Hukukta Cinayet Türleri mahkeme türleri suç oluşturan türleri mahkeme çeşitleri çeşitleri nelerdir ceza Cezalar MADDE 45– (1) Kabahat karşılığında uygulanan yaptırım olarak cezalar, hapis ve adlî para cezalarıdır Hapis cezaları MADDE 46– (1) Hapis cezaları şunlardır: a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası b) Müebbet hapis cezası c) Süreli hapis cezası Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası MADDE 47– (1) Ağırlaştırılmış müebbet hakirli cezası hükümlünün hayatı her tarafında devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen sıkı emniyet rejimine tarafından çektirilir Müebbet hapis cezası MADDE 48– (1) Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder Süreli hapis cezası MADDE 49– (1) Süreli hapis cezası, kanunda aksi belirtilmeyen hâllerde bir aydan az, yirmi yıldan fazla olamaz (2) Hükmedilen bir yıl ya da daha az süreli hapis cezası, kısa süreli hapis cezasıdır Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar MADDE 50– (1) Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve idareli durumuna, haklama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere tarafından; a) Adlî para cezasına, id b) Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle, ayrıntılarıyla giderilmesine, c) asgari iki sene süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi karşılamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmeye, d) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına değin süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirtilen etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya, e) Sağladığı yargı ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve itina yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç bitmiş olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına değin süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınmasına, emin bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya, f) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına dek süreyle ve gönüllü edinmek koşuluyla kamuya yardımcı bir işte çalıştırılmaya, Çevrilebilir (2) Kabahat tanımında hapis cezası ile adlî para cezasının seçenek olarak öngörüldüğü hâllerde, hapis cezasına hükmedilmişse; bu ceza bundan böyle adlî para cezasına çevrilmez (3) Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş elde etmek koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha eksik süreli hapis cezası, birinci fıkrada yazılı seçenek yaptırımlardan birine çevrilir (4) Taksirli suçlardan dolayı hükmolunan hapis cezası uzun süreli de olsa; bu cinayet, öteki koşulların varlığı hâlinde, birinci fıkranın (a) bendine kadar adlî para cezasına çevrilebilir Fakat, bu hüküm, bilinçli taksir hâlinde uygulanmaz (5) Gerçekte ana mahkûmiyet, bu madde hükümlerine kadar çevrilen adlî para cezası veya önlemdir (6) Hüküm kesinleştikten sonra Cumhuriyet savcılığınca yapılan tebligata karşın otuz gün içinde seçenek yaptırımın gereklerinin yerine getirilmesine başlanmaması ya da başlanıp da devam edilmemesi hâlinde, hükmü veren mahkeme kısa süreli hapis cezasının ayrıntılarıyla veya kısmen infazına karar verir ve bu karar derhâl infaz edilir Bu durumda, beşinci fıkra hükmü uygulanmaz (7) Hükmedilen seçenek tedbirin hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hükmü veren mahkemece tedbir değiştirilir Hapis cezasının ertelenmesi MADDE 51– (1) İşlediği suçtan dolayı iki yıl ya da daha eksik süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilir Bu sürenin üst sınırı, fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş olan kişiler bakımından üç yıldır Fakat, erteleme kararının verilebilmesi için kişinin; a) Daha önce kasti bir suçtan dolayı üç aydan pozitif hapis cezasına mahkûm edilmemiş olması, b) Suçu işledikten daha sonra yargılama sürecinde gösterdiği vicdan azabı dolayısıyla her yerde suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması, Gerekir (2) Cezanın ertelenmesi, mağdurun ya da kamunun uğradığı zararın tıpkı iade, suçtan önceki hâle getirme ya da tazmin suretiyle adamakıllı giderilmesi koşuluna yan tutulabilir Bu durumda, koşul gerçekleşinceye dek cezanın infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir Koşulun yerine getirilmesi hâlinde, hâkim kararıyla hükümlü infaz kurumundan derhâl salıverilir (3) Cezası ertelenen mahkum hakkında, bir yıldan eksik, üç yıldan artı olmamak üzere, bir kontrol süresi belirlenir Bu sürenin alt sınırı, mahkûm olunan suç oluşturan süresinden az olamaz (4) Kontrol süresi içinde; a) Bir iş ya da sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eğitim programına devam etmesine, b) Bir meslek ya da sanat sahibi hükümlünün, bir halk kurumunda ya da özel olarak benzer meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ödenti karşılığında çalıştırılmasına, c) Onsekiz yaşından minik olan hükümlülerin, bir meslek ya da sanat edinmelerini sağlamak fakatcıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmesine, Mahkemece karar verilebilir (5) Mahkeme, kontrol süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir bilirkişi kişiyi görevlendirebilir Bu kişi, kötü alışkanlıklardan kurtulmasını ve sorumluluk bilinciyle iyi bir yaşam sürmesini tedarik hususunda hükümlüye öğütte bulunur; eğitim gördüğü kurum yetkilileri veya nezdinde çalıştığı bireylerle görüşerek, istişarelerde bulunur; hükümlünün davranışları, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki gelişme hakkında üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek hâkime verir (6) Mahkeme, hükümlünün kişiliğini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetleme süresinin herhangi bir zorunluluk belirlemeden ya da uzman kişi görevlendirmeden geçirilmesine de karar verebilir (7) Hükümlünün teftiş süresi içinde kasti bir kabahat işlemesi ya da kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarısına karşın, uymamakta ısrar etmesi hâlinde; ertelenen cezanın kısmen ya da tamamen infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir (8) Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi hâlli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır Adlî para cezası MADDE 52– (1) Adlî para cezası, beş günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hâllerde yediyüzotuz günden pozitif olmamak üzere belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen arz ile çarpılması suretiyle hesaplanan meblağın hükümlü kadar Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir (2) en düşük yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve öteki şahsî hâlleri göz önünde bulundurularak takdir edilir (3) Kararda, adlî para cezasının belirlenmesinde esas alınan tam gün sayısı ile bir gün aleyhindelığı olarak takdir edilen miktar ayrı olarak gösterilir (4) Hâkim, hesaplı ve şahsî hâllerini göz önünde bulundurarak, oysaşiye adlî para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan artı olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın açıklanmış taksitler hâlinde ödenmesine de karar verebilir Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten eksik olamaz Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi hâlinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çev*rileceği belirtilir