İlaclarla Oluşan Allerjik Reaksiyonlar

İlaclarla Birlikte Oluşan Alerjik Reaksiyonlar

Hastalıkların tanı ve tedavileri icin ardarda geliştirilen ilaclarla birlikte bunlarla oluşan alerjik reaksiyonların da gorulme sıklığında artış olmuştur

İlacların coğu kendi başına alerjik etkil olmayıp vucuda girdiğinde bir takım proteinlerle birleşip allerjik etkinlik kazanırlar Bunun dışında bir cok ilacta kullanılan boya ve koruyucu maddeler de alerjik reaksiyondan sorumlu olabilir

Aslında sık gorulen reaksiyonlar değildirler Orneğin Amerikada 36 653 hastada yapılan bir araştırmada % 167 oranında ilac yan etkisi saptanmışken, bunların sadece % 10’ u ilac alerjisidir Yine tum bu hastaların sadece 8 tanesinde alerjik reaksiyon hayatı tehtid edici tarzda bulunmuş

İlaclarla Oluşan Tum Reaksiyonlar Alerjik midir?

Hayır değildir İlacların alerji dışında, kendi toksik etkileri,kişilerdeki dayanıksızlık reaksiyonları ve idiyosnekrazi denilen hic beklenmeyen yan etkiler yapabilirlerAlerji dışındaki diğer reaksiyonlar genelde doza bağımlıdır Ailesinde alerjik hastalık hikayesi olan kişiler ilac alerjisi acısından risk altındadırlarAyrıca alerjik reaksiyon bir ilacın ilk alınması ardından ortaya cıkmaz Genellikle bu ilac daha onceden alınmış olmalıdır

İlac Alerjileri Nasıl Bulgular Verirler?

İlac alerjileri anafilaksi denilen ve hayatı tehtid eden tabloların yanı sıra, ateş, kurdeşen, anjioodem, alerjik dermatit, kan hucrelerinin yıkımı, bobrek iltihabı, damar iltihabı, karaciğer iltihabı ve safra kanallarının tıkanması, romatizmal hastalıklara benzer tablolar, ışık alerjisi gibi durumlara sebep olabilir

Hangi İlaclar Alerji Yapabilir?

En sık antibiyotikler ilac alerjisine neden olurlar Antibiyotikler ilac alerjilerinin % 45’ inden sorumludurlar Bunun dışında aspirin ve romatizma ilacları da ilac alerjisinin onemli nedenleri arasındadır
Bunlarda ilac alerjilerinin % 17’ sinden sorumludurlar Bunlardan başka renkli rontgen filmi cekmek icin kullanılan ilaclar da alerjiden sorumludurlar Diş cekimleri ve ameliyatlarda kullanılan uyuşturucu ilaclar da onemli ilac alerjisi nedenlerindendir
Tum bu ilaclar arasında adı en sık anılan penisilin ve penisilin alerjisidir Ceşitli araştırmalara gore gorulme sıklığı değişmekle birlikte % 0710 arasında değişir Daha once de belirtildiği gibi bir ilaca alerjik reaksiyon oluşması icin kişinin o ilacla daha onceden de karşılaşmış olması gereklidir Ancak bazen penisilin ureten kuf mantarlarına alerjisi olan insanlarda ve yine penisilin ile tedavi edilmiş hayvanların sutlerini icen kişilerde daha onceden penisilin ilacını almadan da alerjik reaksiyon gorulebilir Bunun dışında dondurulmuş gıda ve alkolsuz iceceklerle de duyarlılanma gosterilmiştirPenisilin alerjisinde en sık gorulen bulgu kurdeşendir; ancak anafilaksi olumcul sonucları nedeni ile daha fazla dikkat ceker
Anestezik madde alerjisi de son donemlerde dikkatleri uzerinde toplamaktadır Her 500015000 ameliyatta bir ciddi alerjik reaksiyon gorulebilir Bunların bir kısmı anstezik maddelere bağlı iken bir kısmı da latekse bağlıdır Ozellikle kucuk ameliyatlar ve diş girişimlerinde kullanılan lokal anestezikler de yan etkiler oluşturabilirler; ancak bunların az bir kısmı gercek ilac alerjisidir

Bu ilaclar dışında bir cok ilac alerjik reaksiyona neden olabilir Orneğin; Gut hastalığında kullanılan allopurinol, antibiyotik sınıfından kinolonlar, sulfa iceren ilaclar, sara ilacları, bazı hormonlar (orneğin; insulin)
Bu reaksiyonlar dışında bazı ilaclar yalancı alerjik reaksiyon denen bir duruma neden olabilirler Bunlar icinde Aspirin ve diğer romatizma ilacları, radyokontrast maddeler, bazı tansiyon ilacları(Angiotensin donuşurucu enzim blokerleri, beta blokerler), morfin,K vitamini, bazı antibiyotikler (vankomisin), bazı durumlarda kullanılan ve vucuttan demir atılımı sağlayan ilaclar (desferroksamin) bulunur
Aspirin ve diğer romatizma ilaclarının en iyi bilinen yan etkileri mide uzerine olmakla birlikte kurdeşen, bronşlarda sıkışma, nezle ve goz mukozası iltihabı gibi yalancı alerjik reakasiyonlar yapmaları nedeni ile sıkca sorun yaratırlar


İlac Alerjimin Varlığını Nasıl Anlarım, TestYaptırmalı mıyım?

Daha onceden herhangi bir ilacla alerjik reaksiyonunuz (kurdeşen,goz ve burun iltihabı, nefes darlığı, oksuruk, goğuste sıkışma hissi, alerjik dermatit) varsa en iyi yol bir daha bu ilacı kullanmamaktır
Bunun yanında herhangi bir sebeple gittiğiniz doktora bu durumunuzdan ayrıntıları ile bahsetmelisiniz İlac alerjisi varlığını araştırmak icin alerji deri testi ve bazı ilaclar icin (orneğin; penisilin) RAST testi yapılabilir Ancak bu sadece şu anda kullanmanız elzem olan ilaclar icin yapılmalıdır Kullanılmayacak ilaclara onceden test yapmak ne pratik ne de mantıklı değildir
Cunku eğer ilacı hemen yakınlarda kullanmayacaksanız, cilt testi esnasında size verilen ufacık dozla bile vucudunuz duyarlılanabilir
Bu durumda negatif cıkan reaksiyona guvenip gunler, aylar,yıllar sonra bu ilacı alırsanız alerjik reaksiyon oluşabilir Bu nedenle oncelikle herhangi bir nedenle doktorunuz size recete yazarken onu durumunuz konusunda uyarmalısınız Doktorunuz size en uygun ialcı yazacaktır Ancak ilac alerjiniz olduğu kesin olan buna rağmen şu an kesinlikle kullanılması gereken bir ilac varsa bu durumda alerji kliniğinize baş vurun, orada yapılacak olan testler sonrası gerekli gorulurse size o ilaca karşı duyarsızlaştırma tedavisi
uygulanabilir

Tedavi

En onemli tedavi ilac alerjisinden sorumlu olan ilactan sakınmaktırAyrıca gereksiz yere uygun olmayan dozlarda duzensiz ilac kullanımları da ilac alerjisini davet edeceği icin bu tur uygulmalardan sakınılmalıdır Kurdeşen, alerjik dermatit gibi hafif durumlar dahil ilk iş kullanılan ilacın kesilmesidir Bunun hemen ardından zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmalısınız