İlk Kez 3 İnsan Düşünce Gücüyle İletişim Kurmayı Başardı

Washington Üniversitesi araştırmacıları, iki kişinin sırf zihinlerini kullanarak üçüncü bir kişinin hizmetini konumuna getirmesine yardımcı olacak bir usul geliştirdi. Daha evvel de haberini yaptığımız BrainNet arayüzünün tasarrufuyla gerçekleştirilen üç kişilik deneyde, iki kişi Tetris gibisi bir oyun hakkında üçüncü bir kimseye sadece fikirlerini kullanarak malumat aktarımı gerçekleştirdi.


Bu iki açıdan değerli bir gelişme: birinci defa ikiden ziyade bireyden oluşan dimağdan beyefendisine bir ağ kuruldu ve birinci sefer bir kişi yalnızca mütalaalar yoluyla çift cepheli malumat aktarımı sağladı.

Washington Üniversitesi’nde profesörlük yapan Rajesh Rao’nun araştırma hakkında yaptığı açıklaması ise şöyle oldu:

“İnsanlar, hiçbirimizin kendi başımıza çözemediği meseleleri işbirliği yaparak çözmek için birbirleriyle muhabere kuran toplumsal varlıklardır. Bir küme insanın yalnızca dimağlarını kullanarak işbirliği yapıp yapamayacağını bilmek istedik. BrainNet fikri bu halde ortaya çıktı: iki kişinin üçüncü bir bireye bir hizmeti noktasına getirmesine yardım ettiği bir ağ.”


Tetris'te olduğu üzere, bireylere ekranın üst kısmında bir blok ve alt kısmında tamamlanması gereken bir çizgi gösteriliyor. Göndericiler hem al bloğu hem de yeşil çizgiyi görebiliyor, fakat oyunu denetim edemiyorlar. Üçüncü kişi, alıcı, sırf bloğu görebiliyor ve denetim edebiliyor. Göndericiler, bloğun döndürülmesinin gerekip gerekmediğine karar veriyor ve bu bilgiyi sadece dimağı kullanarak ağ yoluyla alıcının dimağına aktarıyor. Daha sonra alıcı bu bilgiyi işliyor, oyuna bloğun döndürülmesi yahut döndürülmemesi yanında komut gönderiyor.

Ekip, beş öbekten 16 kere oyunu oynamalarını istedi. Her kümede bulunan üç iştirakçi da farklı odalardaydı ve birbirlerini göremiyor, duyamıyor, konuşamıyorlardı.


Göndericiler oyunu bilgisayar ekranından görebiliyordu. Ekranın bir tarafında “Evet”, sair tarafında “Hayır” yazısı mevcuttu. “Evet” seçeneğinin altında saniyede 17 kere yanıp sönen bir LED, “Hayır” seçeneğinin altında saniyede 15 kere yanıp sönen bir LED vardı.

Göndericiler, bloğu döndürüp döndürmeme konusunda bir karar verdikten sonra, ilgili ışığa odaklanarak alıcının dimağına "Evet" yahut "Hayır" sinyali gönderiyorlardı.


Göndericiler, dimağlarından elektriksel aktivite toplayan “elektroensefalografik” şapkalar takıyorlar. Işıkların farklı yanıp sönme desenleri, dimağda şapkaların alabileceği şahsi reaksiyonlar yaratıyor. Yani göndericiler yapmak istedikleri seçimlere karşılık gelen ışığa baktıkça, şapka bu sinyalleri topluyor ve bilgisayar bir imleç ile yaptıkları seçimi gösteriyor.

Bildirisi alıcıya iletmek için, alıcının başının ardına yerleştirilen bir alet kullanılıyor. Bu alet, dimağın gözlerden sinyalleri işleyen kısmına tesir ediyor. Bir nevi dimağın ardındaki nöronlar gözlerden sinyal alınmış üzere kandırılıyor.  Şayet göndericinin gönderdiği ileti “Evet, bloğu döndür” ise, alıcı parlak bir ışık görüyor. Yanıt “Hayır” ise, alıcı hiç bir şey görmüyor.

Göndericiler, alıcının kararını gözden geçirme ve karşı çıkma talihine da sahip. Şayet alıcı 2. bir karar görüş iletirse, kümedeki herkes hattın temizlenip temizlenmediğini öğreniyor. Her bir küme ortalama olarak 16 denemeden 13'ünde çizgiyi muvaffakiyetle temizledi, yani %81’lik bir muvaffakiyet sağlandı.


Araştırmacılar, alıcının bir göndericiye vakitle başkasından daha çok güvenip güvenmeyeceği üzerine de araştırma yaptılar. Ekip göndericilerden birini “kötü gönderici” olarak seçti ve 16 denemenin 10'unda bildirisi değiştirdi. Yani “Evet, bloğu döndür” bildirisi alıcıya “Hayır, yapma” olarak verilecekti. Aşikâr bir hengam geçtikçe alıcı, göndericiler arasında ayrım yapmaya başladı.

Ekip bu sonuçların, kişilerin tek bir dimağın çözemediği sıkıntı sorunları çözmek için işbirliği yapmalarına imkan tanıyan arayüzlerin önünü açacağını umuyor. Araştırmacılar ayrıyeten, bu tıp dimağ araştırmalarının etiğini daha çokça tartışmak ve teknoloji geliştikçe kapalılığa değer gösterilmesi için protokoller geliştirmek istiyorlar.