Hücre Ve Gözenekli Olan Bölünmeleri GÖZENEKLI OLAN VE HÜCRELI BÖLÜNMELERİ Hücre:Canlıların en minik yapı birimidir Hücreli zarı, çekirdek ve sitoplazma olarak üç kısımdan oluşur Şekil 1 1HÜCRE ZARI:Akanmozaik çeper modeline göre iki sıra yağ tabakası arasında proteinglikolipitlerden oluşur En kayda değer özelliği seçici iletken(selektif permeabl) olmasıdır Hücreli zarından; ·Minik moleküller büyük moleküllere kadar ·Yağ çözücüler (içki,aseton) ve yağda çözünen maddeler (A,D,E,K vitaminleri) suda çözünenelere göre, ·Nötr atomlar iyonlara kadar daha kolay geçer ADingin nakliye:Hücrelerin enerji kullanmadan yaptıkları taşıma işlemidir Difüzyon:Moleküllerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama içten geçişleridir Ozmoz:Su moleküllerinin çok yoğun ortamdan eksik yoğun ortama doğru seçici iletken bir zardan geçişleridir 1Plazmoliz:Hücrenin, su konsantrasyonu az olan bir ortamda dıştan su vererek büzüşmesidir 2Deplazmoliz
lazmolize uğramış hücrenin saf suya konulduğunda su alarak baştan eski durumuna geçmesidir 3Turgor:Hücrenin su alarak şişmesidir Tek yıllık bitkilerin dikey ve sert kalmasını sağlar İzotonik ortam:Hücresel ve dış ortam yoğunluğunun benzer olduğu ortamdır Hipertonik etraf
ış ortamdaki madde yoğunluğunun hücreden artı olduğu etraf Hipotonik etraf
ış ortamdaki su yoğunluğunun hücreden pozitif olduğu etraf 4Osmotik basınç:Hücreli sitoplazmasındaki açılmış maddeler fazla ise, su oranı düşük olur Dış ortamdan su elde etmek ister İşte hücrenin su ihtiyacına osmotik basınç denir Turgor basıncı:Bitki hücrelerinde hücre içindeki suyun çepere uyguladığı basınçtır Turgor basıncı ile osmotik basınç zıt orantılıdır Hemoliz:Hücreni fazla pozitif su alıp parçalanmasıdır Diyaliz:Çözünmüş maddelerin sözde geçirgen bir zardan az yoğun ortama doğru hareketidir BAktif taşıma:Moleküllerin az yoğun ortamdan çok yoğun ortama dürüst enerji harcayarak geçmesidir Sadece canlı hücrelerde görülür Eksositoz:Hücre içindeki maddelerin dışarı çıkarılmasıdır Endositoz:Hücre içine katı ve değişken parçacıkların alınmasıdır İkiye ayrılır: a)Fagositoz:Zardan geçemeyecek kadar büyük katı moleküllerin gözenekli olan içine alınmasıdır b)Pinositoz:Istikrarsız maddelerin hücre içine alınmasıdır Hücresel Çeperi (Hücre duvarı):Sadece nebati hücrelerde hücre zarı üstünde bulunan ölü yapıdır Koruma ve desteklik sağlar Esas yapısı selülozdur