklaşık beş bin sene önce MÖ 3000 yıllarında ilk olarak insanların yerleştiğini ve kale inşa ettiklerini öğrendi Yörenin bugünkü adı Çanakkale Hisarlık Höyüğü'dür Kalenin sahipleri uygun coğrafi koşulların avantajlarını kullanarak Asya'dan Avrupa'ya uzanan ticari ilişkileri kontrol ederlermiş MÖ 1900 yıllarında tepe ve çevresini beygir yetiştirmekle uğraşan yeni bir kabile ele geçirir Bu yeni kabile önceki kaleden daha büyük ve ihtişamlı bir kale yapı eder Arkeolojik verilere tarafından, MÖ 1250 yıllarında tepe her tarafta ele geçirilir ve her şey yakılıp harabeye çevrilir Bir vakit sonra merkezi Avrupa'dan gelen ırk buraya yerleşirler Takriben MÖ 1100 yılında üstte büyük bir yangın meydana gelir ve yokuş birkaç yüz yıl ıssız bir yer olarak varlığını sürdürür Schliemann yaptığı kazılarda çok değerli bir define bulur Bu define bir zamanlar bu şehrin zenginlikler şehri olduğunun habercisidir Heinrich Schliemann burada bir hazinenin yattığını nereden mi bilir Homeros'un İlyada ve Odysseia masallarını okuyan o kadar çok birey bu civarda bir hazinenin saklandığını öğrenir ve 18 yüzyıldan itibaren hazineleri aramaya koyulurlar Kitapları okuyan arkeolog Schliemann 1870 yılında Çanakkale'ye kazanç Hisarlık tepesini kazmaya başlar Homeros'un Troya'sını bulur Troya Kralı Priamos'un hazinesini ele geçirir ve onu yurt dışına kaçırır Homeros'un İlyada'sında 'İlion' yada 'Truva' diye bahsettiği bu şehirde kimler yaşadı? Burada vaktiyle yaşayan halk müziği şehre ne adı verdi ve o devirden yazıtlar kalmadı mı? MÖ II bin yılın ortalarında Hisarlık tepesinin doğusunda kalan topraklar büyük Hitit imparatorluğuna aitti MÖ 1250 1220 yılları arasında krallığını sürdürmüş olan Hitit kralı IV Tuthaliya'ya ait bir kaya anıtında 2 yer isminden bahsedilir Wilusa ve Troas Hititoloji bulgularına göre Truva (İlion), Hititlerin sözünü ettiği Wilusa kentidir Bu Nedenle günümüzden beş bin yıl önce Truva'da Hititlerin yaşayan olduğu ortaya çıktı Şehrin yeni bulunan bronz mührü eski Yunanca değildi, Anadolu'da binlerce sene önce konuşulan Luvi dilinde kazılmıştı Toprağın metrelerce altından çıkarılan evler de Yunan özelliği taşımıyorlardı; ve Anadolu'ya mahsustular Truva'da defalarca 9 katman bambaşka medeniyet kalıntısı var Homeros, İlyadasında Troya savaşını ayrıntılarıyla anlatmaktadır Sözlü gelenekten yazıya nasıl geçtiğini bilemediğimiz gibi, metinde geç dönemde yapılan değişikliklerin belirli amacını kestirmek bizim için güçtür Lakin Homeros bir savaşın 'toprağı verimli Troya'da geçtiğini söylüyor Şu fazla meşhur Troya savaşının hikayesi ise özetle şöyle ortaya çıkmıştır; Tanrı Zeus ile Leda'nın kızı Helena evlenecek yaşa gelince Akhaların önde gelenleri Tündareos'un sarayına giderler Burada Tündareos yada Helena'nın seçimiyle, Menelaos Helena'nın kocası olur daha sonra Tündareos ölünce Sparta Krallığı Menelaos'a kalmıştır Efsaneye tarafından, savaşın nedeni ise Iolkos Kralı Pelans ile Thetis'in düğünlerine ziyafet edilmeyen tartışma tanrıçası Eris'in, sinirlenip bir oyun düzenlemesi ve Hera, Afrodit ve Athena'nın oturduğu ağırlama sofrasına, üzerinde 'en güzele' yazılı bir elma atmasıyla başlar Elmanın kimin olduğu üstüne 3 hoş tartışmaya başlarlar ve Zeus'tan bu sorunu çözmesini isterler Zeus işin içinden çıkamayınca, çareyi Troya Kralı Priamos'un oğlu Paris'i rehber ilan etmekte bulur Güzellerden her biri kendisini seçmesi için Paris'e bir şey taahhüt ederler Athena ona savaşta yenilmezlik gücü vereceğini taahhüt eder Hera Paris'i Asya'nın hakimi yapacağını söyler Paris Afrodit'e kanar ve dünyanın en hoş kadınını elde etmek için Afrodit'i yarışmanın birincisi seçer Bu hoş kadın Sparta Kralı Menelaos'un karısı Helen'di Paris, Afrodit'in yardımıyla Sparta'ya gider, Helen'i kaçırır, prensi olduğu Troya şehrine geri döner Bunun üzerine hakarete uğramış Menelaos, Akha ordularını toplayarak Troya'ya savaş açar Bu Nedenle 10 yıl sürecek Troya savaşı başlamış olur Yunan edebiyatında kayda değer yere sahip olan destanlar yüzyıllarca ağızdan ağza dolaşmış MÖ 700 yıllarında yazıya aktarılmıştır Homeros'un İlyada'sı da bu dönemde ortaya çıkmıştır Destanların yazıya alınmadan önce saraylarda aidoslar (şarkıcılar) tarafından dönemin çalgı aletleri olan forminks ve kitara eşliğinde okunulduğu bilinmektedir Homeros millet efsanelerini ve öykülerini toplayarak iki büyük destanı ile yalnızca yunan edebiyatında değil, Batı dünyasında da birincil ve en büyük anıtsal yazı eseri olarak yerini almıştır