Hz.Yunus Aleyhisselam hayatı kısaca ozeti

Yunus Aleyhisselam
HzYunus
HzYunus Hayatı


Musul yakınlarındaki Nineve (Ninova) ahalisine gonderilen peygamber Babası Meta adında bir zat olup salih kimselerdendi Yunus aleyhisselam kendisini balık yuttuğu icin ZinnUn ve Sahibi HUt adlarıyla da anılmıştır

Yunus aleyhisselam, AsUr Devletinin başşehri ve onemli bir ticaret merkezi olan Nineve şehrinde doğdu Babası Meta ve annesi, Allahu tealaya dua edip, kendilerine bir erkek evlad ihsan etmesini dilediler Cenabı Hak onlara Yunusu ihsan etti Ancak Yunus aleyhisselam ana rahmindeyken babası vefat etti Annesi onun doğum ve cocukluğu sırasında bircok harikulade, olağanustu haller gordu Yunus aleyhisselam Ninevede buyudu Kavmi icinde emin, yalan soylemeyen, yardım seven bir kişi olarak meşhur oldu

Otuz yaşına gelince Nineve ahalisine peygamber olarak gonderildi Putlara tapan Nineve halkını senelerce Allahu tealaya iman ve ibadet etmeye davet etti Kavmi ona iman etmedikleri gibi bircok eza ve cefada bulundular Onunla alay ettiler Fakat Yunus aleyhisselam yılmadan ve umitsizliğe kapılmadan onları hak dine davet etti Allahu tealanın azabıyla korkuttu Fakat Nineve halkı, “Tek bir kişinin hatırı icin azap inip herkesi yok edecekse musade et bu azap gelsin deyip alay ettiler

Yunus aleyhisselam kavminin kufurde israr etmesine uzulup onların arasından ayrıldı Allahu teala ona vahyedip; “Kullarımın arasından ayrılmakta acele ettin Geri don, kırk gun daha onları imana cağır buyurdu Yunus aleyhisselam bu ilahi emir uzerine kavmine dondu ve onları hak dine davete devam etti Otuz yedi gun aralarında kaldı Kavmi yine inanmadı Bunun uzerine Yunus aleyhisselam “O halde uc gune kadar başınıza gelecek azabı bekleyin Bunun alameti once benizleriniz sararacaktır buyurdu ve ilahi bir emir gelmeden uzuntuyle aralarından ayrıldı

Yunus aleyhisselamın haber verdiği gun gelince Ninevelilerin benizleri sarardı Gokyuzu karardı Şehri simsiyah bir duman kapladı Herkesi korku ve telaş sardı Feryad ve figana başladılar “Yunus aleyhisselam aramızda ise korkmayın, eğer gitmişse azab bizi helak edecektir diye soyleştiler O zaman Allahu teala kalplerine pişmanlık hissini verdi Onlar tovbe etmek arzusu ile yaşlı salih bir zata geldiler ve ne yapmaları gerektiğini sordular O zat da henuz azabın gelmesine iki gun olduğunu ve tovbe etmelerini ve azabı kaldırması icin dua etmelerini tavsiye etti

Bunun uzerine Nineve halkı şehrin yakınındaki bir yuksek tepeye cıkıp Allahu tealaya ve Onun peygamberi Yunus aleyhisselama iman ettiler Allahu tealaya dua edip azabı kaldırmasını niyaz ettiler O zamana kadar yaptıkları her turlu kotuluk ve haksızlığa da tovbe ettiler Hatta oyle oldu ki, evlerindeki başkasına ait olan taşları sokup sahiplerine iade ettiler Bunun uzerine Allahu teala tovbelerini kabul edip, azabı uzerlerinden kaldırdı Duanın yapıldığı gun Cuma olup, AşUre gunuydu Sonra sevinc icinde şehre donen Nineve halkı şehirde Yunus aleyhisselamı aramaya başladılar

Yunus aleyhisselam da ayrılışından bir muddet sonra kavminin hallerini oğrenmek icin Nineveye yakın bir yere geldiğinde azabın rahmete tebdil olduğunu gordu Fakat şehre girmedi “Eğer şehre girersem beni yalancılıkla itham ederler diyerek sahra (col) tarafına yoneldi ve oradan uzaklaştı ve Dicle Nehri kenarına vardı Fakat buraya Allahu tealadan emir almadan gelmişti Dicle Nehri kenarındayken yolcularla dolu olan bir gemiye bindi Gemi hareket edip kıyıdan uzaklaştı Gemi bir muddet seyrettikten sonra durdu ve kımıldamaz oldu Gemidekiler şaşırıp kaldılar Ne kadar calıştılarsa da gemiyi bir turlu yurutemediler Sonra da; “Aramızda bulunan bir suclu yuzunden gemi yurumuyor diye aralarında soylendiler Geminin batacağından endişe edip paniğe kapıldılar Durumu uğursuzluk kabul edip: “Burada efendisinden kacan bir kul vardır Kura atalım o meydana cıkar! diye soyleştiler

O zamana kadar adetleri kura kime isabet ederse onu ceza olarak denize atmaktı Adetleri gereği kura cektiler Kura Yunus aleyhisselama cıktı O zaman Yunus aleyhisselam bunun kendisi hakkında ilahi bir imtihan olduğunu kabul edip tevekkulle; “O asi kul benim! dedi Gemidekiler Yunus aleyhisselama bakıp salih bir kimse olduğunu anlayıp; “Bu zat koleye benzemiyor! diyerek yeniden kura cektiler Kura yine hazreti Yunusa isabet etti Ucuncu defa cekilen kura da Yunus aleyhisselama isabet etti Bazıları; “Şuphesiz bu kişinin sucu olmalı! dediler

Yunus aleyhisselam yolcuları Allahu tealaya iman etmeye davet etti Fakat gemidekiler Yunus aleyhisselamı denize attılar O an gece vaktiydi Yunus aleyhisselamı bir balık yuttu O zaman cenabı Hak balığa emredip onu yaralamamasını, kemiklerini kırmamasını bildirdi Balık bu hal uzere hazreti Yunusu alıp denizin derinliklerinde kayboldu Yunus aleyhisselam balığın karnında sağ, aklı başında ve şuUru yerindeydi Balığın karanlık vucUdunda cok uzgun bir halde: “Ya Rabbi! Emir ve hukum senindir Fakat Nineveye donmeye ve kavmimi imanlı bir şekilde gormeye umidim sonsuzdur Butun bunlara rağmen senin takdirin ne ise ona razıyım dedi

O sırada bazı sesler işitti “Bu nedir acaba? diye soylendi Allahu teala ona balık karnında olduğunu vahyederek: “Ey Yunus! Bu sesler beni denizde zikreden canlıların sesleridir! buyurdu

Yunus aleyhisselam balığın karnında dahi her zaman zikre devam ediyordu onun sesini işitip Allahu tealaya arz ettiler Allahu teala; “Bu kulum Yunusun sesidir Bir hali sebebiyle onu denizde bir balığın karnında hapsettim buyurdu Yunus aleyhisselam, “La ilahe illa ente subhaneke inni kuntu minezzalimin (Senden başka hicbir ilah yoktur Seni butun noksanlıklardan tenzih ederim Gercekten ben haksızlık edenlerden oldum (Enbiya sUresi 87) duasına devam etti Bu duası ve tesbihi onun kurtuluşuna sebep oldu Balığın karnında uc, yedi veya kırk gun kaldıktan sonra kurtuluşa erdi Yunus aleyhisselam balığın karnından Muharrem ayının onuncu (AşUre) gunu cıktı

Balık onu cıkarıp sahile bıraktığında; Yunus aleyhisselam zayıflamış, bitkin, hasta bir durumda ve himayeye muhtactı Cenabı Hak ihsanıyla orada hazreti Yunusu guneşin yakıcı sıcağından golgelendirerek geniş yapraklı, cabuk buyuyup yukselen bir ağac veya bitki bitirdi Bu ağac sinek ve haşeratın zararını da onlemekteydi Cenabı Hak bir rivayette o bitkiden hazreti Yunusa sut damlattı Diğer bir rivayette dağ kecisini emrine verdi İyice kuvvetleninceye kadar o dağ kecisi sabah akşam gelip hazreti Yunusu emzirdi Yunus aleyhisselam kendine gelince Allahu tealaya şukredip ibadete başladı Birgun kendisine golge veren ağacın kuruduğunu gorup uzuldu Allahu teala ona vahy edip kavmine donmesini emir buyurdu ve kavminin tovbelerini kabUl ettiğini bildirmesini emretti

Yunus aleyhisselam kavmine gitmek uzere yola cıkıp, Nineve şehri yakınlarına gelince gorduğu bir cobana kavminin durumunu sordu Coban da; “Peygamberleri olan Yunus aleyhisselam onlara darılıp gittiğinden kendi başlarına kaldı Cenabı Hak onlara azab gonderdi Azab bulutları başları uzerinde uc gun uc gece durdu Fakat onlar bin bir pişmanlıkla ağlaştılar Yunus aleyhisselamı aramalarına rağmen bir yerde bulamadılar Neticede Allahu teala onları bağışladı Uzerlerinden azabı kaldırdı Şimdi yolları gozetip kendilerine emir ve yasakları oğretecek Yunus aleyhisselamın gelmesini bekliyorlar dedi Yunus aleyhisselam kendisinin bekledikleri kimse olduğunu ve gidip onlara haber vermesini istedi Coban Nineveye gidip Yunus aleyhisselamın geldiğini haber verdi

İlk anda Yunus aleyhisselamın geldiğine inanmayan Nineve halkı ağacın ve koyunun dile gelip, konuşması neticesinde inandılar Yunus aleyhisselamın bulunduğu tarafa gittiler Yunus aleyhisselamı namaz kılarken buldular Namazdan sonra onu hasretle kucaklayıp ozur dilediler Beraberce şehre donduler Bundan sonra Yunus aleyhisselam onlara Allahu tealanın emir ve yasaklarını anlattı Kavmi mesut ve iyilik uzere oldular Yunus aleyhisselam seksen uc yaşında ibadet halindeyken Ninevede vefat etti Vefat ettiği yer hakkında başka rivayetler de vardır

Yunus aleyhisselamın mucizeleri

1 Yunus aleyhisselam, Kuranı kerimde bildirildiği uzere balığın karnında uc, yedi veya kırk gun yaşamıştır

2 Yunus aleyhisselamın duası bereketiyle bulutlardan ateş cıkardı Bir gun Nineve ahalisi kendisinden bulutlardan ateş cıkarılmasını istediklerinde dua etti ve bulutlardan ateş duşup memleketin bir bolgesindeki ağacları yaktı

3 Yunus aleyhisselamın duası bereketiyle dağdan su cıkmıştır

4 Yunus aleyhisselamın peygamberliğine bir keler şehadet etmişti Nineveliler Yunus aleyhisselamdan mucize isteyince, Allahu tealanın emriyle dağa işaret etti Dağdan cıkan bir keler dile gelerek; “Ey insanlar! Biliniz ki, Yunus hak peygamberdir Sizi Cennete, Rabbinizin mağfiretine davet ediyor dedi

5 Yunus aleyhisselam Nineve hakimini imana davet etti O zaman Hakim; “Kapımda bulunan şu demir halka altın olursa iman ederim dedi Yunus aleyhisselam Allahu tealanın emriyle elini kapının halkasına koydu Demir halka altın haline geldi

6 Yunus aleyhisselam odun olmadığı halde su ustunde ateş yakmıştır

7 Yunus aleyhisselam, Davud aleyhisselam gibi guzel sesli olduğundan, tatlı sesi vahşi ve yırtıcı hayvanlara da tesir eder, onu dinlemek icin etrafında toplanırlardı

Yunus aleyhisselamın hayatı ve başına gelen hadiseler hakkında Kuranı kerimin Saffat, Nisa, Yunus, Enbiya, Kalem, sUrelerinde haber verilmektedir Peygamber efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem de hadisi şerifte buyurdu ki:
“Balığın karnındayken Yunusun (aleyhisselam) yaptığı dua; “La ilahe illa ente subhaneke inni kuntu minezzalimin idi Musluman bir kişi bu duayı her ne şey icin okursa, Allahu teala elbette onu kabul eder Hicbir kula, Yunus bin Metadan (aleyhisselam) daha hayırlıyım, demek yakışmaz