İbni Sina kimdir hayatı

İbni Sinanın hayatı,İbni Sina kimdir,İbni Sina biyografisi,İbni Sina hakkında veri

İbn Sina (980 1037)



Felsefe, matematik, astronomi, fizik, kimya, tıp ve müzik gibi data ve becerinin muhtelif alanlarında seçkinleşmiş olan, İbn Sînâ matematik alanında matematiksel terimlerin tanımları ve gökbilim alanında ise duyarlı gözlemlerin yapılması konularıyla ilgilenmiştir Astroloji ve simyaya itibar etmemiş, Dönüşüm Kuraminın içten olup olmadığını yapmış olduğu deneylerle araştırmış ve içten olmadığı sonucuna ulaşmıştır İbn Sînâ'ya kadar, her element sadece kendisine özgü niteliklere sahiptir ve dolayısıyla daha değersiz metallerden altın ve gümüş gibi daha değerli metallerin elde edilmesi olası değildir

İbn Sînâ, mekanikle de ilgilenmiş ve bazı yönlerden Aristoteles'in hareket anlayışını eleştirmiştir; bilindiği gibi, Aristoteles, cismi hareket ettiren baskı ile cisim arasındaki bağlantı ortadan kalktığında, cismin hareketini sürdürmesini sağlayan etmenin ortam, yani hava olduğunu söylüyor ve havaya biri cisme direnme ve diğeri cismi taşıma almak üzere birbiriyle bağdaşmayacak iki devir yüklüyordu İbn Sînâ bu çelişik durumu görmüş, yapmış olduğu gözlemler sırasında hava ile rüzgârın güçlerini karşılaştırmış ve Aristoteles'in haklı olabilmesi için havanın şiddetinin rüzgârın şiddetinden daha pozitif olması gerektiği sonucuna varmıştır; fakat meselâ tek tek ağacın yakınından geçen bir ok, ağaca değmediği sürece, ağaçta ve yapraklarında en minik bir kıpırdanma yaratmazken, rüzgar ağaçları sallamakta ve hatta kökünden kopartabilmektedir; öyleyse havanın şiddeti cisimleri taşımaya yeterli değildir


İbn Sînâ'ya Aristoteles'in yanıldığını gösterdikten daha sonra, şiddetle gövde arasında herhangi bir bağlantı bulunmadığında hareketin kesintiye uğramamasının nedenini araştırmış ve bir nesneye baskı uygulandıktan sonra, kuvvetin etkisi ortadan kalksa bile nesnenin hareketini sürdürmesinin nedeninin, kasri meyil (güdümlenmiş eğim), yani nesneye kazandırılan hareket etme ricası olduğunu sonucuna varmıştır Bundan Başka İbn Sînâ bu isteğin kesintisiz olduğuna inanmaktadır; yani ona göre, ister öze âit olsun ister olmasın, bir kere kazanıldı mı artık kaybolmaz Bu yaklaşımıyla sonradan Newton'da son biçimine kavuşan eylemsizlik ilkesi'ne yaklaştığı anlaşılan İbn Sînâ, aynı zamanda nesnenin özelliğine kadar kazandığı güdümlenmiş eğimin de değişik olacağını belirtmiştir Meselâ elimize bir taş, bir demir ve bir mantar parçası alsak ve bunları benzer kuvvetle fırlatsak, herkes öbür uzaklıklara düşecek, ağır cismimler hafif cisimlere nispetle baskı kaynağından çok daha uzaklaşacaktır

İbn Sînâ'nın bu çalışması oldukça önemlidir; çünkü 11 yüzyılda yaşamış bir kimse olmasına karşın, Yeniçağ Mekaniği'ne yaklaştığı görülmektedir Onun bu düşünceleri, çeviriler aracılığıyla Batı'ya da geçmiş ve güdümlenmiş eğim terimi Batı'da impetus terimiyle karşılanmıştır

İbn Sînâ, her şeyden önce bir hekimdir ve bu alandaki çalışmalarıyla tanınmıştır Tıpla ilgili çoğu eser kaleme almıştır; bunlar aralarında bilhassa kalpdamar sistemi ile ilgili olanlar uyarı çekmektedir, fakat, İbn Sînâ dendiğinde, onun adıyla özdeşleşmiş ve Batı ülkelerinde 16 yüzyılın ve Doğu ülkelerinde ise 19 yüzyılın başlarına değin okunmuş ve kullanılmış olan elKânûn fî'tTıb (Tıp Kanunu) adlı eseri akla kazanç Beş kitaptan oluşan bu ansiklopedik eserin Birinci Kitab'ı, anatomi ve koruyucu hekimlik, İkinci Kitab'ı kolay ilaçlar, Üçüncü Kitab'ı patoloji, Dördüncü Kitab'ı ilaçlarla ve cerrâhî yöntemlerle çare ve Beşinci Kitab'ı ise değişik ilaç terkipleriyle ilgili detaylı bilgiler vermektedir

İslam tarihinde kayda değer adımların atıldığı bir dönemde bilim hususunda sonra gelişecek olan Avrupa biliminde de kayda değer etkileri olacak olan İbn Sina, geliştirdiği felsefeyle de daha sonraları bir fazla İslam alimi göre da eleştirilmiştir *