Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
İhlas Suresinin Nüzul Sebebi,
İhlas Suresi Nuzul Sebebi nedir
İhlas Suresinin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:
1 Müşriklerin sorusu üstüne inmiştir
a Übeyy ibn Ka'b'dan rivayete kadar müşrikler bir gün Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bize Rabbının nesebini haber verdemişler ve işte bunun üstüne Allah Tealâ bu sûrei celileyi inzal buyurmuş3
İbni Cerir ve Tirmizi şunu ilâve ettiler: Dedi ancak: Samed: Doğurmamış ve doğrulmamış olandır Çünkü doğrulan her şey ölecektir Ölen her şeye de mirasçı olunacaktır Allah azze ve celle ise ölmez ve varis olunulmaz Hiçbir şey O'nun dengi değildirYani, O'nun bir sanki, misli de yoktur4
b Câbir İbni Abdullah ’dan gelen bir rivayette de Hz Peygamber (sa)'den bu istekte bulunanın bir bedevî olduğu kaydedilmektedir5
Bu hadisi İbnu Cerir ve Taberânî anlattı 6
c Ebû Nasr Ahmed b İbrahim elMihricanî, Ubeydullah b Muhammed ezZahid'den, o Ebu'lKasım b binti Meni'den, o dedesi Ahmed b Meni'den, o Ebû Said esSağanî'den, o Ebû Cafer erRazî'den, o Rabi' b Enes'ten, o Ebu'lAliye'den, o da Ubeyy b Ka'b'dan bize şu rivayette bulundu:
Müşrikler Rasulullah (sav)'a şöyle dediler:
Rabbini bize tanıtBunun üzerine Allah Teala bu sûreyi indirdi
EsSameddedi Yani hiçbir şeye yoksul olmayan, herşey kendisine yoksul olandır
Lem yelid velem yuleddoğmadı, doğurulmadı Doğmaya ve doğurulmaya ihtiyacı olmayandır Çünkü doğurulan birşey, ölecek demektir Ölecek kimseye de mirasçı olunacak demektir (Yanı sonradan, başkalan O'nun yerine geçer ve malından pay alır Onun için Allah ne doğmuştur, ne de doğurulmuştur) Allah Teala ne ölür, ne de kimse O'na mirasçı olabilir
Velem yekun lehu kufuven ehadHiçbir şey O'na eşit olmadı Yani hiçbir şey O'na ne aynı olabilir ve ne de denk olabilir, Hiçbir şey O'nun yarı olamaz7
d Ebû Mansur elBağdadî, Ebu'lHasan esSerrac'dan, o Muhammed b Abdillah elHadremî'den, o Süreye b Yunus'tan, o İsmail b Mücahid'den, o Şa'bî'den, o da Cabir'den haber vererek dedi oysa:
Bir grup Rasulullah (sav)'a:
Ey Allah'ın Rasulü, Rabbini bize anlatdemeleri üzerine Allah Teala bu sûreyi indirdi8
e Ebu Âliye'den (ra) Îbnu Cerîr anlattı
Bir grup: “Rabbini bize anlat dedi Cebrail ona bu sûre ile geldi 9
f İbn Abbâs'tan gelen bir rivayete göre de Amir ibnu'tTufeyl ve Erbed ibn Rabîa Hz Peygamber (sa)'e gelmişler ve Amir ibnu'tTufeyl'in Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bizi neye çağırıyorsun?sorusuna Hz Peygamber (sa):
Allah'a çağırıyorumdiye yanıt vermiş Onun:
Onu bana tavsif et; o altından mı, gümüşten mi, demirden mi?demesi üzerine bu Sûrei Celîle nazil olmuş10
Bu rivayetlere kadar Sûrei Celîle Mekke'de nazil olmuştur11
2 Necran hristiyanlarının sorusu üstüne inmiştir
İbn Abbâs'tan başka bir rivayete göre ise Hz Peygamber (sa)'den, Rabbını tavsif etmesini isteyen Necran hey'etidir Buna tarafından Necran hey'eti geldiğinde Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bize Rabbını tavsif et anlat; O zeberced mi, yakut mu, altın mı, gümüş mü?demişler de Hz Peygamber (sa):
Benim Rabbım bir şeyden değildir Çünkü O, şeyleri yaratandırbuyurmuş ve bunun üstüne bu Sûrei Celîle nazil olmuş12
3 Yahudilerin sorusu üstüne inmiştir
a Katade, Dahhak ve Mukatil şöyle dediler:
Yahudiler'den bir grup insan Rasulullah (sa,v)'a gelip dediler ama:
Rabbini bize tanıt Allah Tevrat'ta kendi sıfatını, durumunu bildirdi O, nasıl bir şeydir? Cinsi nedir? Altından mıdır yahut bakırdan ya da gümüşten midir? O, yer ve içer mi? Dünya O'na kimden kaldı? O'nun varisi kimdir?Bunun üstüne Allah Teala bu sûreyi indirdi İnen bu sûre, Allah Teala'nın hususî nisbesidir13
b İbnu Abbas'tan (ra) îbnu Ebî Hatim anlattı:
Yahudiler Nebî Aleyhisselâm'a geldiler Ka'b İbni Eşref, Huyey ibni Ahtab onlardandır Rasûlullah'a:
“Seni gönderen Rabbini bize anlat, dediler Allahü Teâlâ, İhlas Suresini indirdi 14
c Katâde'den (ra) Îbnu Cerîr, Saîd İbni Cübeyr'den (ra) İbnu Münzir bunun benzerini anlattı Bu rivayet, sûrenin Medine'de indirildiğine delil gösterildi 15
Ubey hadîsinde müşriklerle murat edilen budur O zaman sûre Medenî olur Nitekim İbnu Abbas'm hadîsi buna delâlet etmektedir Bu Nedenle iki hadis arasındaki taarûz ortadan kalkar 16
d İbn İshâk'm Muhammed'den, onun da Saîd'den rivayetinde o şöyle anlatıyor: Hz Peygamber (sa)'e yahudilerden bir grup geldi ve:
Ey Muhammed, Allah yaratıkları yaratmıştır Peki Allah'ı kim yaratmıştır?diye sordular Hz Peygamber onlara pek kızdı oysa rengi değişti O sırada Cibril geldi ve onu teskin etti,
Ey Muhammed, ağırbaşlı oldedi ve Allah Tealâ'dan onların sorusunun cevabı olarak bu Sûrei Celîle geldi Hz Peygamber (sa), kendilerine bu Sûreyi okuyunca:
Rabbını bize tavsif et; yaratılışı nasıldır, pazusu nasıldır, kulacı (kolu) nasıldır?dediler Hz Peygamber (sa) öncekinden daha bir kuvvetle öfkelendiyse de Cibrîl gelip yine teskin etti ve sorularının cevabını getirdi: Allah'ı gereği gibi takdir edemediler Kıyamet günü tüm yeryüzü O'nun kabzasıdır ve gökler de sağ eliyle dürülmüştür(Zümer, 3967) âyeti kerimesi nazil oldu17
e İbn Ebî Hâtim'in ve elEsmâ ve'sSıfât'ta Beyhakî'nin İbn Abbâs'tan rivayetle verdikleri haberde yahudilerden Ka'b ibnu'lEşref ve Huyey ibn AhtabMn adları da zikredilmektedir18
f Ebu'şŞeyh'in Kitâbu'1Azame'sinde Ebân kanalıyla Enes'den rivayetine kadar:
Hayber yahudileri Hz Peygamber (sa)'e gelmişler ve:
Ey Ebu'lKasım, Allah melekleri hicabının nurundan, Adem'i süzülmüş çamurdan, İblîs'i ateşin yalımından, gökleri dumandan, yeryüzünü de suyun köpüğünden yaratmıştır Acilen sen bize Rabbından haber verdemişler, Hz Peygamber (sa) onlara yanıt vermemiş ve hemen Cibrîl gelerek bu Sûreyi getirmiş19
Bu rivayetlere tarafından ise Sûre, Medinei Münevvere'de nazil olmuş olmalıdır Nitekim ilk kez da belirttiğimiz gibi Sûrenin mekkî mi medenî mi olduğu da zaten ihtilaflıdır20
Suyuti Lubâb'ında şöyle der: Bu haberde geçen müşriklerden maksat Ubeyy hadisinde geçenlerdir Buna kadar, îbn Abbâs hadisinin de kötüye işaret ettiği gibi, Sûre Medeni ’dir Öyleyse iki hadis arasında çelişki olması lazımdır Çünkü; müşrikler, söylediklerini, müşrik kabilelerinin Hz Peygamber (sav)'e karşısında toplandıkları Ahzâb (Hendek Savaşı) yılında söylemişlerdir Ahzâb olayı ise hicretten sonradan gerçekleşmiştir O halde bu sure medenîdir Doğrusunu Allah Teâlâ bilir21
1 Bak: Rûhu'lMaânî, XXX,266 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Data için bak: Şevkani, Fethü ’lKadîr: 5513; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137068
2 Tefsiri Keşşaf: 4817; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137068; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
3 Ebu Âliye tarikından İbnu Huzeyme, Hâkim; Tirmizî, Tefsîru'lKur ’ân, lhlâs, 1121, hadis no: 3364, bab: 91; Ahmed ibn Hanbel, Müsned, V133134; İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 489 BuhariTarih, İbn Cerîr, İbn Ebî Âsim, BeğavîMu'cem, İbn Münzir, Ebû'şŞeyh, Beyhakî, ŞevkaniFethü ’lkadîr: 5513; Celal Şimşek, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137069 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
4 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
5 İbn Kesîr, age VIII,538 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Ebû Ya'lâ, İbn Münzir, Ebû Nuaym, Beyhakî, ŞevkaniFethü ’lkadîr: 5512; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137069
6 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736
7 Senedi zayıftır Tirmizi: 3364 İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Uyarı Yayın: 398
8 Bu hadisin senedindeki İsmail b Mücahid, içten bir kimse olmakla beraber, isnad sırasında hata yapabilirmiş EIMecrûhîn: 310 İbn Cerir: 30321, Suyuti; edDürr: 6410
İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Uyarı Yayın: 398
9 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
10 İbnu'lCevzî, Zâdu'lMesîr, IX,266; Alûsî, age XXX,270; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Muhammed Ali EsSabuni, Safvetü ’tTefasir, Ensar Neşriyat: 7474
11 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
12 Neysâbûri, age XXX,02; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
13 Senedi zayıftır Tirmizi: 3364 İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Öğüt Yayın: 398; Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 490 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
14 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736737
15 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
16 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
17 Taberî age XXX,221 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980981; Celal Şimşek, İlmin Işığında Asrın Kur ’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 1370697070
18 Suyûtî, LübâbunNukûl, 11,199211, Alûsî, age XXX,270271 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981
19 Suyûtî, LübâbunNukûl, 11,199212 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981; İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
20 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981
21 Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 490
*
İhlas Suresi Nuzul Sebebi nedir
İhlas Suresinin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:
1 Müşriklerin sorusu üstüne inmiştir
a Übeyy ibn Ka'b'dan rivayete kadar müşrikler bir gün Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bize Rabbının nesebini haber verdemişler ve işte bunun üstüne Allah Tealâ bu sûrei celileyi inzal buyurmuş3
İbni Cerir ve Tirmizi şunu ilâve ettiler: Dedi ancak: Samed: Doğurmamış ve doğrulmamış olandır Çünkü doğrulan her şey ölecektir Ölen her şeye de mirasçı olunacaktır Allah azze ve celle ise ölmez ve varis olunulmaz Hiçbir şey O'nun dengi değildirYani, O'nun bir sanki, misli de yoktur4
b Câbir İbni Abdullah ’dan gelen bir rivayette de Hz Peygamber (sa)'den bu istekte bulunanın bir bedevî olduğu kaydedilmektedir5
Bu hadisi İbnu Cerir ve Taberânî anlattı 6
c Ebû Nasr Ahmed b İbrahim elMihricanî, Ubeydullah b Muhammed ezZahid'den, o Ebu'lKasım b binti Meni'den, o dedesi Ahmed b Meni'den, o Ebû Said esSağanî'den, o Ebû Cafer erRazî'den, o Rabi' b Enes'ten, o Ebu'lAliye'den, o da Ubeyy b Ka'b'dan bize şu rivayette bulundu:
Müşrikler Rasulullah (sav)'a şöyle dediler:
Rabbini bize tanıtBunun üzerine Allah Teala bu sûreyi indirdi
EsSameddedi Yani hiçbir şeye yoksul olmayan, herşey kendisine yoksul olandır
Lem yelid velem yuleddoğmadı, doğurulmadı Doğmaya ve doğurulmaya ihtiyacı olmayandır Çünkü doğurulan birşey, ölecek demektir Ölecek kimseye de mirasçı olunacak demektir (Yanı sonradan, başkalan O'nun yerine geçer ve malından pay alır Onun için Allah ne doğmuştur, ne de doğurulmuştur) Allah Teala ne ölür, ne de kimse O'na mirasçı olabilir
Velem yekun lehu kufuven ehadHiçbir şey O'na eşit olmadı Yani hiçbir şey O'na ne aynı olabilir ve ne de denk olabilir, Hiçbir şey O'nun yarı olamaz7
d Ebû Mansur elBağdadî, Ebu'lHasan esSerrac'dan, o Muhammed b Abdillah elHadremî'den, o Süreye b Yunus'tan, o İsmail b Mücahid'den, o Şa'bî'den, o da Cabir'den haber vererek dedi oysa:
Bir grup Rasulullah (sav)'a:
Ey Allah'ın Rasulü, Rabbini bize anlatdemeleri üzerine Allah Teala bu sûreyi indirdi8
e Ebu Âliye'den (ra) Îbnu Cerîr anlattı
Bir grup: “Rabbini bize anlat dedi Cebrail ona bu sûre ile geldi 9
f İbn Abbâs'tan gelen bir rivayete göre de Amir ibnu'tTufeyl ve Erbed ibn Rabîa Hz Peygamber (sa)'e gelmişler ve Amir ibnu'tTufeyl'in Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bizi neye çağırıyorsun?sorusuna Hz Peygamber (sa):
Allah'a çağırıyorumdiye yanıt vermiş Onun:
Onu bana tavsif et; o altından mı, gümüşten mi, demirden mi?demesi üzerine bu Sûrei Celîle nazil olmuş10
Bu rivayetlere kadar Sûrei Celîle Mekke'de nazil olmuştur11
2 Necran hristiyanlarının sorusu üstüne inmiştir
İbn Abbâs'tan başka bir rivayete göre ise Hz Peygamber (sa)'den, Rabbını tavsif etmesini isteyen Necran hey'etidir Buna tarafından Necran hey'eti geldiğinde Hz Peygamber (sa)'e:
Ey Muhammed, bize Rabbını tavsif et anlat; O zeberced mi, yakut mu, altın mı, gümüş mü?demişler de Hz Peygamber (sa):
Benim Rabbım bir şeyden değildir Çünkü O, şeyleri yaratandırbuyurmuş ve bunun üstüne bu Sûrei Celîle nazil olmuş12
3 Yahudilerin sorusu üstüne inmiştir
a Katade, Dahhak ve Mukatil şöyle dediler:
Yahudiler'den bir grup insan Rasulullah (sa,v)'a gelip dediler ama:
Rabbini bize tanıt Allah Tevrat'ta kendi sıfatını, durumunu bildirdi O, nasıl bir şeydir? Cinsi nedir? Altından mıdır yahut bakırdan ya da gümüşten midir? O, yer ve içer mi? Dünya O'na kimden kaldı? O'nun varisi kimdir?Bunun üstüne Allah Teala bu sûreyi indirdi İnen bu sûre, Allah Teala'nın hususî nisbesidir13
b İbnu Abbas'tan (ra) îbnu Ebî Hatim anlattı:
Yahudiler Nebî Aleyhisselâm'a geldiler Ka'b İbni Eşref, Huyey ibni Ahtab onlardandır Rasûlullah'a:
“Seni gönderen Rabbini bize anlat, dediler Allahü Teâlâ, İhlas Suresini indirdi 14
c Katâde'den (ra) Îbnu Cerîr, Saîd İbni Cübeyr'den (ra) İbnu Münzir bunun benzerini anlattı Bu rivayet, sûrenin Medine'de indirildiğine delil gösterildi 15
Ubey hadîsinde müşriklerle murat edilen budur O zaman sûre Medenî olur Nitekim İbnu Abbas'm hadîsi buna delâlet etmektedir Bu Nedenle iki hadis arasındaki taarûz ortadan kalkar 16
d İbn İshâk'm Muhammed'den, onun da Saîd'den rivayetinde o şöyle anlatıyor: Hz Peygamber (sa)'e yahudilerden bir grup geldi ve:
Ey Muhammed, Allah yaratıkları yaratmıştır Peki Allah'ı kim yaratmıştır?diye sordular Hz Peygamber onlara pek kızdı oysa rengi değişti O sırada Cibril geldi ve onu teskin etti,
Ey Muhammed, ağırbaşlı oldedi ve Allah Tealâ'dan onların sorusunun cevabı olarak bu Sûrei Celîle geldi Hz Peygamber (sa), kendilerine bu Sûreyi okuyunca:
Rabbını bize tavsif et; yaratılışı nasıldır, pazusu nasıldır, kulacı (kolu) nasıldır?dediler Hz Peygamber (sa) öncekinden daha bir kuvvetle öfkelendiyse de Cibrîl gelip yine teskin etti ve sorularının cevabını getirdi: Allah'ı gereği gibi takdir edemediler Kıyamet günü tüm yeryüzü O'nun kabzasıdır ve gökler de sağ eliyle dürülmüştür(Zümer, 3967) âyeti kerimesi nazil oldu17
e İbn Ebî Hâtim'in ve elEsmâ ve'sSıfât'ta Beyhakî'nin İbn Abbâs'tan rivayetle verdikleri haberde yahudilerden Ka'b ibnu'lEşref ve Huyey ibn AhtabMn adları da zikredilmektedir18
f Ebu'şŞeyh'in Kitâbu'1Azame'sinde Ebân kanalıyla Enes'den rivayetine kadar:
Hayber yahudileri Hz Peygamber (sa)'e gelmişler ve:
Ey Ebu'lKasım, Allah melekleri hicabının nurundan, Adem'i süzülmüş çamurdan, İblîs'i ateşin yalımından, gökleri dumandan, yeryüzünü de suyun köpüğünden yaratmıştır Acilen sen bize Rabbından haber verdemişler, Hz Peygamber (sa) onlara yanıt vermemiş ve hemen Cibrîl gelerek bu Sûreyi getirmiş19
Bu rivayetlere tarafından ise Sûre, Medinei Münevvere'de nazil olmuş olmalıdır Nitekim ilk kez da belirttiğimiz gibi Sûrenin mekkî mi medenî mi olduğu da zaten ihtilaflıdır20
Suyuti Lubâb'ında şöyle der: Bu haberde geçen müşriklerden maksat Ubeyy hadisinde geçenlerdir Buna kadar, îbn Abbâs hadisinin de kötüye işaret ettiği gibi, Sûre Medeni ’dir Öyleyse iki hadis arasında çelişki olması lazımdır Çünkü; müşrikler, söylediklerini, müşrik kabilelerinin Hz Peygamber (sav)'e karşısında toplandıkları Ahzâb (Hendek Savaşı) yılında söylemişlerdir Ahzâb olayı ise hicretten sonradan gerçekleşmiştir O halde bu sure medenîdir Doğrusunu Allah Teâlâ bilir21
1 Bak: Rûhu'lMaânî, XXX,266 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Data için bak: Şevkani, Fethü ’lKadîr: 5513; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137068
2 Tefsiri Keşşaf: 4817; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137068; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
3 Ebu Âliye tarikından İbnu Huzeyme, Hâkim; Tirmizî, Tefsîru'lKur ’ân, lhlâs, 1121, hadis no: 3364, bab: 91; Ahmed ibn Hanbel, Müsned, V133134; İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 489 BuhariTarih, İbn Cerîr, İbn Ebî Âsim, BeğavîMu'cem, İbn Münzir, Ebû'şŞeyh, Beyhakî, ŞevkaniFethü ’lkadîr: 5513; Celal Şimşek, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137069 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
4 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
5 İbn Kesîr, age VIII,538 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Ebû Ya'lâ, İbn Münzir, Ebû Nuaym, Beyhakî, ŞevkaniFethü ’lkadîr: 5512; Celal Yıldırım, İlmin Işığında Asrın Kur ’lahza Tefsiri, Anadolu Yayınları: 137069
6 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736
7 Senedi zayıftır Tirmizi: 3364 İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Uyarı Yayın: 398
8 Bu hadisin senedindeki İsmail b Mücahid, içten bir kimse olmakla beraber, isnad sırasında hata yapabilirmiş EIMecrûhîn: 310 İbn Cerir: 30321, Suyuti; edDürr: 6410
İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Uyarı Yayın: 398
9 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
10 İbnu'lCevzî, Zâdu'lMesîr, IX,266; Alûsî, age XXX,270; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980; Muhammed Ali EsSabuni, Safvetü ’tTefasir, Ensar Neşriyat: 7474
11 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
12 Neysâbûri, age XXX,02; Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980
13 Senedi zayıftır Tirmizi: 3364 İmam Ebu ’lHasen Ali bin Ahmed elVahidi, Esbâbı Nüzul, Öğüt Yayın: 398; Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 490 Vehbe Zuhayli, Tefsiru ’lMünir, Risale Yayınları: 15672
14 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2736737
15 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
16 İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
17 Taberî age XXX,221 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2980981; Celal Şimşek, İlmin Işığında Asrın Kur ’an Tefsiri, Anadolu Yayınları: 1370697070
18 Suyûtî, LübâbunNukûl, 11,199211, Alûsî, age XXX,270271 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981
19 Suyûtî, LübâbunNukûl, 11,199212 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981; İmam Celaleddin esSuyuti, Lubabu ’nNukul Fi Esbabi ’nNuzul, Fatih Yayınevi: 2737
20 Bedreddin Çetiner, Esbabı Nüzul, Çağrı Yayınları: 2981
21 Abdulfettah El Kâdi, Esbabı Nüzul, Fecr Yayınevi: 490
*
