Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
İktisat sosyal bilim olmasına karşın iktisatta matematiksel yöntemler kullanılmaktadır İktisatta mantık ve gerçeklere tarafından önermelerde bulunulur Araştırmalarda iktisadi sistemlerin alıştırma ilkeleri tespit edilmeye çalışılır İlkelerin araştırılması sürecinde başa bilimlerdeki yöntemler de kullanılır İktisadi araştırma yöntemi özet olarak; “gerçekleri birleştirme, kuram oluşturup test etme, iktisat politikaları oluşturma biçiminde formüle edilir
Betimleyici İktisat: İktisadi analizde evvela, hesaplı sorunların tüm gerçekleri araştırılıp toplanır Toplanan gerçekler sistemli tasnif edilir, yorumlanarak kayıtlı ilkeler doğrultusunda genelleştirilir
İktisadi Çözümleme: İktisadi veriler doğrultusunda, iktisadi davranışlar hakkında genel kuram oluşturup deneme edilir
Gerçekler doğrultusunda bu genellemeler, iktisadi davranış açıklamaya, gelecek olayları tahmin ve denetleme etmeye fayda
İktisadi teori oluşturup test etmede bilimsel bir işlem izlenir Evvela hesaplı olay seçilir, olayın kayda değer değişkenleri belirlenir Mesela; firmaların kar maksimizasyonu yöntemi araştırılırken, maliyet değişkeni temelinde araştırma yapılır, maliyet minimizasyonu ve kar maksimizasyonu araştırılır Sonra, model başlangıç tahmin ve hipotezleri ifade edilir Ayrı sorulara yanıt için öbür varsayımlar yapılır Varsayımlarda en büyük tezgâhtar betimleyici iktisattır Varsayımlarla, basitleştirilen model hipotezle deneme edilir Hipotez, iki sıvı arasında ilişkinin varlığını belirleyen koşullu önermedir Örneğin; bir malın fiyatlandırılışını açıklayalım Açılış varsayımları:
* Alıcılar arasında, satıcılar aralarında ve alıcılarla satıcılar arasında yoğun fiyat rekabeti vardır
* Fiyat düştükçe istek artar
* Fiyat yükseldikçe arz artar
Arz ve istek, fiyat değişimine karşın ayrı yönlerde değiştiği için talep ve talebin eşitlendiği noktada denge fiyatı oluştuğu, başka denge fiyat olamayacağı kabul edilir Denge fiyatından bambaşka fiyat belirlendiğinde ne olacağı belirlenir Bu şekilde denge fiyatı oluşum teorisi geliştirilir
Kuram oluşturduktan daha sonra, öngörüler reel hayatla karşılaştırılır Örneğin; Antalya ’da ağır donma olayı gerisinde bir ay içinde portakal fiyatlarının artacağı öngörüldüğünde, aslında pek olursa, teorinin gerçek olayla kanıtlandığı söylenir Bundan Böyle teorinin yakından izlenmesiyle yetinilir Tersine, sağduyu gerçeğe uymazsa kuram düzenlenir veya yeni teori oluşturulur Bu halde model varsayımları geliştirilerek gerçek hayata uyarlanabilir
Kuram oluşturulup deneme edildikten sonra, iktisat politikaları oluşturulur Politikalar, iktisadi sorunların çözümü veya önlenmesi amaçlı olabilir İktisat politikalarına uygulamalı iktisat da denir
İktisadi sorun çözümü ya da iktisadi sistem işleyişine ilişkin genel ilkelerin türetiminde tümevarım ve sonuç yöntemleri kullanılır
Tümevarım: Gerçekler toplanarak araştırmaya başlanır Toplanan gerçekler sistemli sınıflandırılır Gerçekler arasında nedensel ilişki bulunup bulunmadığı araştırılır Yani gerçeklerden yola çıkıp teoriye ulaşılır Mesela; ilkbaharda yumurta fiyatlarının düştüğü varsayılırsa, yumurta üretiminin dönem içi artışı düşünülebilir Bu iki gözlemden yola çıkarak yumurta fiyatlarının öteki faktörleri sabitken, yumurta üretim artışının yumurta fiyatlarını düşürdüğü belirlenebilir
Çıkarma: Kuram oluşturmayla analize başlanır İktisadi olayla ilgili olduğu varsayım edilen değişkenler seçilerek, diğerleri sabit varsayılarak değişkenlerde olabilecek değişimlerin etkileri tahlil edilir Mesela; bir malın fiyatı düştüğünde daha fazla satın alınacağı önermesinin geçerliliği, malın satın alınmasının öteki faktörleri değişmez varsayılarak araştırılır Böylece, sonuçtan yola çıkarak nedenleri saptama edilmeye çalışılır
Nasıl yapı maketleri binaların küçültülüp basitleştirilmişiyse, iktisadi modeller de iktisadın tamamı ya da bir kısmının özetlenip basitleştirilmişidir İktisat maddesel kavramlardan fazla daha karmaşıktır Dolayısıyla iktisadi modeller, hakiki iktisadi hayatın çok daha basitleştirilip özetlenmişidir Basitleştirilmemiş modeller her zaman yararsızdır
Kaynakça:
Anadolu Üniversitesi – İktisada Giriş – 2008
Betimleyici İktisat: İktisadi analizde evvela, hesaplı sorunların tüm gerçekleri araştırılıp toplanır Toplanan gerçekler sistemli tasnif edilir, yorumlanarak kayıtlı ilkeler doğrultusunda genelleştirilir
İktisadi Çözümleme: İktisadi veriler doğrultusunda, iktisadi davranışlar hakkında genel kuram oluşturup deneme edilir
Gerçekler doğrultusunda bu genellemeler, iktisadi davranış açıklamaya, gelecek olayları tahmin ve denetleme etmeye fayda
İktisadi teori oluşturup test etmede bilimsel bir işlem izlenir Evvela hesaplı olay seçilir, olayın kayda değer değişkenleri belirlenir Mesela; firmaların kar maksimizasyonu yöntemi araştırılırken, maliyet değişkeni temelinde araştırma yapılır, maliyet minimizasyonu ve kar maksimizasyonu araştırılır Sonra, model başlangıç tahmin ve hipotezleri ifade edilir Ayrı sorulara yanıt için öbür varsayımlar yapılır Varsayımlarda en büyük tezgâhtar betimleyici iktisattır Varsayımlarla, basitleştirilen model hipotezle deneme edilir Hipotez, iki sıvı arasında ilişkinin varlığını belirleyen koşullu önermedir Örneğin; bir malın fiyatlandırılışını açıklayalım Açılış varsayımları:
* Alıcılar arasında, satıcılar aralarında ve alıcılarla satıcılar arasında yoğun fiyat rekabeti vardır
* Fiyat düştükçe istek artar
* Fiyat yükseldikçe arz artar
Arz ve istek, fiyat değişimine karşın ayrı yönlerde değiştiği için talep ve talebin eşitlendiği noktada denge fiyatı oluştuğu, başka denge fiyat olamayacağı kabul edilir Denge fiyatından bambaşka fiyat belirlendiğinde ne olacağı belirlenir Bu şekilde denge fiyatı oluşum teorisi geliştirilir
Kuram oluşturduktan daha sonra, öngörüler reel hayatla karşılaştırılır Örneğin; Antalya ’da ağır donma olayı gerisinde bir ay içinde portakal fiyatlarının artacağı öngörüldüğünde, aslında pek olursa, teorinin gerçek olayla kanıtlandığı söylenir Bundan Böyle teorinin yakından izlenmesiyle yetinilir Tersine, sağduyu gerçeğe uymazsa kuram düzenlenir veya yeni teori oluşturulur Bu halde model varsayımları geliştirilerek gerçek hayata uyarlanabilir
Kuram oluşturulup deneme edildikten sonra, iktisat politikaları oluşturulur Politikalar, iktisadi sorunların çözümü veya önlenmesi amaçlı olabilir İktisat politikalarına uygulamalı iktisat da denir
İktisadi sorun çözümü ya da iktisadi sistem işleyişine ilişkin genel ilkelerin türetiminde tümevarım ve sonuç yöntemleri kullanılır
Tümevarım: Gerçekler toplanarak araştırmaya başlanır Toplanan gerçekler sistemli sınıflandırılır Gerçekler arasında nedensel ilişki bulunup bulunmadığı araştırılır Yani gerçeklerden yola çıkıp teoriye ulaşılır Mesela; ilkbaharda yumurta fiyatlarının düştüğü varsayılırsa, yumurta üretiminin dönem içi artışı düşünülebilir Bu iki gözlemden yola çıkarak yumurta fiyatlarının öteki faktörleri sabitken, yumurta üretim artışının yumurta fiyatlarını düşürdüğü belirlenebilir
Çıkarma: Kuram oluşturmayla analize başlanır İktisadi olayla ilgili olduğu varsayım edilen değişkenler seçilerek, diğerleri sabit varsayılarak değişkenlerde olabilecek değişimlerin etkileri tahlil edilir Mesela; bir malın fiyatı düştüğünde daha fazla satın alınacağı önermesinin geçerliliği, malın satın alınmasının öteki faktörleri değişmez varsayılarak araştırılır Böylece, sonuçtan yola çıkarak nedenleri saptama edilmeye çalışılır
Nasıl yapı maketleri binaların küçültülüp basitleştirilmişiyse, iktisadi modeller de iktisadın tamamı ya da bir kısmının özetlenip basitleştirilmişidir İktisat maddesel kavramlardan fazla daha karmaşıktır Dolayısıyla iktisadi modeller, hakiki iktisadi hayatın çok daha basitleştirilip özetlenmişidir Basitleştirilmemiş modeller her zaman yararsızdır
Kaynakça:
Anadolu Üniversitesi – İktisada Giriş – 2008
