teknolojiuzmani
FD Üye
Yaklaşık 31 yıl evvel yani 1991 yılında Vietnam’da hala büyük bir kısmı hakkında bilgi alınamayan, dünyanın en büyük mağarası keşfedildi. Bu mağara için keşfedildi desek de, bu kadar büyük ve görkemli olan mağaranın beşerler ile buluşması o kadar da kolay olmuyor ne yazık ki. Neden kolay olmadığından bahsedecek olursak;
Ho Khan isimli bir adam tarafından tesadüfen keşfedilen Han Son Doong’un çok büyük bir girişe sahip olması, Ho’nun başta içeri girmekten korkup geri dönmesine sebep oluyor. Daha sonra mağarayı tekrar bulabilmek için hem kendisinin hem de farklı gezginlerin sayısız uğraşlar vermelerine karşın yerini bulma konusunda başarısızlık yaşamaları da kaçınılmaz sonucu beraberinde getiriyor. Fakat Ho, vazgeçmeyerek mağaranın varlığını hatırladığı bölgede aramalar yaparak, yıllar sonra bu devasa mağaranın girişini tekrar bulmayı başarıyor. Sonrasında ise daha evvel çalıştıkları gezginlerle de irtibata geçerek mağaranın girişinde incelemelerine başlıyorlar.
O kadar büyük ki içerisine New York kentini sığdırmak mümkün!
Kelimesi sözüne çevirildiğinde “Dağ Irmak Mağarası” manasına gelen Han Son Doong, isminden da anlaşılacağı üzere içerisinde ırmaklar, birçok dağdan oluşan küçük mağaralar ve “Edam Bahçesi” isminde bir yağmur ormanı barındırıyor. Belirttiklerimizle birlikte daha bir çok oluşumu içerisinde saklayan Han Son Doong’un boyutu lazer ölçme aygıtlarıyla saptandığında New York kentinin tamamınıiçine alabilecek büyüklükte olduğu ortaya çıkıyor!
Hatta o kadar büyük ki kendisine ilişkin iklimi ve ekosistemi bile mevcut.
Örneğin, erime çökme sonucunda yüzeyinde oluşan deliklerden içeri güneş ışınlarının girmesi ırmakları ısıtıp havada bulutlar oluşmasına yarıyor. Ayrıyeten yağmur ormanı sayesinde çeşitli bitkilerin yanı sıra balık, örümcek, yengeç, yılan, maymunlar hatta kuşağı tükenmekte olan kaplanlar ve pek sık rastlanmayan languarlar da bulunuyor.
Yapılan araştırmalar 3 milyon yıl yaşında olduğunu gösteriyor.
Mağaranın biyolojik özelliklerine ve yer altı sularına bağlı olarak ise mağara incileri, dikitler ve fitokarst denilen jeolojik yapıların oluştuğu belirtilmekte. Buna ek olarak yüzeyinde bulunan kireç taşlarından yola çıkıldığında mağaranın 3 milyon yıldır var olduğunun saptandığı öne sürülüyor.
Henüz keşfedilemeyen kısımları bulunmasıyla birlikte, görkemli mağara günümüzde keşif turizmi ismi altında 1000’e yakın turisti belli tarihler içerisinde konuk etmekte. Beşerler için kamp, doğa yürüyüşü, tırmanış üzere çeşitli aktiviteler düzenleniyor. Dünyamızda ender olarak bulunan bu doğal kıymetler korunması gerekirken bir nevi turizm ismi altında tehlikeye atılsa da beşerler tarafından ziyadesiyle istek gördüğünü belirtmemiz şaşırtan olmaz.
Kaynaklar: Google Arts & Culture, Evrim Ağacı, Express