"Malum seçimler bitti.
Önümüzdeki 4 yıl ekonomiye odaklanacağız dediler. Tabii burada odaklanma kelimesi aslında acı bir fatura demek oluyor.
Ülke siyaseti maalesef uzun yıllar sonra yeniden devletin kasasına dayanılarak yapılmaya başlandı. Seçimlerden önce verilen vaatler, seçimlerden sonra daha ağır fatura olarak geri alınıyor. Seçimler bitti, şimdi ödeme zamanı.
Hazine nakit gerçekleşmeleri yılın ilk 7 ayında 73 milyar 796 milyon lira açık verdi. Bu açığın iki nedeni var:
1- Gelirleri düştü: Özellikle vergi gelirleri tabii. Ekonomideki aktivite gerileyince daha az vergi toplanır oldu. Düşünsenize otomobil satışları yüzde 70 civarı azalınca hem otomobil satışından vergi alınamıyor, hem yeni araçların motorlu taşıtlar vergisi olmuyor, hem de bu araç sayısı artmadığı için daha az akaryakıt tüketimi olacağından daha az akaryakıt vergisi toplanıyor.
2- Giderler arttı: Geçen yıl ilk 7 ayda 426 milyar lira faiz dışı harcama yapılırken, bu yıl bu harcama 527 milyar liraya yükseldi.
Burada iki temel noktayı daha ifade edelim:
A-) Geçen yılın ilk 7 ayında 423 milyar lira gelir elde edilirken bu gelirin büyük kısmı vergi gelirlerden oluşuyordu. Oysa bu yıl Hazine adeta sırtını Merkez Bankası’nın kasasına dayadı. Ek olarak geçen yıldan devam eden imar barışı ve bedelli askerlik gibi bir seferlik gelirlerle adeta ayakta kaldı.
B-) Hazine ya da bütçe’den yapılan harcamalar ekonomik verimliliği ne kadar artırıyor? Anlatmak istediğim şu: Devletin yaptığı büyük harcamalar gerçekten bir yatırım hamlesi mi, ya da büyük güvenlik harcaması mı?
Maalesef...
En büyük harcama kaleminin bir dönem battı denilen SSK’nın devamı olan SGK’ya aktarılan para olduğunu söyleyerek kapatalım konuyu.
***
Peki bu tablo ne anlama geliyor? Devlet bir seferlik gelirlere sırtını dayayarak ne yapabilir?
Mesela bu yıl Merkez Bankası’nın kasasında ne var ne yok aldık, ya gelecek yıl? Gelecek yılın harcamasında da şimdiden yeni kümesteki kaz olarak gurbetçileri keşfettik.
Onlara dedik ki “Ya bize şimdiden çok para yollayın, ya da emekliliğinizi AB şartlarına yaklaştırıyoruz”.
Gün sayısı 9 bin 500’e çıkartılırken, gün başına ücreti de 27 liradan 43 liraya artırdık. Ama erken başvuranlar 3 ay içinde eski sistemde para öderlerse yine eski sistemde emekli olabilecekler.
Bunun anlamı şudur: İleriki yıllarda ödenecek emekli parasını şimdiden toplu alalım ama sonrasına bakarız..."
Kaynak: Karar