Yakub Aleyhisselam
Hz Yakup
HzYakup Hayatı
Kenan diyarında, yani Fenike denilen Sayda, SUr ve Beyrut ile Filistin ve SUriyenin bir kısmından ibaret olan bolgede yaşayan insanlara gonderilen peygamber İsmi Yakub olup İbranicede Saffetullah, yani Allahu tealanın saf ve temiz kıldığı kul manasına gelmektedir Diğer adı İsrail olup Allahın kulu manasına gelmektedir İbrahim aleyhisselamın kucuk oğlu olan İshak aleyhisselamın oğludur
Yakub aleyhisselamın on iki oğlu vardı Bu yuzden, onun on iki oğlunun torunlarına Beni İsrail, yani İsrailoğulları denilmiştir Oğullarından her birinin sulalesine Sıbt, hepsine birden torunlar manasına gelen Esbat denir Sonradan Yahudi adı verilmiştir Yakub aleyhisselamın neslinden bircok peygamber geldi: Musa, Harun, Davud, Suleyman, Zekeriyya, Yahya ve İsa aleyhimusselam bunlardandır
Yakub aleyhisselam Şamda veya Medyende doğdu Onun Iys isminde bir kardeşi vardı Cocukluğu babasının yanında gecti Babası İshak aleyhisselam, Yakub aleyhisselam icin; Ya Rabbi! Neslimden peygamber geleceğini buyurmuştun O vadini bu oğlumdan zuhUr ettir diye dua etti Onun soyundan nice peygamberler gondermesi icin Allahu tealaya niyazda bulundu
Yakub aleyhisselam babasının vefatından sonra annesinin tavsiyesi uzerine Harranda bulunan dayısının yanına gitti Orada uzun muddet kaldı Dayısının buyuk kızı Leya ile evlendi Bu evlilikten Rabil, Şemun, Lavi, YehUda, İsahar ve ZablUn adlı oğulları ile Dinar isimli kızı doğdu İbrahim aleyhisselamın bildirdiği dinde iki kız kardeşle evlenmek caiz olduğundan ilk evliliğinden yedi sene sonra dayısının kucuk kızı Rahil ile de evlendi Bu hanımından da Bunyamin ve Yusuf adlı iki oğlu oldu Belhe ve Zulfa adlı iki cariyesi vardı Belhe adlı cariyeden Dan ve Neftale, Zulfa adlı cariyesinden de Cad ve Aşir adlı oğulları doğdu Boylece on iki oğlu oldu
Kırk sene kadar dayısının yanında kalan ve ona hizmet eden Yakub aleyhisselama Allahu tealadan Vahy gelip Kenan diyarı ahalisine peygamber olarak vazifelendirildiği bildirildi Dayısından izin alarak hanımları, oğulları ve kendisine tabi olanlarla birlikte Harrandan ayrılıp Kenan diyarına geldi ve oraya yerleşti Kendisi ve oğulları icin evler yaptırdı Bu sırada Yusuf ve Bunyamin adlı oğullarının annesi olan Rahil vefat etti
Yakub aleyhisselam insanları Hak dine ve tek olan Allahu tealaya inanmaya ve Ona ibadet etmeye davet etti Kenan diyarı ahalisinden cok kimse ona iman etti Kenan diyarını idare eden Şuceym bin Daran isimli kral, Yakub aleyhisselama karşı cıktıysa da başarılı olamadı
Yakub aleyhisselam anneleri vefat etmiş olan oğulları Bunyamin ve hazreti Yusufu diğer oğullarından cok seviyordu Cunku bu ikisi anne şefkatinden mahrUm kalmışlardı Yakub aleyhisselamın ozellikle hazreti Yusufa karşı aşırı muhabbeti olduğu icin onu butun oğullarından ustun tutuyor ve yanından ayırmıyordu Hazreti Yusuf yedi yaşındayken ruyasında on bir yıldız, ay ve guneşin kendisine secde ettiklerini gordu Bu ruyasını babasına anlattı Ruya tabirini iyi bilen Yakub aleyhisselam oğluna ileride buyuk nimetlere kavuşacağını ve kendisine peygamberlik verileceğini soyleyerek ruyasını kardeşlerine anlatmamasını tavsiye etti
Yakub aleyhisselamın oğlu Yusufa karşı aşırı muhabbet gostermesini kıskanan diğer oğulları onu hased ettiler Hazreti Yusufa beraberce tuzak kurup onu oldurmek istediler Babalarından korktukları icin de ne şekilde kotuluk yapacaklarını tespit edemediler
Daha sonra kendi aralarında konuşup Yusuf aleyhisselamı yol uzerindeki bir kuyuya atmayı kararlaştırdılar Yusuf aleyhisselamı babalarından alıp, beraberlerinde goturebilmek icin hileye başvurdular Yusuf aleyhisselamı alıp kıra goturduler ve kervanların gectiği yolun kenarındaki bir kuyuya attılar Sırtındaki gomleğini cıkarıp kestikleri bir hayvanın kanıyla boyadılar Akşam olunca da kanlı gomleği babalarına getirip; Biz kırda yarış ederken, Yusufu eşyalarımızın yanında bırakmıştık Onu kurt yemiş dediler
Yakub aleyhisselam kana bulanmış fakat hic yırtık ve cizgi bile olmayan gomleğe bakıp oğlu Yusufu kurt yemediğini ve onun hayatta olduğunu anladı Diğer oğullarına o kurdun Yusufuma karşı şefkati sizden fazlaymış Vallahi bugune kadar bu kurt gibi yumuşak huylu bir kurt gormedim Oğlumu yemiş de sırtından gomleğini bile yırtmamış Bu soyledikleriniz yalandır Yusufa ne ettinizse siz ettiniz Fakat elimden ne gelir Benim icin sabr etmekten guzel bir şey yoktur dedi İcli icli ağlayıp, kalbini Allahu tealaya bağladı ve oturdu Yusuf aleyhisselamın ayrılığından dolayı uzuluyor, fakat bu uzuntusunu kimseye bildirmiyor, halinden de kimseye şikayette bulunmuyor, oğluna kavuşacağı gunu hasretle bekliyordu Hasret ve uzuntusu sebebiyle ağlamasından dolayı gozlerine ak inmiş goremez olmuştu
Atıldığı kuyudan bir kervancı tarafından cıkarılan ve Mısıra goturulerek bir kole diye satılan Yusuf aleyhisselam, Mısır Maliye Nazırı tarafından satın alındı Maliye Nazırının sarayında ozel olarak buyutulen Yusuf aleyhisselam, Nazırın olumunden sonra Maliye Nazırı oldu Aldığı ekonomik tedbirler sayesinde, yedi sene muddetle devam eden kıtlık esnasında Mısır halkının rahat ve refah icinde yaşamasını sağladı
Yakub aleyhisselam Bunyamin dışındaki oğullarını buğday ve erzak almak uzere Mısıra gonderdi Yusuf aleyhisselam onları tanıdı ve ikramlarda bulunarak erzak verdirdi İkinci defa gelişlerinde kardeşleri Bunyamini de getirmelerini soyledi Onlar da ikinci gelişlerinde kardeşleri Bunyamini getirdiler Kendi annebaba bir kardeşi olan Bunyamini bir tedbirle yanında alıkoydu Yakub aleyhisselamın oğulları ucuncu defa Mısıra gidince Yusuf aleyhisselam kendini onlara tanıttı Gomleğini babası Yakub aleyhisselama gonderdi Babasını ve butun akrabalarını da Mısıra davet etti Yakub aleyhisselam gomleği yuzune gozune surunce gozleri acıldı
Yakub aleyhisselam oğlunun daveti uzerine butun akrabasını alarak Mısıra gidip oğlu Yusuf aleyhisselama kavuştu Yusuf aleyhisselam babasına ve yanındakilere buyuk ikramlarda bulundu Kardeşlerini affettiğini bildirdi Yakub aleyhisselam oğlu hazreti Yusufa kavuştuktan sonra oğullarıyla birlikte on seneden fazla Mısırda yaşadı İyice ihtiyarlayınca oğullarını başına toplayıp, vasiyette bulundu Oğullarından, tek olan Allahu tealaya ibadet edeceklerine dair soz aldıktan sonra vefat etti Oğulları cenaze namazını kıldılar Vasiyeti uzerine Kudus yakınlarındaki HalilurRahmanda bulunan babası İshak aleyhisselamın yanına defnedildi Rivayete gore burada dort kabir vardır Bunlar İbrahim aleyhisselama, İshak aleyhisselama, Sare validemize ve Yakub aleyhisselama aittir
Yakub aleyhisselam dedesi İbrahim aleyhisselama gonderilen kitaptaki (sahifelerdeki) emir ve yasakları insanlara tebliğ etti
Yakub aleyhisselam Allahu tealanın sectiği, kendi zamanında yaşayan insanların sUret (gorunuş) ve siret (huy ve yaşayış) yonunden en ustunuydu Buğday benizli, uzun boylu, nazik yapılı bir bedene sahipti Babası, İshak aleyhisselam gibi halim selim, yumuşak huylu, doğru sozlu, kerim ve comertti Kuranı kerimde Yakub aleyhisselamın, dinde kuvvetli olduğu, ihlas sahibi olduğu, salihlerden olduğu, bitmeyen guzel bir sabra sahip olduğu, seckin ve hayırlı kimselerden olduğu ve ruya tabirini iyi bildiği acıklanmıştır
Yakub aleyhisselamın beş ceşit mucizesi vardı:
1 Duası bereketiyle bir koyunun karnından dort kuzu doğmuştu Bir kavim gelip, Ey Allahın peygamberi, gecen sene koyunlarımız hic doğurmadı Cenabı Hakka dua ediniz, hem bu seneki, hem de gecen seneki kuzuları birden versin, diye rica ettiler Yakub aleyhisselam dua edince, her bir koyundan dorder tane doğmak sUretiyle koyunları coğaldı
2 Sesi surekli olup, uc konaklık yerden bile duyulurdu Duşman askerine bağırdığı zaman korkularından hep kacarlardı
3 Hazreti Yakubun attığı şey, pek uzaklara giderdi Oğullarını Amalika kavmiyle muharebeye gonderince, muharebe esnasında YehUda adlı oğlunun, sungu ve mızrakla silahı parcalanmıştı YehUda, silahım kırıldı babacığım, bir silah gonderiniz, diye seslendiği anda, hazreti Yakub işitip, bir dağ başından onceki gibi bir silah attı ve seslendi YehUda sesini işitip, silahı aldı ve hemen duşmana saldırdı ve galib geldi Halbuki aralarında 360 kmlik mesafe vardı
4 Yakub aleyhisselamın duası bereketiyle buyuk ve kucuk dağlar yerlerinden kalkmışlardır Kenan ahalisini dine davet ettiği vakit, orada bulunup, yorenin iki tarafını darlaştıran dağların başka yere naklolunmasıyla, yerlerinin geniş bir saha olmasını istemişlerdi Yakub aleyhisselam dua edince, muradları hasıl olup, yerleri geniş ve duzluk olup havası da gayet guzel olarak Hicazda en guzel yer olarak tanınmıştır
5 Kenan ahalisini imana davet ettiği vakit, oturdukları yerlerde bulunan dağlık ve taşlık yerlerin, butun tepe ve taşların toprak olmasını teklif etmişlerdi Yakub aleyhisselam dua edince, diledikleri gibi olmuştur
Yakub aleyhisselamın en buyuğu Rabil olmak uzere Şemun, Lavi, YehUda, Zablun (Yalun), İsahar, Dan, Neftali, Aşir, Cad, Yusuf ve Bunyamin adlı on iki oğlu vardı İsrailoğulları bu on iki oğlunun neslinden coğalmışlardır Yusuf aleyhisselamdan sonra akılca en ustun olan YehUdanın neslinden Davud aleyhisselam ve Beni İsrail (İsrailoğulları) hukumdarları gelmiştir Bu sebeple İsrailoğullarına genel olarak Yahudi de denilmiştir İsrailoğullarına gonderilen peygamberlerin coğu da Yusuf aleyhisselamın neslindendir Kuranı kerimde zikr edilen Talut da Bunyaminin neslindendir
Kuranı kerimde Yusuf sUresinde ve Bakara sUresi 132, 133, 140; Ali İmran sUresi 8493; Nisa sUresi 163; Enam sUresi 84; HUd sUresi 71; Meryem sUresi 6, 49, 58inci ayetlerinde Yakub aleyhisselamdan ve faziletlerinden bahsedilmektedir
Hz Yakup
HzYakup Hayatı
Kenan diyarında, yani Fenike denilen Sayda, SUr ve Beyrut ile Filistin ve SUriyenin bir kısmından ibaret olan bolgede yaşayan insanlara gonderilen peygamber İsmi Yakub olup İbranicede Saffetullah, yani Allahu tealanın saf ve temiz kıldığı kul manasına gelmektedir Diğer adı İsrail olup Allahın kulu manasına gelmektedir İbrahim aleyhisselamın kucuk oğlu olan İshak aleyhisselamın oğludur
Yakub aleyhisselamın on iki oğlu vardı Bu yuzden, onun on iki oğlunun torunlarına Beni İsrail, yani İsrailoğulları denilmiştir Oğullarından her birinin sulalesine Sıbt, hepsine birden torunlar manasına gelen Esbat denir Sonradan Yahudi adı verilmiştir Yakub aleyhisselamın neslinden bircok peygamber geldi: Musa, Harun, Davud, Suleyman, Zekeriyya, Yahya ve İsa aleyhimusselam bunlardandır
Yakub aleyhisselam Şamda veya Medyende doğdu Onun Iys isminde bir kardeşi vardı Cocukluğu babasının yanında gecti Babası İshak aleyhisselam, Yakub aleyhisselam icin; Ya Rabbi! Neslimden peygamber geleceğini buyurmuştun O vadini bu oğlumdan zuhUr ettir diye dua etti Onun soyundan nice peygamberler gondermesi icin Allahu tealaya niyazda bulundu
Yakub aleyhisselam babasının vefatından sonra annesinin tavsiyesi uzerine Harranda bulunan dayısının yanına gitti Orada uzun muddet kaldı Dayısının buyuk kızı Leya ile evlendi Bu evlilikten Rabil, Şemun, Lavi, YehUda, İsahar ve ZablUn adlı oğulları ile Dinar isimli kızı doğdu İbrahim aleyhisselamın bildirdiği dinde iki kız kardeşle evlenmek caiz olduğundan ilk evliliğinden yedi sene sonra dayısının kucuk kızı Rahil ile de evlendi Bu hanımından da Bunyamin ve Yusuf adlı iki oğlu oldu Belhe ve Zulfa adlı iki cariyesi vardı Belhe adlı cariyeden Dan ve Neftale, Zulfa adlı cariyesinden de Cad ve Aşir adlı oğulları doğdu Boylece on iki oğlu oldu
Kırk sene kadar dayısının yanında kalan ve ona hizmet eden Yakub aleyhisselama Allahu tealadan Vahy gelip Kenan diyarı ahalisine peygamber olarak vazifelendirildiği bildirildi Dayısından izin alarak hanımları, oğulları ve kendisine tabi olanlarla birlikte Harrandan ayrılıp Kenan diyarına geldi ve oraya yerleşti Kendisi ve oğulları icin evler yaptırdı Bu sırada Yusuf ve Bunyamin adlı oğullarının annesi olan Rahil vefat etti
Yakub aleyhisselam insanları Hak dine ve tek olan Allahu tealaya inanmaya ve Ona ibadet etmeye davet etti Kenan diyarı ahalisinden cok kimse ona iman etti Kenan diyarını idare eden Şuceym bin Daran isimli kral, Yakub aleyhisselama karşı cıktıysa da başarılı olamadı
Yakub aleyhisselam anneleri vefat etmiş olan oğulları Bunyamin ve hazreti Yusufu diğer oğullarından cok seviyordu Cunku bu ikisi anne şefkatinden mahrUm kalmışlardı Yakub aleyhisselamın ozellikle hazreti Yusufa karşı aşırı muhabbeti olduğu icin onu butun oğullarından ustun tutuyor ve yanından ayırmıyordu Hazreti Yusuf yedi yaşındayken ruyasında on bir yıldız, ay ve guneşin kendisine secde ettiklerini gordu Bu ruyasını babasına anlattı Ruya tabirini iyi bilen Yakub aleyhisselam oğluna ileride buyuk nimetlere kavuşacağını ve kendisine peygamberlik verileceğini soyleyerek ruyasını kardeşlerine anlatmamasını tavsiye etti
Yakub aleyhisselamın oğlu Yusufa karşı aşırı muhabbet gostermesini kıskanan diğer oğulları onu hased ettiler Hazreti Yusufa beraberce tuzak kurup onu oldurmek istediler Babalarından korktukları icin de ne şekilde kotuluk yapacaklarını tespit edemediler
Daha sonra kendi aralarında konuşup Yusuf aleyhisselamı yol uzerindeki bir kuyuya atmayı kararlaştırdılar Yusuf aleyhisselamı babalarından alıp, beraberlerinde goturebilmek icin hileye başvurdular Yusuf aleyhisselamı alıp kıra goturduler ve kervanların gectiği yolun kenarındaki bir kuyuya attılar Sırtındaki gomleğini cıkarıp kestikleri bir hayvanın kanıyla boyadılar Akşam olunca da kanlı gomleği babalarına getirip; Biz kırda yarış ederken, Yusufu eşyalarımızın yanında bırakmıştık Onu kurt yemiş dediler
Yakub aleyhisselam kana bulanmış fakat hic yırtık ve cizgi bile olmayan gomleğe bakıp oğlu Yusufu kurt yemediğini ve onun hayatta olduğunu anladı Diğer oğullarına o kurdun Yusufuma karşı şefkati sizden fazlaymış Vallahi bugune kadar bu kurt gibi yumuşak huylu bir kurt gormedim Oğlumu yemiş de sırtından gomleğini bile yırtmamış Bu soyledikleriniz yalandır Yusufa ne ettinizse siz ettiniz Fakat elimden ne gelir Benim icin sabr etmekten guzel bir şey yoktur dedi İcli icli ağlayıp, kalbini Allahu tealaya bağladı ve oturdu Yusuf aleyhisselamın ayrılığından dolayı uzuluyor, fakat bu uzuntusunu kimseye bildirmiyor, halinden de kimseye şikayette bulunmuyor, oğluna kavuşacağı gunu hasretle bekliyordu Hasret ve uzuntusu sebebiyle ağlamasından dolayı gozlerine ak inmiş goremez olmuştu
Atıldığı kuyudan bir kervancı tarafından cıkarılan ve Mısıra goturulerek bir kole diye satılan Yusuf aleyhisselam, Mısır Maliye Nazırı tarafından satın alındı Maliye Nazırının sarayında ozel olarak buyutulen Yusuf aleyhisselam, Nazırın olumunden sonra Maliye Nazırı oldu Aldığı ekonomik tedbirler sayesinde, yedi sene muddetle devam eden kıtlık esnasında Mısır halkının rahat ve refah icinde yaşamasını sağladı
Yakub aleyhisselam Bunyamin dışındaki oğullarını buğday ve erzak almak uzere Mısıra gonderdi Yusuf aleyhisselam onları tanıdı ve ikramlarda bulunarak erzak verdirdi İkinci defa gelişlerinde kardeşleri Bunyamini de getirmelerini soyledi Onlar da ikinci gelişlerinde kardeşleri Bunyamini getirdiler Kendi annebaba bir kardeşi olan Bunyamini bir tedbirle yanında alıkoydu Yakub aleyhisselamın oğulları ucuncu defa Mısıra gidince Yusuf aleyhisselam kendini onlara tanıttı Gomleğini babası Yakub aleyhisselama gonderdi Babasını ve butun akrabalarını da Mısıra davet etti Yakub aleyhisselam gomleği yuzune gozune surunce gozleri acıldı
Yakub aleyhisselam oğlunun daveti uzerine butun akrabasını alarak Mısıra gidip oğlu Yusuf aleyhisselama kavuştu Yusuf aleyhisselam babasına ve yanındakilere buyuk ikramlarda bulundu Kardeşlerini affettiğini bildirdi Yakub aleyhisselam oğlu hazreti Yusufa kavuştuktan sonra oğullarıyla birlikte on seneden fazla Mısırda yaşadı İyice ihtiyarlayınca oğullarını başına toplayıp, vasiyette bulundu Oğullarından, tek olan Allahu tealaya ibadet edeceklerine dair soz aldıktan sonra vefat etti Oğulları cenaze namazını kıldılar Vasiyeti uzerine Kudus yakınlarındaki HalilurRahmanda bulunan babası İshak aleyhisselamın yanına defnedildi Rivayete gore burada dort kabir vardır Bunlar İbrahim aleyhisselama, İshak aleyhisselama, Sare validemize ve Yakub aleyhisselama aittir
Yakub aleyhisselam dedesi İbrahim aleyhisselama gonderilen kitaptaki (sahifelerdeki) emir ve yasakları insanlara tebliğ etti
Yakub aleyhisselam Allahu tealanın sectiği, kendi zamanında yaşayan insanların sUret (gorunuş) ve siret (huy ve yaşayış) yonunden en ustunuydu Buğday benizli, uzun boylu, nazik yapılı bir bedene sahipti Babası, İshak aleyhisselam gibi halim selim, yumuşak huylu, doğru sozlu, kerim ve comertti Kuranı kerimde Yakub aleyhisselamın, dinde kuvvetli olduğu, ihlas sahibi olduğu, salihlerden olduğu, bitmeyen guzel bir sabra sahip olduğu, seckin ve hayırlı kimselerden olduğu ve ruya tabirini iyi bildiği acıklanmıştır
Yakub aleyhisselamın beş ceşit mucizesi vardı:
1 Duası bereketiyle bir koyunun karnından dort kuzu doğmuştu Bir kavim gelip, Ey Allahın peygamberi, gecen sene koyunlarımız hic doğurmadı Cenabı Hakka dua ediniz, hem bu seneki, hem de gecen seneki kuzuları birden versin, diye rica ettiler Yakub aleyhisselam dua edince, her bir koyundan dorder tane doğmak sUretiyle koyunları coğaldı
2 Sesi surekli olup, uc konaklık yerden bile duyulurdu Duşman askerine bağırdığı zaman korkularından hep kacarlardı
3 Hazreti Yakubun attığı şey, pek uzaklara giderdi Oğullarını Amalika kavmiyle muharebeye gonderince, muharebe esnasında YehUda adlı oğlunun, sungu ve mızrakla silahı parcalanmıştı YehUda, silahım kırıldı babacığım, bir silah gonderiniz, diye seslendiği anda, hazreti Yakub işitip, bir dağ başından onceki gibi bir silah attı ve seslendi YehUda sesini işitip, silahı aldı ve hemen duşmana saldırdı ve galib geldi Halbuki aralarında 360 kmlik mesafe vardı
4 Yakub aleyhisselamın duası bereketiyle buyuk ve kucuk dağlar yerlerinden kalkmışlardır Kenan ahalisini dine davet ettiği vakit, orada bulunup, yorenin iki tarafını darlaştıran dağların başka yere naklolunmasıyla, yerlerinin geniş bir saha olmasını istemişlerdi Yakub aleyhisselam dua edince, muradları hasıl olup, yerleri geniş ve duzluk olup havası da gayet guzel olarak Hicazda en guzel yer olarak tanınmıştır
5 Kenan ahalisini imana davet ettiği vakit, oturdukları yerlerde bulunan dağlık ve taşlık yerlerin, butun tepe ve taşların toprak olmasını teklif etmişlerdi Yakub aleyhisselam dua edince, diledikleri gibi olmuştur
Yakub aleyhisselamın en buyuğu Rabil olmak uzere Şemun, Lavi, YehUda, Zablun (Yalun), İsahar, Dan, Neftali, Aşir, Cad, Yusuf ve Bunyamin adlı on iki oğlu vardı İsrailoğulları bu on iki oğlunun neslinden coğalmışlardır Yusuf aleyhisselamdan sonra akılca en ustun olan YehUdanın neslinden Davud aleyhisselam ve Beni İsrail (İsrailoğulları) hukumdarları gelmiştir Bu sebeple İsrailoğullarına genel olarak Yahudi de denilmiştir İsrailoğullarına gonderilen peygamberlerin coğu da Yusuf aleyhisselamın neslindendir Kuranı kerimde zikr edilen Talut da Bunyaminin neslindendir
Kuranı kerimde Yusuf sUresinde ve Bakara sUresi 132, 133, 140; Ali İmran sUresi 8493; Nisa sUresi 163; Enam sUresi 84; HUd sUresi 71; Meryem sUresi 6, 49, 58inci ayetlerinde Yakub aleyhisselamdan ve faziletlerinden bahsedilmektedir