Humeze Suresi Tefsiri
Kuran'daki zammı surelerden olan Humeze Suresi; adını, birinci ayette gecen humezekelimesinden almıştır Humezekelimesi, birini cekiştirmek, gammazlamak gibi anlamlara gelmektedir Cekiştiren ve gammazlayanlar kınandığı icin sure bu isimle anılmıştır
Humeze suresi, ahlaki konuları esas alan surelerden biridir 9 ayetten oluşan sure, Mekke'de inmiştir Mushaftaki sıralamada 104, nuzul sırasına gore ise 32 suredir
Surenin temel konuları
İnsanları arkadan cekiştirmek,
İnsanlarla eğlenmek ve alay etmek,
Mal ve servete duşkunluktur
Ayetlerin Tefsiri
l Cetin azap, helak ve yok olma, insanları ayıplamayı, cekiştirmeyi, şeref ve haysiyetlerini zedelemeyi, goz ve kaşlarıyle gizlice onlarla dalga gecmeyi adet haline getirenlere olsun! Tefsirciler şoyle der: Bu sUre, Ahnes b Şureyk hakkında inmiştir Cunku o, insanlara cok sover, onları yuzlerine karşı da arkalarından da ayıplar ve dalga gecerdi Fakat ayetin hukmu geneldir Cunku sebebin hususiliğine değil, lafzın umumiliğine itibar edilir3
2 O oyle biridir ki cokca mal biriktirip saymış, eksilmesin diye sayısını korumuş ve hayra harcamamıştır Taberi şoyle der: Malını toplayıp saymış, Allah yolunda harcamamış, Allah'ın o maldaki hakkını vermemiş, fakat onu toplayıp muhafaza etmiştir4
3 O cahil aşırı gafletinden dolayı, malının kendisini dunyada ebedi bırakacağını, olmeyeceğini sanır 5
4 O cahil, bu duşunceyi bıraksın Vallahi o, icine atılan her şeyi kırıp doken ve hemen yutan ateşe atılacaktır 6
5 Bu soru, cehennem ateşinin durumunun korkuncluk ve dehşetini ifade eder Yani, bu buyuk ateşin hakikatinin ne olduğunu sana ne bildirdi? O, kemikleri kırıp ufalayan, etleri yiyen, hatta kalplere saldıran Hutanıe'dir
Bundan sonra Yuce Allah, şu sozuyle Hutame'yi acıkladı: 7
6 O, Yuce Allah'ın emir ve iradesiyle tutuşturulan ateştir Diğer ateşlere benzemez Zira onun hic alevi sonmez Hadiste şoyle buyurulmuştur: Cehennem bin sene yakıldı ve kıpkırmızı oldu Sonra bin sene daha yakıldı ve bembeyaz oldu Daha sonra bin sene daha yakıldı da simsiyah oldu O şimdi simsiyahtır'8
7 O oyle bir ateştir ki, acısı ve sızısı kalplere ulaşır ve onları yakar Kurtubi şoyle der: Acı ve sızı, kalbe ulaştığında sahibi olduğu icin Yuce Allah ozellikle kalpleri zikretti Şu halde onlar, olmek uzere olan insanın durumunda olurlar da olmezler Nitekim Yuce Allah mealen, Suclu orada ne olur, ne dirilir9 buyurmuştur Şu halde onlar olu gibi dirilerdir Yani diridirler, fakat oluye benzerler10
8 Şuphesiz cehennem uzerlerine kapatılmış ve kapıları kilitlenmiştir Onlara ne rahat ulaşır, ne de rızık 11
9 Onlar zincir ve bukağılara vurulmuştur Cehennemin kapıları uzerlerine kapatıldıktan sonra el ve ayakları zincirlerle bağlanır Kapıların uzerlerine kapatılmasıyla, artık cıkma umitlen kalmaz Direklerin uzatılmasıifadesi, onların ebedi kalacaklarını belirtmek icindir 12
Kuran'daki zammı surelerden olan Humeze Suresi; adını, birinci ayette gecen humezekelimesinden almıştır Humezekelimesi, birini cekiştirmek, gammazlamak gibi anlamlara gelmektedir Cekiştiren ve gammazlayanlar kınandığı icin sure bu isimle anılmıştır
Humeze suresi, ahlaki konuları esas alan surelerden biridir 9 ayetten oluşan sure, Mekke'de inmiştir Mushaftaki sıralamada 104, nuzul sırasına gore ise 32 suredir
Surenin temel konuları
İnsanları arkadan cekiştirmek,
İnsanlarla eğlenmek ve alay etmek,
Mal ve servete duşkunluktur
Ayetlerin Tefsiri
l Cetin azap, helak ve yok olma, insanları ayıplamayı, cekiştirmeyi, şeref ve haysiyetlerini zedelemeyi, goz ve kaşlarıyle gizlice onlarla dalga gecmeyi adet haline getirenlere olsun! Tefsirciler şoyle der: Bu sUre, Ahnes b Şureyk hakkında inmiştir Cunku o, insanlara cok sover, onları yuzlerine karşı da arkalarından da ayıplar ve dalga gecerdi Fakat ayetin hukmu geneldir Cunku sebebin hususiliğine değil, lafzın umumiliğine itibar edilir3
2 O oyle biridir ki cokca mal biriktirip saymış, eksilmesin diye sayısını korumuş ve hayra harcamamıştır Taberi şoyle der: Malını toplayıp saymış, Allah yolunda harcamamış, Allah'ın o maldaki hakkını vermemiş, fakat onu toplayıp muhafaza etmiştir4
3 O cahil aşırı gafletinden dolayı, malının kendisini dunyada ebedi bırakacağını, olmeyeceğini sanır 5
4 O cahil, bu duşunceyi bıraksın Vallahi o, icine atılan her şeyi kırıp doken ve hemen yutan ateşe atılacaktır 6
5 Bu soru, cehennem ateşinin durumunun korkuncluk ve dehşetini ifade eder Yani, bu buyuk ateşin hakikatinin ne olduğunu sana ne bildirdi? O, kemikleri kırıp ufalayan, etleri yiyen, hatta kalplere saldıran Hutanıe'dir
Bundan sonra Yuce Allah, şu sozuyle Hutame'yi acıkladı: 7
6 O, Yuce Allah'ın emir ve iradesiyle tutuşturulan ateştir Diğer ateşlere benzemez Zira onun hic alevi sonmez Hadiste şoyle buyurulmuştur: Cehennem bin sene yakıldı ve kıpkırmızı oldu Sonra bin sene daha yakıldı ve bembeyaz oldu Daha sonra bin sene daha yakıldı da simsiyah oldu O şimdi simsiyahtır'8
7 O oyle bir ateştir ki, acısı ve sızısı kalplere ulaşır ve onları yakar Kurtubi şoyle der: Acı ve sızı, kalbe ulaştığında sahibi olduğu icin Yuce Allah ozellikle kalpleri zikretti Şu halde onlar, olmek uzere olan insanın durumunda olurlar da olmezler Nitekim Yuce Allah mealen, Suclu orada ne olur, ne dirilir9 buyurmuştur Şu halde onlar olu gibi dirilerdir Yani diridirler, fakat oluye benzerler10
8 Şuphesiz cehennem uzerlerine kapatılmış ve kapıları kilitlenmiştir Onlara ne rahat ulaşır, ne de rızık 11
9 Onlar zincir ve bukağılara vurulmuştur Cehennemin kapıları uzerlerine kapatıldıktan sonra el ve ayakları zincirlerle bağlanır Kapıların uzerlerine kapatılmasıyla, artık cıkma umitlen kalmaz Direklerin uzatılmasıifadesi, onların ebedi kalacaklarını belirtmek icindir 12