iltasyazilim
FD Üye
Hücre Organelleri ,
Hücreli Organellerinin Göreveri,
Gözenekli Olan Organelleri Ve Çeşitleri,
Hücreli Organellerinin Yapısı
GÖZENEKLI OLAN ORGANELLERİNİN YAPI VE FONKSİYONLARI
Hücreler ışık mikroskopu ile incelendiği zaman, sitoplazma ve çekirdek adı verilen iki bölümden oluştuğu görülür Fakat daha büyük büyütme karşılayan elektron mikroskopuyla yapılan incelemeler, hücrenin bir takım daha aşağı birimlerden, hücresel organellerinden oluştuğunu ortaya koymuştur
Hücreli şunlardan oluşmuştur;
Hücresel zarı
Sitozol
Organeller
Çekirdek
Hücresel Zarı: Zar ya da membranlar hayat için çok önemlidir, çünkü bir hücresel 2 sebebten dolayı kendisini dışarıdaki ortamdan dağıtmak zorundadır
DNA, RNA ve yarı yaşamsal moleküllerini dağılmaktan korumalıdır
Hücre molekül yada organellerine zarar verebilecek tanıdık olmayan molekülleri uzaktan tutmalıdır
Fakat hücreli bu iki kurala uyarken bir taraftan da çevreyle haberleşmeli, dış ortamı sürekli olarak izlemeli ve etraf değişikliklerine but uydurmak zorundadır Ayrıca hücre besin maddelerini dışarıdan almalı ve ****bolizması sonucunda ürettiği toksik (zehirli) maddeleri dış ortama vermelidir
Biyoloji Ile Ilgili membranlar Şekil 1 de görüldüğü gibi bilipit katmandan oluşur Şekildeki her
bir fosfolipiti temsil eder Daire veya baş olumsuz yüklü fosfat gurubudur, ve iki kuyruk da fazla hidrofobik (hidrofobik suyu iten) olan hidrokarbon zincirlerini temsilcilik eder Fosfolipit zincirlerinin Şekil 1 De görüldüğü düzenlenmesi sonucu hidrofobik kısımlar membranın içinde kalır Membran yaklaşık 5 nanometre (1 nanometre 1 metrenin milyarda biri) kalınlığındadır Membran semipermeabledır (benzeri iletken), yani bir takım maddelerin membrandan serbestçe geçmesine (diffüze olmasına) müsade verir Membran büyük moleküllere iletken değilken, yüklü iyonları çok az geçirir, ve yağda eriyen ufak moleküllere oldukça geçirgendir
Tüm biyolojik membranlar gibi hücresel zarı (membranı) da lipit, protein ve eksik miktarda karbonhidrattan oluşmuştur
Hücre zarı, hücresel içinde ve dışında bazı uzantılarla devam eder Gözenekli Olan dışına doğru olan uzantılar hücrenin yüzeyinden interstisiyel mesafeye dürüst uzanırlar, bu uzantılara mikrovillus denir Hücresel içine içten sürekli çeper sistemi ise dış ortamın hücre içiyle daha yakın ilişki kurmasını sağlar Bu sisteme endoplazmik retikulum denir
Endoplazmik Retikulum: Endoplazmik retikulum lipid, protein (ribozomlar aracılığı ile) ve karmaşık karbonhidratların yapım yeridir Endoplazmik retikulum hücredeki toplam membranların yarısından fazlasını oluşturur Endoplazmik retikulum iki membrandan oluşur, iki membran arasında kalan boşluğa endoplazmik retikulum lümeni denir İki alıcı endoplazmik retikulum vardır
Granüllü Endoplazmik Retikulum: Üzerinde ribozomlar vardır Sisterna denilen yassılaşmış keseler şeklindedir
Düz Endoplazmik Retikulum: Ribozomları yoktur, tüplerden oluşan bir ağ şeklindedir
Golgi Kompleksi: Golgi kompleksi hem inşa keza de fonksiyon yönünden endoplazmik retikulum ile yakından ilişkilidir Bu organel birbirine paralel bir dizi membranöz kanaldan oluşur ve salgı yapan hücrelerde iyi gelişmiştir Golgi kompleksinin fonksiyonu endoplazmik retikulumda sentezlenen maddelere son şeklini devretmek ve bu maddeleri bir membranla çevrelemektir Keza hücresel zarının yenilenmesi ve yüzeyinin genişletilmesi görevini de üstlenir
Lizozom:Lizozomlar 0,2 ila 2 m m çapında organellerdir Hücreiçi sindirimi temin etmek üzere yaklaşık 40 civarında enzim içerirler Lizozom membranı lizozomun hücreyi tümüyle sindirmesini önler Bu enzimler için optimal pH 5 civarıdır Lizozomlarda ATP hidrolizi ile çalışan H+ pompası vardır Bu sayede lizozomun pH I düşük tutularak enzimlerin etkili ülkü geçmesi önlenir
Peroksizomeroksizom membranında spesifik proteinler ve oksidasyon enzimleri vardır Karaciğerdeki peroksizomların belli başlı görevi detoksifikasyondur (bir maddeyi zararsız ülkü getirme)
Ribozom: Ribozomlar proteinlerin birleşim edildikleri yerdir Protein sentezi için zorunlu veri DNA dadır, bu data RNA ya transfer edilir, ve ribozomlarda RNA daki bu bilgiyle protein yapılır Bir gözenekli olan için protein sentezi çok önemlidir, bu yüzden de hücrede binlerce ribozom bulunur Ribozomlar ya sitoplazmada serbestçe yüzerler ya da endoplazmik retikuluma bağlı olarak bulunur Ribozomların membranı yoktur Protein sentezlemedikleri zaman 2 daha aşağı gurup halinde bulunurlar Alt guruplar ribozomal RNA (rRNA) ve ribozomal proteinlerden oluşur
Mitokondri: Mitokondriler eukaryotik hücrelerde asıl enerji üretim merkezleridir Biri iç diğeri dış olmak üzere iki membranı vardır İç membranda çok sayıda katlanmalar vardır, bu membranın yüzey alanını genişleterek, membran bağımlı raksiyonların daha fazla sayıda olamasını sağlar Mitokondrilerin kendi DNA ve ribozomları vardır
Çekirdek (Nükleus):Nükleus DNA nın bulunduğu ve DNA daki bilginin RNA ya aktarıldığı yerdir Çift katlı bir membranla sarılmıştır, bu membranda fazla sayıda büyük porlar bulunur Çekirdeğin içini dolduran madde DeoksiriboNükleik Asit ve protein molekülleridir Bu DNA molekülleri nükleus içinde rastgele dağılmış olamayıp kromozom denilen yapılar içinde protein molekülleri ile birlikte organize olmuşlardır İnsanda 46 adet (23 çift) kromozom bulunur DNA molekülleri hücrede mevcut bütün proteinlerin nasıl yapılacağının genetik bilgisini içerirler Bilgi nükleusdadır ama proteinler sitoplazmada yapılır, bu sebeple bilginin sitoplazmaya aktarılması gereklidir Bu amaçla DNA kalıp gibi kullanılarak, bu kalıptan RNA yapılır, oluşan RNA sitoplazmaya geçerek, protein yapım yeri olan ribozomlara protein sentezi için zorunlu bilgiyi aktarır Çekirdek hücrenin yoklama merkezidir, buradaki kalıtımsal mekanizmalar aracılığıyla sadece hücre içindeki kimyasal olaylar değil, aynı zamanda hücrenin özelliklerinin yeni hücreli nesillerine aktarılması da sağlanır
Hücresel İskeletioğrusu hücre iskeleti terimi yanlış bir deyimdir Hücre iskeleti saydam olduğu için ayrıca ışık ayrıca de elektron mikroskobu preperatlarında görülmez Hücresel çizimlerinde de gösterilmemesine rağmen önemli bir hücre komponenttidir Hücreli iskeleti hücrenin şeklini, gözenekli olan organellerinin yerinde durmasını sağlar, ve hücreli hareketinden sorumludur
Hücreli iskeleti şunlardan oluşmuştur
Sentriyoller
Mikrotübüller
Aktin filamentleri
Sentriyoller çekirdeğe yakın olarak bulunan bir çift silindirik yapıdır her biri üçerli guruplar halinde dokuz tübülden oluşmuştur Sentriyoller gözenekli olan bölünmesi sırasında kromozomların hücre kutuplarına çekilmesini sağlarlar Mikrutübüller tübülin denilen daha aşağı birimlerden oluşmuştur Görevi hücreyi uygun tutmaktır, aynı zamanda silya ve flagellanın da başlıca bileşenidir Aktin filamentleri ise hücrenin şeklini değiştirmesinde tahsis alırlar
özel baskı *
Hücreli Organellerinin Göreveri,
Gözenekli Olan Organelleri Ve Çeşitleri,
Hücreli Organellerinin Yapısı
GÖZENEKLI OLAN ORGANELLERİNİN YAPI VE FONKSİYONLARI
Hücreler ışık mikroskopu ile incelendiği zaman, sitoplazma ve çekirdek adı verilen iki bölümden oluştuğu görülür Fakat daha büyük büyütme karşılayan elektron mikroskopuyla yapılan incelemeler, hücrenin bir takım daha aşağı birimlerden, hücresel organellerinden oluştuğunu ortaya koymuştur
Hücreli şunlardan oluşmuştur;
Hücresel zarı
Sitozol
Organeller
Çekirdek
Hücresel Zarı: Zar ya da membranlar hayat için çok önemlidir, çünkü bir hücresel 2 sebebten dolayı kendisini dışarıdaki ortamdan dağıtmak zorundadır
DNA, RNA ve yarı yaşamsal moleküllerini dağılmaktan korumalıdır
Hücre molekül yada organellerine zarar verebilecek tanıdık olmayan molekülleri uzaktan tutmalıdır
Fakat hücreli bu iki kurala uyarken bir taraftan da çevreyle haberleşmeli, dış ortamı sürekli olarak izlemeli ve etraf değişikliklerine but uydurmak zorundadır Ayrıca hücre besin maddelerini dışarıdan almalı ve ****bolizması sonucunda ürettiği toksik (zehirli) maddeleri dış ortama vermelidir
Biyoloji Ile Ilgili membranlar Şekil 1 de görüldüğü gibi bilipit katmandan oluşur Şekildeki her
bir fosfolipiti temsil eder Daire veya baş olumsuz yüklü fosfat gurubudur, ve iki kuyruk da fazla hidrofobik (hidrofobik suyu iten) olan hidrokarbon zincirlerini temsilcilik eder Fosfolipit zincirlerinin Şekil 1 De görüldüğü düzenlenmesi sonucu hidrofobik kısımlar membranın içinde kalır Membran yaklaşık 5 nanometre (1 nanometre 1 metrenin milyarda biri) kalınlığındadır Membran semipermeabledır (benzeri iletken), yani bir takım maddelerin membrandan serbestçe geçmesine (diffüze olmasına) müsade verir Membran büyük moleküllere iletken değilken, yüklü iyonları çok az geçirir, ve yağda eriyen ufak moleküllere oldukça geçirgendir
Tüm biyolojik membranlar gibi hücresel zarı (membranı) da lipit, protein ve eksik miktarda karbonhidrattan oluşmuştur
Hücre zarı, hücresel içinde ve dışında bazı uzantılarla devam eder Gözenekli Olan dışına doğru olan uzantılar hücrenin yüzeyinden interstisiyel mesafeye dürüst uzanırlar, bu uzantılara mikrovillus denir Hücresel içine içten sürekli çeper sistemi ise dış ortamın hücre içiyle daha yakın ilişki kurmasını sağlar Bu sisteme endoplazmik retikulum denir
Endoplazmik Retikulum: Endoplazmik retikulum lipid, protein (ribozomlar aracılığı ile) ve karmaşık karbonhidratların yapım yeridir Endoplazmik retikulum hücredeki toplam membranların yarısından fazlasını oluşturur Endoplazmik retikulum iki membrandan oluşur, iki membran arasında kalan boşluğa endoplazmik retikulum lümeni denir İki alıcı endoplazmik retikulum vardır
Granüllü Endoplazmik Retikulum: Üzerinde ribozomlar vardır Sisterna denilen yassılaşmış keseler şeklindedir
Düz Endoplazmik Retikulum: Ribozomları yoktur, tüplerden oluşan bir ağ şeklindedir
Golgi Kompleksi: Golgi kompleksi hem inşa keza de fonksiyon yönünden endoplazmik retikulum ile yakından ilişkilidir Bu organel birbirine paralel bir dizi membranöz kanaldan oluşur ve salgı yapan hücrelerde iyi gelişmiştir Golgi kompleksinin fonksiyonu endoplazmik retikulumda sentezlenen maddelere son şeklini devretmek ve bu maddeleri bir membranla çevrelemektir Keza hücresel zarının yenilenmesi ve yüzeyinin genişletilmesi görevini de üstlenir
Lizozom:Lizozomlar 0,2 ila 2 m m çapında organellerdir Hücreiçi sindirimi temin etmek üzere yaklaşık 40 civarında enzim içerirler Lizozom membranı lizozomun hücreyi tümüyle sindirmesini önler Bu enzimler için optimal pH 5 civarıdır Lizozomlarda ATP hidrolizi ile çalışan H+ pompası vardır Bu sayede lizozomun pH I düşük tutularak enzimlerin etkili ülkü geçmesi önlenir
Peroksizomeroksizom membranında spesifik proteinler ve oksidasyon enzimleri vardır Karaciğerdeki peroksizomların belli başlı görevi detoksifikasyondur (bir maddeyi zararsız ülkü getirme)
Ribozom: Ribozomlar proteinlerin birleşim edildikleri yerdir Protein sentezi için zorunlu veri DNA dadır, bu data RNA ya transfer edilir, ve ribozomlarda RNA daki bu bilgiyle protein yapılır Bir gözenekli olan için protein sentezi çok önemlidir, bu yüzden de hücrede binlerce ribozom bulunur Ribozomlar ya sitoplazmada serbestçe yüzerler ya da endoplazmik retikuluma bağlı olarak bulunur Ribozomların membranı yoktur Protein sentezlemedikleri zaman 2 daha aşağı gurup halinde bulunurlar Alt guruplar ribozomal RNA (rRNA) ve ribozomal proteinlerden oluşur
Mitokondri: Mitokondriler eukaryotik hücrelerde asıl enerji üretim merkezleridir Biri iç diğeri dış olmak üzere iki membranı vardır İç membranda çok sayıda katlanmalar vardır, bu membranın yüzey alanını genişleterek, membran bağımlı raksiyonların daha fazla sayıda olamasını sağlar Mitokondrilerin kendi DNA ve ribozomları vardır
Çekirdek (Nükleus):Nükleus DNA nın bulunduğu ve DNA daki bilginin RNA ya aktarıldığı yerdir Çift katlı bir membranla sarılmıştır, bu membranda fazla sayıda büyük porlar bulunur Çekirdeğin içini dolduran madde DeoksiriboNükleik Asit ve protein molekülleridir Bu DNA molekülleri nükleus içinde rastgele dağılmış olamayıp kromozom denilen yapılar içinde protein molekülleri ile birlikte organize olmuşlardır İnsanda 46 adet (23 çift) kromozom bulunur DNA molekülleri hücrede mevcut bütün proteinlerin nasıl yapılacağının genetik bilgisini içerirler Bilgi nükleusdadır ama proteinler sitoplazmada yapılır, bu sebeple bilginin sitoplazmaya aktarılması gereklidir Bu amaçla DNA kalıp gibi kullanılarak, bu kalıptan RNA yapılır, oluşan RNA sitoplazmaya geçerek, protein yapım yeri olan ribozomlara protein sentezi için zorunlu bilgiyi aktarır Çekirdek hücrenin yoklama merkezidir, buradaki kalıtımsal mekanizmalar aracılığıyla sadece hücre içindeki kimyasal olaylar değil, aynı zamanda hücrenin özelliklerinin yeni hücreli nesillerine aktarılması da sağlanır
Hücresel İskeletioğrusu hücre iskeleti terimi yanlış bir deyimdir Hücre iskeleti saydam olduğu için ayrıca ışık ayrıca de elektron mikroskobu preperatlarında görülmez Hücresel çizimlerinde de gösterilmemesine rağmen önemli bir hücre komponenttidir Hücreli iskeleti hücrenin şeklini, gözenekli olan organellerinin yerinde durmasını sağlar, ve hücreli hareketinden sorumludur
Hücreli iskeleti şunlardan oluşmuştur
Sentriyoller
Mikrotübüller
Aktin filamentleri
Sentriyoller çekirdeğe yakın olarak bulunan bir çift silindirik yapıdır her biri üçerli guruplar halinde dokuz tübülden oluşmuştur Sentriyoller gözenekli olan bölünmesi sırasında kromozomların hücre kutuplarına çekilmesini sağlarlar Mikrutübüller tübülin denilen daha aşağı birimlerden oluşmuştur Görevi hücreyi uygun tutmaktır, aynı zamanda silya ve flagellanın da başlıca bileşenidir Aktin filamentleri ise hücrenin şeklini değiştirmesinde tahsis alırlar
özel baskı *