İltihabi Barsak Hastalıklarında Beslenme . . . .

İltihabi Barsak Hastalıklarında Beslenme ülseratif kolit diyeti ülseratif kolit perhiz crohn hastalığında gıda diyeti crohn hastalığı ve besin İltihabi Barsak Hastalıklarında Besin Ülseratif Kolit veya Crohn hastalığında belirtilen gıdalara karşısında alerji var mıdır? Süt ve süt ürünleri (peynir gibi) kolitli hastaların bir kısmında ishale neden olur bazı dinç insanlarda da, sütün içindeki Süt Şekeri adı bahşedilen şeker emilemez ve bu emilemeyen şeker, barsaklarda ishale sebep olur Bunun tersine birçok Crohn ve Ülseratif Kolit hastalarına süt ve süt ürünleri dokunmaz Bu gıda maddelerini rahatlıkla alabilirler Hastalığı başlatan ya da seyrini ağırlaştıran gıdalar var ise bunların diyetten çıkartılması gerekir Barsağı dinlendirme hastalığın iyileşmesine asistan olur mu? Barsak iltihaplı ve hasta olduğundan bazı gıda ve içecekler barsağı rahatsız ederler Bunu durdurmak için ise istek hiç öğüt edilmez Çünkü ceset zayıf düşer Eğer hasta ağızdan beslenemiyorsa ya da dağıtılmış nedenlerle barsaklarından yiyecekler emilemiyorsa, direkt bir kataterle damardan besleyici sıvılar verilir Ülseratif Kolitte buna gerek yoktur Crohn da ise ama bazı ciddi durumlarda bu tür besin gerekli olabilir Ülseratif Kolitte ancak fazla önemli durumlarda akışkan perhiz veya tüp yardımıyla beslenme gündeme gelebilir Her olguda değil lakin, bazı çok özel, ağır, önemli formlarda hekim gözetiminde barsağı dinlendirmenin yararı olur Diyette az ya da çok lifli gıda almanın faydası var mıdır? Hastaların bir bölümünde, anüsün derhal üstteki kısmındaki barsak parçası hastadır Sert dışkı atılırken bu bölgede problem yaratır bu nedenle gaytanın yumuşatılması için günde 12 tatlı kaşığı kepeğin beslenmeye ek edilmesi, önerilebilecek kolay bir çare yöntemidir Bütün Ülseratif Kolit ve Crohn hastalarında kepeğin yararlı olduğuna dair bir kanıt yokturAz posalı perhiz alınması, yani aşırı sebze ve meyveden kaçınılması tüm ishalli hastalara önerilen geleneksel bir uygulamadır Ülseratif Kolit ve Crohn hastalarının birçok olağan veya normale yakın yerler ve rahatsızlık duymazlar Aşırı meyve ve sebze dinç insanlarda bile ishal yapabilir ya da ishalini ağırlaştırabilir sonuç olarak yendiğinde dokunmayan, hastalık vermeyen tüm gıdalar alınabilir Içki zararlı mıdır? Alkolün hastalığı kötüleştirdiğine dair bir delil yoktur Bazı sağlıklı kişilerde bira ve şarap içtikten sonra barsak hareketlerinde yükselme ve ishale yatkınlık rastlanır Bazı Ülseratif Kolit ve Crohn hastalarında da aynı şart gözlenir Bu hastaların alkol almaması gerekir Bunun yanına anksiyeteyi azaltmak, depresyonu çözmek ve uyku için verilecek ilaçların alkol alanlarda gerekenden daha pozitif dozda verilmesi gerekecektir Belirtilmiş gıdalar ishali kötüleştirir mi? Fazla süt sağlıklı kişilerde de ishal yapabilir Çoğunlukla ahali aralarında, hasta bağırsağın süt ve artı gıda ile iyileşeceğine inanılır Kayda Değer olan sütün kişiye dokunup dokunmadığını saptamaktır Bazı Ülseratif Kolit ve Crohn hastalarına aşırı süt dokunurken, minik miktarlardaki süt (kahve ve çayla birlikte) dokunmaz Bir Takım dinç kişilerde bira, aşırı meyve, soğan, fazla yağlı, baharatlı yiyecekler ishali şiddetlendirir Bu gibi gıdalar Ülseratif Kolit ve Crohn hastalarında da ishali arttırabilir ve ağırlaştırabilirlerse de bunların zararlı olduğu kuşkuludur Hastaların yiyince ishal yaptığını bildikleri gıdalardan kaçınmaları, bunun dışındakileri ise alışılagelmiş olarak yemeleri uygundur Hastalık nedeni ile ince bağırsaktaki yağların emilim kapasitesi bozulduğunda, bayağı miktardaki yağ bile ishale neden olabilir Bu hastaların diyetlerinden yağı çıkarmaları gerekir Öyle fazla, Ülseratif Kolit hastası, dışkı kıvamına ast olmaksızın hemencecik tuvalete gitme gereksinimi duyabilir, bekleyemezler Bu semptomun nedeni, hastanın rektumundaki, hastalığa yan oluşan hassasiyettir Diyetteki değişim bu duyguyu ortadan kaldırmaz Bazı gıdalar ağrıya neden olur mu? Barsakta daralmış bir saha varsa barsak, içeriğini ileriye itebilmek için daha kuvvetle kasılmak zorundadır Bu da kramp türünden karın ağrısına neden olur Lifli sebzeler, meyvelerin posası, kurutulmuş meyveler, mantar, kuruyemiş gibi hazmı zor gıda birikintileri daralmış barsak bölümünde sıkışır Barsak bunu ileriye geçirebilmek için kuvvetle kasılır Crohn hastalığında bir ya da daha çok darlık görülebilir Ülseratif Kolitte barsakta darlık görülmez Ağrıdan sakınmak için büyük miktarlarda ve yukarda sanılan hazmı baskı gıdalardan uzak durulmalıdır Bir Takım gıdalar gazı arttırır mı? süt şekeri (süt şekeri) ve yağ emiliminin bozulması, barsaklarda gazın artmasına niçin olur Bu kişilere eksik süt ve az yağ tüketimi önerilir Baklagiller, kuru fasülye, soğan sağlıklı kişilerde de aşırı ve kötü kokulu gaz çıkarmaya sebep olur Hastalık vücudun besin ihtiyacını arttırır mı? İltihabi barsak hastalığı, vücudun enerji ihtiyacını arttırır Bunun yanına hastanın fizik aktivitesi azaldığı için enerji tüketimi de azalır Bu durum denge oluşturuyor gibi görünse bile hastalar normalden daha fazla beslenmelidirKilo kaybı ve büyümede (çocuk hasta) gerileme, duraklama varsa, araştırılması gereken şey: Tatmin Edici gıda mı alamıyor yahut aldığı yiyecek mı emilemiyor?sorusudur Hastanın iştahı değil, yiyecek alamıyor ise bazı gıdaların, proteinden varlıklı (süt, peynir, balık, et, yumurta gibi), diyete ek edilmesi gerekir Her Yerde kilo alma ve büyümenin başlayabilmesi için bir vakit periyodu gerekir Hastaya ek besin ile birlikte fizik egzersiz ve açık havada tatil önerilmelidir id İshal vücudun değişken ihtiyacını arttırır mı? İshalle kaybedilen suyun yerine konması gerekir Çoğunlukla kaybedilen istikrarsız oral olarak alınarak sorun çözülür Diğer bir nedenle kısıtlanmamışsa tuz ve şeker de suya ek edilmelidir Daha ciddi kayıplarda ise damar yolu ile akıcı verilmesi gerekir İleostomili (barsağı karına tabi) olgularda özel bir perhiz gerekir mi? Kalın barsağı çıkartılan hastada, su ve tuzlu emilimi azalacak, doğal olarak hastanın su ve tuz ihtiyacı artacaktır Bu kişiler tatmin edici sıvı ve yiyeceklerle normalden pozitif tuzlu almalıdırlar Karındaki barsak ağzından artıkların atılımını eksilmek için bir takım lifli gıdaların eksik alınması ve atıkların kokusunun azalması için de soğan sarımsak gibi gıdalardan sakınılmalıdır İnce barsaklarının bir bölümü çıkartılan hastalarda, besin nasıl olmalıdır? Operasyonla ince barsaklarının büyük bir bölümü çıkartılan hastalarda, doğal olarak gıda maddelerinin emilimi azalmıştır Bu kişilere ya normalden daha artı gıda maddesi verilmelidir veya sıradan diyetlerine doktorları kadar ek zorunlu maddeler eklenmelidir Çok eksik bir hasta gurubuna ise; tüp ve damar yolu ile ilave özel beslenme maddelerin verilmesi gerekir İnce barsaktaki olağandışı şart vücudun besin ihtiyacını etkiler mi? İnce barsakların bir bölümünün hasta olduğu ya da operasyonla çıkartıldığı durumlarda; gıda maddelerinin emilimi bozulmuştur Alışılagelmiş olarak diyetle alınmış olsa bile emilimdeki bozukluk nedeni ile vücutta bu maddelerin yoksunluğu meydana kazanç Protein, karbonhidrat ve yağların emilim kapasitesi azalmıştırBuna rağmen orta zincirli yağ asitleri zahmetsizce emilebilirler Diyetteki yağın bir kısmı bu guruptan alınabilir yine de sık ve az miktarlarda gıda alınması önerilir Vitamin ve ilave beslenme maddelerinin verilmesi yardımcı mıdır? Gıdaların emiliminde kusur ya da kayıpları pozitif olan kişilerde alışılagelmiş perhiz aldıkları halde bile bir takım vitamin, mineral ve gıda maddelerinde yeteneksizlik meydana gelirÖrneğin ince barsağın son kısmı cerrahi olarak çıkartılan kişilerde, B12 vitamini emilimi olamayacağından injeksiyonla belirtilen aralıklarla bu vitaminin verilmesi gerekecektir Crohn hastalarında, Ülseratif Kolitlilerden daha fazla çinko yetmezliği görülür Bunlara çinko hapları verilmelidir Yeniden ADK vitaminleri, Folik asit prepatları ağızdan verilmelidir Ülseratif Kolit hastalarında kan kaybı daha fazla olduğundan demir desteği sağlanmalıdır DİYETİNİZİN HAZIRLANMASI İshal, karın ağrısı, bulantı, şişlik gibi şikayetlerin varlığı sizi, hastalığın doğruca gıdalarla ilişkili olduğu kanısına yönlendirebilir Yemek yemekten korkar bir hale gelebilirsiniz Bu hatalı bir davranıştır Daha önce de belirtildiği gibi sizin enerji ihtiyacınız hastalığınızın alevlendiği dönemlerde artmıştır Önce enerji ihtiyacınızın günde kaç kalori olduğunu hesaplayınız Sonradan bu enerjiyi size dokunmayan gıdalardan sağlayınız KALORİ GEREKSİNİMİNİZ İdeal Kilonuz: Boy (cm)100cm Kg Misal: 160cm100cm 60 kg (%20 yetersiz ya da pozitif olabilir) Olağan kiloda kalori gereksiniminiz: Kendi kilonuz x 38 cal, Eğer ideal kilonuzdan %20'den daha pozitif güçsüz iseniz: Kilo x 45 cal'ye gereksiniminiz vardır Ilk Olarak size dokunan gıdalar var mıdır? Yediğinizde veya içtiğinizde ishal, karın ağrısı, bulantı, şişlik yapan gıdaları saptayınız Böyle bir liste oluşturabilmek için aşağıdaki başlama listesinden gıdalarınızı seçiniz Bunların arasında size dokunanları listeden çıkartın Başlama Listesi: Ekmek, yağsız beyaz peynir, bal, iyi pişmiş et, tavuk, balık, pirinç pilavı, eksik yağlı makarna (salçasız kıyma, beyaz peynir eklenebilir), haşlama patates, haşlanmış sebze, komposto, açık dere Bunlardan yakınmanız yok ise yumurtayı deneyebilirsiniz Dışkı sayısı ve miktarınız arttı, karnınızda şişkinlik, ağrı oldu ise yumurtayı listenizden çıkartırsınız yavaş yavaş aynı yöntemle gıdaları deneyip, dokunmayan gıdalardan bir liste yapabilirsiniz Nohut, kuru fasulye, mercimek, ham sebze, portakal, mandalina, greyfurt, limon, turşu, lahana, soğan, yağlı ve kızarmış gıdalar baharatlar, gaz, şişkinlik barsakta irritasyona niçin olabilir Koyu kahve ve akarsu barsak hareketlerini arttırır Bu gıdalardan kaçınmanız uygun olur Süt ve sütlü besinler ishal ya da şişlik yapıyorsa diyetinizden çıkartmanız gerekecektir Hastalığınız nedeni ile protein ihtiyacınız artmıştır ve günde Kilonuz x12 gr PROTEIN GEREKSİNİMİ değin protein elde etmek zorundasınız Aşağıda proteinden zengin besinler sıralanmıştır Lütfen dikkatle okuyunuz BESIN AĞIRLIĞI(g) İÇERDİĞİ PROTEİN(g) ET 100 2025 BALIK 100 2028 TAVUK 100 2028 YUMURTA 7 1 BARDAKSÜT 5 1 KADEH YOĞURT 5 1 DİLİM PEYNİR 510 Unutmayın ki size süt, sütlaç, muhallebi dokunurken yoğurt dokunmayabilir Sizin bunu deneyerek bulmanız gerekecektir Değişken yağ ve tereyağ kullanırken margarinden kaçının Fazla yağlı ve kızartmadan uzak durunuz Hastalığınız zaman zaman alevlenebilir Bu dönemlerde gıdanıza itina göstermeniz ve başlangıç listesine dönmeniz gerekebilir Salata için açılış diyetini uygularken, soyulmuş domatesten başlayın Sonra çeşitlendirebilirsiniz Meyvelerinizi kabuğunu soyarak yiyin ve sert olmamalarına itina gösterin Kortizon kullanıyorsanız kilo artışınız olacaktır Tuzu azaltır veya keserseniz (hap aldığınız sürece) ilacın bu etkisi azalacaktır