İlköğretim eğitsel oyunlar - Kurallı Oyunlar

İlköğretim için eğitsel oyunları Kurallı Oyunlar
a) BEN OYUNLARI

1 Bu Kim Oyunu
Çocuklar, yarım halka şeklinde ( yere ta da iskemleye ) otururlar
Hoca sorar :
Ben kara gözlü, kıvırcık saçlı bir kız görüyorum; kim bu ?
Çocuklar, öğretmenin bakmakta olduğu çocuğa bakarak, sorduğu kızın kim olduğunu bulurlar, adını söylerler
Aynı oyun, çocukların aşağı gösterilen diğer özellikleri sorularak da oynanır :
a) Göz renkleri ve biçimleri ( mavi, kahverengi, yeşil, kara, ela, iri, ufak…vb )
b) Yüz biçimleri ( yuvarlak, uzun…vb )
c) Saç rengi ve biçimi ( kara, sarı, kahverengi, kıvırcık, düz, dalgalı ; uzun, kısa…vb )
Bu nesil oyunlar, usandırmamak koşuluyla, arkadaşlarının farklı alanlara yönlendirilmiş özelliklerini ( ve bu vesileyle renkleri ) çocuklar öğreninceye değin sürdürülür

2 Dokunma Oyunu
Bu oyun kolaydan zora doğru üç aşamada oynanmalıdır Çocuklar, her üç aşamada da, tere yada iskemlelere, yarım ay biçiminde oturtulurlar
a) Öğretmenin göstermesiyle
Öğretmen, elini kendi başına koyar, çocuklara başına dokunder, çocuklar, öğretmene öykünürler, ellerini kendi başlarına dokundururlar Benzer oyun eline dokun, dizine dokun, kulağına dokun…vb sözlerle sürdürülür
b) Hoca göstermeden
Dokunma oyunu bu defa, öğretmenin söylediği yerlere kendisi dokunmadan oynanır Öğretmen buyruk verir, çocuklar yaparlar
c) Şaşırtma yapılarak
Çocuklar, öğretmenin dokundediği yerleri tamamen öğrendikten daha sonra, benzer oyun, bu kez de şaşırtmacalı olarak oynanır Hoca, kimi defa söylediği yere dokunur ; kimi kez de başka yere dokunur Mesela; kendisi,kendi koluna dokunurken, çocuklara başına dokunder Çocuklar ( öğretmenin kendi koluna dokunarak yaptığı şaşırtmacaya kanmadan ) kendi başlarına dokunabilmelidirler
Doğal fakat, bütün çocuklar doğru yere şaşırmadan dokunmayı yapabilirler Kimi dürüst, kimi hatalı yapabilir Bu durumda ise gülüşmeler olur, keyifli bir ortam oluşur Oyuna diğer diğer zamanlarda, çocuklar şaşırmadan yapıncaya değin yinelenebilir

3 Dörtlü Dokunma Oyunu
Dörtlü dokunma oyunubaşımızomzumuzdizimizayağımızsözleri söylenerek ve söylenen yerlere dokunularak oynanır Oynayış sırasında devinimler gitgide hızlandırılabilir Bu hızlandırma sırasında çocukların bitik almaları güçleşeceğinden, sözcükleri söylememeleri istenir, bunun yerine hoca söyler, çocuklar yapar Bu dilekçe biçimiyle oyun, aynı zamanda, basit ceset eğitimi işlevi de görür

4 Zıp Zıp Zıpla Oyunu
Çocuklar oyun alanında, aşağı gösterilen sözleri tekerleme gibi söylerler ve belirtilmiş devinimleri tekerlemeye uyarak yaparlar
Zıp zıp zıpla ( tek ayakla zıplanır )
Hop hop hopla ( iki ayakla hoplanır )
Top top topla ( Son iki hecede yere çömelinir )

5 Çevir Salla Oyunu
Çocuklar yere otururlar Hoca altında gösterilen sözleri söyler, devinimleri yapar Çocuklar da, benzer devinimleri, öğretmene öykünerek yaparlar
Başını çevir, çevir ( başlar soldan sağa, sağdan sola çevrilir )
Başını salla, salla ( Başlar sağasola, önearkaya sallanır )
Kolunu çevir, çevir ( kollar önden arkaya, arkadan öne çevrilir )
Kolunu salla, salla ( kollar, aşağıya indirilir, avuçlar yere birbirine koşut olarak önde tutulur, soldan sağa, sağdan sola sallanır, sonradan da yeniden iki kol birbirine koşut olarak, ön tarafta bir daire çizecek biçimde sallanır )



6 Sihir Sihir, Küçül Küçül Oyunu
Çocuklar ayakta durur Öğretmen, aşağıda sözleri söylerken, çocuklar bu sözlere göre devinimler yaparlar Önce büyü sihir, sonra da küçül küçül oyunu oynanır
Sihir büyü
Kollarını yukarıya kaldır
Daha çok kaldır, daha fazla kaldır
But parmaklarının ucuna bas
Daha fazla yüksel, daha fazla yüksel
Büyü büyü iri ol, büyü sihir kocaman ol…
( Çocuklar en fazla yükseldiklerinde, ara vermeden küçül küçül oyununa geçilir )
Küçül küçül
Kollarını indir
Çömelerek büzül
Daha çok büzül, daha fazla büzül
Küçül küçül, ufacık ol…

7 Kim Değil Oyunu
Çocuklar yere oturtulur İçlerinden birini ebe seçerler Ebe başını öğretmenin kucağına koyar, gözlerini yumar ( çocuk gözünü, bir başka yerde de yumabilir ) Öğretmen, ebeye sezdirmeden, bir çocuğu işaretle açık havada çıkartır Ebe gözlerini açar; Öğretmen ebeye Kim değil ?diye sorar Çocuk bilirse ebelikten kurtulur Adı tanıdık çocuk ebe olur Ebe, üç isim saydığı halde bilemezse her yerde ebe olur, yumulur

8 Rengi Nedir Oyunu
Bu oyun çocuklara renkler öğretildikten daha sonra oynanır Renkleri pekiştirme, dikkati arttırma oyunudur
Hoca, küme halindeki çocuklara, üstlerindeki giysilerin, duvarların, kitap kaplarının, blokları, araçgereç ve oyuncakların vb renklerini sorar, çocuklar söylerler Bunlar içinden, bilhassa 45 nesnenin rengine dikkat çeker
daha sonra çocuklar bir ebe seçerler Ebe yumulur, Öğretmen ebeye, Ali'nin kazağının rengi nedir ?diye sorar Ebe bilirse ebelikten kurtulur, alkışır Bilinen çocuk ebe olur Ebelik bilinceye kadar devam sürer
Rengi nedir ?sorusunu, hoca yerine herhangi bir çocuk da sorabilir Ebe değiştikçe, soran çocuk da değişken Soran çocuk da ebe gibi seçimle belirlenebilir

9 Hangisi Yok Oyunu
Üniteye yerinde birkaç nesne, varsa bir masanın üzerine ( yada oyun alanına ) konulur her biri çocuklara Bunun adı nedir ?diye gösterilerek sorulur Çocuklar her nesnenin adını söylerler, yinelerler
İçlerinden biri ebe seçilir, dışarı çıkarılır Ebe dışarıdayken, nesnelerden birisi saklanır Ebe içeri çağırılır Hemen Şimdi burada bulunan nesnelerden hangisi değil ?diye sorulur Bilirse ebelikten kurtulur, kurtulan çocuk, bir başka çocuğu ebe seçer Oyun bu nedenle sürer

10 Ses Tanınma Oyunu
Hoca oyun alanına bir kaç enstrüman getirir( flüt, melodika, mandolin, bağlama, akordeon, keman…vb)
Bu çalgıları birer birer çalarak ( adları, biçimleri ve sesleriyle ) çocuklara tanıtır Çocukların öğrendiklerini saptadıktan sonradan, bir çalgıyı alır, çalar ve çocuklara sorar Bu ses hangi çalgının sesidir ?… Çocuklar yanıtlarlar
Fakat öğretmen, soru sormak için çalgıyı çalmadan önce ( bir paravanın yada kukla sahnesinin arkasına ) saklanır Çocuklar çalgıyı görmezler Sesinden tanımaya çalışırlar
Bu oyun daha sonra, her çocuğa ayrı olarak sorularak da oynanmalıdır Benzer oyun, teybe alınmış çalgı sesleriyle oynanabileceği gibi, hayvan seslerini tanıtmak amacıyla teybe alınacak hayvan sesleriyle de oynanmalıdır

11 Ben Kimim Oyunu
Çocuklar yarım halka biçiminde otururlar Bir ebe seçerler Ebenin gözleri kapatılır Öğretmenin dikkat çekici ettiği bir çocuk kalkar, gelip ebeye sorar : Ben kimim ?der Ebe, soran çocuğu, sesinden tanırsa, ebelikten kurtulur, soran çocuk ebe olur Ebe bilemezse, ebeliği sürer Diğer çocuk sorar
Bu oyun hayvan seslerini takdim etmek amacıyla da oynanır Soran çocuk, bir hayvan sesi çıkarır, Ben hangi hayvanım ?diye sorar Öteki kurallar aynıdır

12 Tatmadan Bul Oyunu
Hoca çocuklara, bir yiyeceğin tadını ve özelliklerini söyler Bunun adını bulmalarını ister Bulan çocuk alkışır Bu oyun, çocukların tanıdıkları farklı alanlara yönlendirilmiş yiyecekler tanımlanarak da oynanır
Mesela: Sarı kabuklu, sulu, çekirdekli, tadı ekşi, çaya, çorbaya, salataya sıkılır; bunun adı nedir ?diye sorulur Limonolduğunu haberdar olan çocuklar alkışlanır
*