İmanın eksilmesi veya artması konusunda dört mezhep imamı ve cumhurun görüşü nedir?

Sitemizdeki aynı konuları tekrar etmeden kısaca sizin istediğiniz soruya cevap vermeye çalışalım:

a İmam Azam’a göre, İman, artma ve eksilme kabul etmez İman ne artar ne de eksilir (bk elVasiyye s, 72)

b İmam Malik şöyle der: İman söz ve ameldir artar ve eksilir (TertibulMedarik , 247)

c İmam şafii’ye göre, iman söz ve ameldir, artar ve eksilir (bk İbn Abdulber, elintiksa, s81; Beyhakî, Menakıbu’şşafiiye, 138793)

d İmam Ahmed’e göre iman söz ve ameldir, artar ve eksilir (bk Ahmed b Hanbel, Usulu’sSünne, 134)

e Cumhura göre: İman artar ve eksilir (Acurri eşŞeria s, 117; İbn Batta, elİbanetülKübra 2813; Nevevi Şerhu Müslim, 1146)

İmama Beğavi de şöyle demektedir: “Sahabeler tabiinler ve onlardan sonra gelen ehli sünnet alimleri amellerin imandan bir cüz olduğu konusunda görüş birliği içindedirler Onlara göre, İman söz, amel ve akidedir İtaat ile iman artar, isyan ile eksilir (elBeğavi ŞerhüSünne 138)

Özetle şunu söyleyebiliriz ki, İmanın artmasıeksilmesi konusundaki alimlerin farklı görüşleri, lafzidir, hakiki değildir Aslında her iki taraf da aynı şeyi farklı cümlelerle ifade ediyor Bu iki görüşün ortak paydasını teşkil edecek bir özeti şöyle arz etmekte fayda vardır:

İman, inanılması gereken hususlar (iman esasları) açısından artmaz ve eksilmez Bir kimse iman esaslarının hepsini kabul edip de, bir veya bir kaçına inanmasa meselâ meleklere inanmasa veya namazın farz yahut adam öldürmenin haram oluşunu inkâr etse, iman etmiş sayılmaz Bu durumda iman gerçekleşmediğinden artması ve eksilmesi söz konusu olamaz Herkes aynı hususlara iman etmekle yükümlüdür İnanılacak esaslar konusunda bilginle cahil, peygamber olan ve olmayan, kadınla erkek arasında hiçbir fark yoktur

İman, güçlü veya zayıf olma açısından farklılık gösterir Kiminin imanı kuvvetli kiminin zayıftır Kiminin imanı tam anlamıyla içine sinmiş, kimininki yüzeysel kalmıştır Kimininki işitme ve düşünmeye bağlı bilgi ve inanç seviyesinde, kimininki görmeye dayalı bilgi ve inanç seviyesinde, kimininki de yaşamaya, gönülden duymaya ve iç tecrübeye dayalı bilgi ve inanç seviyesindedir İmanda bu çeşit bir farklılığın bulunduğuna âyet ve hadislerde de işaret edilir Hz İbrâhim, ölüleri nasıl dirilttiğini göstermesini Allah'tan istemiş, âyette buyurulduğu gibi yüce Allah'ın inanmadın mı?sorusuna (gözümle de görerek) kalbim tam yatışsın diye(Bakara 2260) cevabını vermiştir Böylece onun Allah'ın ölüleri nasıl dirilttiğini gördükten sonraki imanının önceki imanından daha güçlü olduğu belirtilmiştir

Kur'ânı Kerîm'deki İman etmiş olanlara gelince (her inen sûre) daima onların imanını artırmıştır(Tevbe 9124); O, müminlerin yüreklerine imanlarını katmerli bir imanla artırmaları için mânevî kuvvet indirendir(Fetih 484); Müminler ancak onlardır ki, Allah anıldığı zaman yürekleri titrer Allah'ın âyetleri kendilerine okunduğu zaman bu onların imanını artırır(Enfâl 82) anlamındaki âyetler ile bu konudaki hadisler, imanın kuvvet, kalbin derinliklerine nüfuz yönüyle farklı seviyelerde olabileceğini, nitelik yönüyle artma ve eksilme gösterebileceğini ifade etmektedir

Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız