iltasyazilim
FD Üye
Hz Ali’ye (ra) sormuşlar:
“İyi bir küheylân ne işe yarar?
Hz Ali’ye (ra) şöyle cevap vermiş:
“İdarecilikten kaçmaya!
Gerçektende idarecilik, yöneticilik çok mesuliyetli bir iş
Her şeyden önce idareci, yönetici âdil olmak ve emrinin altındakilere adaletle davranmak zorundadır
Adaletin olmadığı yerde zulüm hükümfermadır Bu açıdan inançlı idareciler, yöneticiler âdil yani adalet sahibi olmakla yükümlüdürler
Ne demek adalet sahibi âdil insan? Adalet sahibi, “adaletin gereklerini yerine getiren, yönetimin hangi kademesinde olursa olsun, emrinin altındakileri adalet sınırları içinde sevk ve idare eden, her türlü hak ve ödevlerini insaf ölçülerine uygun bir tarzda tatbik eden, kısacası; adalet sıfatı ile nitelenmeyi hak eden yönetici demektir
Herkes bir seviyede yönetilen olduğu gibi diğer bir seviyede de yönetendir, idare edendir
Peki, idareci isek âdil miyiz? Adalet sahibi miyiz?
Buna gönülden “Evet diyebilmeyi gerçekten çok isterdim Ancak kendi hesabıma yaptığım muhasebelerde evet diyememenin derin izlerini görmekteyim
Sizlerde bir muhasebenizi yaptığınızda adalet sahibi olduğunuza kanaatiniz var mı?
Adalet sahibi âdil yönetici; Kur’an ve hadislerde övülen bir kişilik olarak karşımıza çıkmaktadır
Allah (cc), Kur’an’da Hz Davut’a (as) adaletle hükmetmesini şöyle beyan ediyor:
“Ey Davut! Biz seni yeryüzünde halife yaptık O halde insanlar arasında hak ve adaletle hükmet Heva ve hevesine uyma, yoksa bu seni, Allah’ın yolundan saptırır Doğrusu, Allah’ın yolundan sapanlara, hesap gününü unutmalarına karşılık çetin bir azap vardır (Sâd, 28)
Bir insan ancak heva ve hevesine uyarak adaletten uzaklaşır Böyle birinin âletli olması da elbette zordur
Kur’an’ın en çok üzerinde durduğu kavramlardan biridir adalet Hatta İslâm âlimleri Kur’an’ın anlattığı hakikatleri dört ana başlıkta toplamış ve “Kur’an’ın maksadı Tevhit, Nübüvvet, Haşir ve Adalettir demişlerdir
Allah (cc), başka bir ayette de inananların âdil olmalarını, bir kavme olan kinlerinin onları asla adaletsizliğe sevk etmemesi gerektiğini istemiştir:
“Ey inananlar! Allah için adaleti ayakta tutup gözeten şahitler olun Bir topluluğa olan öfkeniz, sizi adaletsizliğe sürüklemesin, âdil olun; bu, Allah’a karşı gelmekten sakınmaya daha yakındır Allah’tan sakının, doğrusu Allah, işlediklerinizden haberdardır “ (Mâide, 8)
“Her biriniz birer çobansınız ve yönetiminizde bulunanlardan sorumlusunuz İmam (devlet reisi) çobandır ve yönettiği kimselerden sorumludur Erkek evinin çobanıdır ve eli altındakilerden sorumludur Kadın, kocasının evinin çobanı (muhafızı)dır ve ondan sorumludur Hizmetçi, efendisine ait malın çobanıdır ve ondan sorumludur “ diyen Peygamber Efendimiz (sav) “Emr olunduğun gibi dosdoğru ol; onların heveslerine uyma ve şöyle de: Allah’ın indirdiği Kitaba inandım ve aranızda adaletle hükmetmekle emr olundum (Şûra, 15) derken âdil olmanın önemini bütün açıklığıyla ortaya koymuştur
Adil olmayı emreden ayet ve hadisler oldukça fazladır Bu ayet ve hadislerde âdil yöneticinin vasıfları sayılmakta, adaletli olmaları halinde alacakları büyük mükâfatlardan bahsedilmektedir İslâm dininde âdil yönetici; Allah’a (cc) inanır, yaptıklarından veya yapmakla mükellef olduklarından, öncelikle Allah’a (cc) karşı sorumlu olduğunun bilincindedir Rabbi ile karşılaşacağına ve dünyada iken yaptıklarından sorguya çekileceğine iman eder, kötü akıbetten sakınır
Adaletin olmadığı yerde zulüm hâkim olur Yine ayet ve hadislere baktığımızda âdil olmayan, emrinin altındakilere adaletli davranmayan idarecilerin, yöneticilerin çekecekleri cezalar dile getirilmektedir
Âdil yöneticinin Allah (cc) katında üstün bir derecesi, kullar arasında da saygıdeğer bir makamı vardır “Hiç şüphesiz ki Allah size, emanetleri ehline teslim etmenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder (Nisa, 58)
Resulullah Efendimiz (sav) de bu makamın ne olduğunu hadislerinde şöyle beyan etmiştir: “Kıyamet günü, insanların Allah’a en sevgilisi ve meclis bakımından en yakını âdil imam (devlet reisi), Allah’ın en sevmediği ve meclis bakımından en uzağı zalim imamdır
“Üç sınıf insan vardır ki, duası Allah katında reddolunmaz: Âdil devlet reisi, iftar edinceye kadar oruçlu ve mazlumun duasıdır
“Her kim bana itaat ederse, şüphesiz Allah’a itaat etmiş olur ve her kim bana isyan ederse, Allah’a isyan etmiş olur Her kim imama (devlet reisi) itaat ederse şüphesiz bana itaat etmiş olur ve her kim imama isyan ederse bana isyan etmiş olur “
Adalet zulmün zıt anlamlısıdır Yöneticiler, idareciler adaletli olamadıkları müddetçe ister istemez zulümle karşı karşıya kalacaklardır Efendimizin (sav) ifadesiyle emri altındakileri yediğinden yedirmeyen, bindiğinden bindirmeyen hülâsa sosyal hayatın ne türlü ihtiyacı varsa emrindekileri öyle yaşatmayan idarecilerin işi gerçekten zor
Rabbim hepimize emrimizin altındakilere adaletle davranmayı nasip etsin Bizleri her türlü zulümden, adaletsizlikten korusun Üç günlük dünya için adaletten uzaklaştırmasın Emrimiz altındakilere adaletle muamele etmeyi ihsan etsin
Alıntı
“İyi bir küheylân ne işe yarar?
Hz Ali’ye (ra) şöyle cevap vermiş:
“İdarecilikten kaçmaya!
Gerçektende idarecilik, yöneticilik çok mesuliyetli bir iş
Her şeyden önce idareci, yönetici âdil olmak ve emrinin altındakilere adaletle davranmak zorundadır
Adaletin olmadığı yerde zulüm hükümfermadır Bu açıdan inançlı idareciler, yöneticiler âdil yani adalet sahibi olmakla yükümlüdürler
Ne demek adalet sahibi âdil insan? Adalet sahibi, “adaletin gereklerini yerine getiren, yönetimin hangi kademesinde olursa olsun, emrinin altındakileri adalet sınırları içinde sevk ve idare eden, her türlü hak ve ödevlerini insaf ölçülerine uygun bir tarzda tatbik eden, kısacası; adalet sıfatı ile nitelenmeyi hak eden yönetici demektir
Herkes bir seviyede yönetilen olduğu gibi diğer bir seviyede de yönetendir, idare edendir
Peki, idareci isek âdil miyiz? Adalet sahibi miyiz?
Buna gönülden “Evet diyebilmeyi gerçekten çok isterdim Ancak kendi hesabıma yaptığım muhasebelerde evet diyememenin derin izlerini görmekteyim
Sizlerde bir muhasebenizi yaptığınızda adalet sahibi olduğunuza kanaatiniz var mı?
Adalet sahibi âdil yönetici; Kur’an ve hadislerde övülen bir kişilik olarak karşımıza çıkmaktadır
Allah (cc), Kur’an’da Hz Davut’a (as) adaletle hükmetmesini şöyle beyan ediyor:
“Ey Davut! Biz seni yeryüzünde halife yaptık O halde insanlar arasında hak ve adaletle hükmet Heva ve hevesine uyma, yoksa bu seni, Allah’ın yolundan saptırır Doğrusu, Allah’ın yolundan sapanlara, hesap gününü unutmalarına karşılık çetin bir azap vardır (Sâd, 28)
Bir insan ancak heva ve hevesine uyarak adaletten uzaklaşır Böyle birinin âletli olması da elbette zordur
Kur’an’ın en çok üzerinde durduğu kavramlardan biridir adalet Hatta İslâm âlimleri Kur’an’ın anlattığı hakikatleri dört ana başlıkta toplamış ve “Kur’an’ın maksadı Tevhit, Nübüvvet, Haşir ve Adalettir demişlerdir
Allah (cc), başka bir ayette de inananların âdil olmalarını, bir kavme olan kinlerinin onları asla adaletsizliğe sevk etmemesi gerektiğini istemiştir:
“Ey inananlar! Allah için adaleti ayakta tutup gözeten şahitler olun Bir topluluğa olan öfkeniz, sizi adaletsizliğe sürüklemesin, âdil olun; bu, Allah’a karşı gelmekten sakınmaya daha yakındır Allah’tan sakının, doğrusu Allah, işlediklerinizden haberdardır “ (Mâide, 8)
“Her biriniz birer çobansınız ve yönetiminizde bulunanlardan sorumlusunuz İmam (devlet reisi) çobandır ve yönettiği kimselerden sorumludur Erkek evinin çobanıdır ve eli altındakilerden sorumludur Kadın, kocasının evinin çobanı (muhafızı)dır ve ondan sorumludur Hizmetçi, efendisine ait malın çobanıdır ve ondan sorumludur “ diyen Peygamber Efendimiz (sav) “Emr olunduğun gibi dosdoğru ol; onların heveslerine uyma ve şöyle de: Allah’ın indirdiği Kitaba inandım ve aranızda adaletle hükmetmekle emr olundum (Şûra, 15) derken âdil olmanın önemini bütün açıklığıyla ortaya koymuştur
Adil olmayı emreden ayet ve hadisler oldukça fazladır Bu ayet ve hadislerde âdil yöneticinin vasıfları sayılmakta, adaletli olmaları halinde alacakları büyük mükâfatlardan bahsedilmektedir İslâm dininde âdil yönetici; Allah’a (cc) inanır, yaptıklarından veya yapmakla mükellef olduklarından, öncelikle Allah’a (cc) karşı sorumlu olduğunun bilincindedir Rabbi ile karşılaşacağına ve dünyada iken yaptıklarından sorguya çekileceğine iman eder, kötü akıbetten sakınır
Adaletin olmadığı yerde zulüm hâkim olur Yine ayet ve hadislere baktığımızda âdil olmayan, emrinin altındakilere adaletli davranmayan idarecilerin, yöneticilerin çekecekleri cezalar dile getirilmektedir
Âdil yöneticinin Allah (cc) katında üstün bir derecesi, kullar arasında da saygıdeğer bir makamı vardır “Hiç şüphesiz ki Allah size, emanetleri ehline teslim etmenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder (Nisa, 58)
Resulullah Efendimiz (sav) de bu makamın ne olduğunu hadislerinde şöyle beyan etmiştir: “Kıyamet günü, insanların Allah’a en sevgilisi ve meclis bakımından en yakını âdil imam (devlet reisi), Allah’ın en sevmediği ve meclis bakımından en uzağı zalim imamdır
“Üç sınıf insan vardır ki, duası Allah katında reddolunmaz: Âdil devlet reisi, iftar edinceye kadar oruçlu ve mazlumun duasıdır
“Her kim bana itaat ederse, şüphesiz Allah’a itaat etmiş olur ve her kim bana isyan ederse, Allah’a isyan etmiş olur Her kim imama (devlet reisi) itaat ederse şüphesiz bana itaat etmiş olur ve her kim imama isyan ederse bana isyan etmiş olur “
Adalet zulmün zıt anlamlısıdır Yöneticiler, idareciler adaletli olamadıkları müddetçe ister istemez zulümle karşı karşıya kalacaklardır Efendimizin (sav) ifadesiyle emri altındakileri yediğinden yedirmeyen, bindiğinden bindirmeyen hülâsa sosyal hayatın ne türlü ihtiyacı varsa emrindekileri öyle yaşatmayan idarecilerin işi gerçekten zor
Rabbim hepimize emrimizin altındakilere adaletle davranmayı nasip etsin Bizleri her türlü zulümden, adaletsizlikten korusun Üç günlük dünya için adaletten uzaklaştırmasın Emrimiz altındakilere adaletle muamele etmeyi ihsan etsin
Alıntı