İneklere Verilen İlaçlar İnsanlara Nasıl Zarar Veriyor?

Sabahları çocuklarımıza içirdiğimiz, peyniriyle kahvaltımızın, yoğurduyla ağır yemeklerimizin eşlikçisi olan süt, insanlığın temel besin gereksinimleri ortasında yer alıyor. Yıllarca sütün ve sütten üretilen eserlerin yararlarını okuduk. Elbette bu kadar çok tükettiğimiz bir eser hakkında pek çok olumlu / olumsuz argüman da ortaya çıktı. Olağanda çok daha yüksek bir yağ oranına sahip sütlerin yağı çekilerek öteki yerlerde kullanılırken bizlere de düşük yağlı sütler satıldı. Süt ve süt eserleri ile ilgili çok tartışılacak mevzu var, lakin biz bugün tek bir mevzu üzerine yoğunlaşacağız: İçinde antibiyotik bulunan süt ve süt eserleri.

Biz beşerler hastalandığımızda doktora gideriz. Hekimler da hastalığımıza nazaran bize ilaç muharrirler. Bilhassa bedenimizde iltihap olduğunda en âlâ tercih olarak antibiyotik almamız gerekir. İşte tıpkı bizim üzere inekler de hastalanabilir ve veterinerler hastalıklarının durumuna nazaran onlara da antibiyotik verebilir. Şayet süt veren bir inek antibiyotik tedavisi alıyorsa o süreçte ve yasal bir müddet boyunca daha hayvanın sütünü insan tüketimine sunmamalıdır. Bu noktada pek çok çiftçi, şuurlu yahut bilinçsiz bir biçimde bu antibiyotikli sütleri insan tüketimine sunar. Bu durumlarda sütü tüketen bizler için önemli meseleler açığa çıkar.

Her gün süt diye ilaç mı tüketiyoruz?


Süt veren bir inek hastalanıp bedeninde iltihap çıkmaya başladığında genelde veterinerler bu canlıya antibiyotik verirler. Bu son derece olağan bir durumdur. Bedene giren antibiyotiğin bir kısmı süte aktarılır. Bu süt için tedbir alınmazsa bizlere kadar ulaşmış olur. Aslında sütü çiftçiden alıp ağır süreçlerden geçiren pastorize süt üreticilerinde antibiyotikli süt için kimi testler yapıldığı biliniyor, fakat dalın içinde çalışmış insanların tezlerine baktığımızda antibiyotikli sütlerin atılmadığı, daha çok süt eserleri imallerinde değerlendirildikleri konuşuluyor.

Bu bahsin tam olarak şuurunda olmayan ya da olsa da insan sıhhatini çok önemsemeyen çiftçiler, ineklerin antibiyotik aldığını bildikleri halde biraz daha fazla para kazanabilmek için bu sütleri süt toplayıcılarına vermeye devam ediyor. Bilhassa günümüzde süt toplayıcılarının antibiyotikli süt için özel test kitleri uyguladıkları biliniyor. Zira bu sütler insan sıhhatiyle birlikte üreticilere de büyük ziyanlar veriyor. Uzmanlara nazaran antibiyotikli sütler, insanların tüketmesi yerine ineklerin yavruları olan buzağılara verilebilir. Şayet hala süt kaldıysa bu ziyanlı sütün imha edilmesi gerekir. Günümüzde alınan tedbirlerle en azından pastörize sütlerde antibiyotik barındırma ihtimalinin bir epey azaldığı biliniyor.

Asıl sorun sokakta açık süt satanlarda ortaya çıkıyor


Örneğin X marka bir süt üreticisi, devlet tarafından çeşitli denetimlerle denetleniyor. Bu sebeple ülkemizde kullanımı yasak olan antibiyotikli sütü ya hiç kullanmıyorlar ya da kullansalar da seyreltip çeşitli süreçlerden geçirerek kullanıyorlar. (Elbette bu sütler ortasında da sıhhate ziyanlı olanları olabilir.) Asıl sorun ise bir denetimden geçmeyen; ineğin göğsünden sağıp genelde içerisinde biraz da su ekleyen süt satıcılarında ortaya çıkıyor.

Arabasıyla sokak sokak süt dağıtan insanlardan süt aldığınızda şayet sütü veren inek antibiyotik aldıysa muhtemelen siz de antibiyotikli süt içmiş oluyorsunuz. Bazen çiftçiler süt toplayıcıları antibiyotikli diye sütlerini almadıkları için sütü kendileri satmayı deneyebiliyor. Bu da açık sütlerin çok daha tehlikeli olduğunu kanıtlamış oluyor.

Antibiyotikli sütün sıhhate olan ziyanları neler?


Sütte antibiyotik kalıntısı insan sıhhatine önemli ziyanlar verebilir. En büyük ziyanlar ise antibiyotiğe karşı hassas olan insanlarda oluşuyor. Penisiline alerjisi olan bir insan, düşük doz bile olsa sütten ötürü rahatsızlanabiliyor. Bu durumu toplumun geneline yaydığımızda ise bahsin ciddiyeti de artıyor. Süt ve süt eserleriyle birlikte antibiyotik alındığında, bu oran çok az olsa da vakitle bedende antibiyotik birikiyor ve beden bu antibiyotiğe karşı direnç kazanıyor. Bu da nitekim antibiyotiğe gereksiniminiz olduğu bir anda, aldığınız ilacın tam olarak misyonunu yerine getirmemesine neden oluyor.

Sütte antibiyotiğin iktisada etkisi


Süt sanayisinin en çok zorlandığı alanlardan biri olarak kabul edilen sütteki antibiyotik kalıntısı; peynir, yoğurt üzere süt eserlerinin üretiminde sanayiye büyük kayıplar verdiriyor. İçerisinde antibiyotik bulunan sütler; asit oluşturma, proteoliz ve lipoliz üzere tesirlere sebep oluyor. Lezzete de tesir edebilen bu durum; yoğurt, peynir üzere fermente eserlerin fermantasyon sürecini geciktirdiği üzere kimi durumlarda da inhibe ediyor.

Sonuçta ne yapmalıyız? Süt mü içmeyelim?


Elbette sütte antibiyotik bulundu diye süt içmeyi bırakmamalıyız. Yapmamız gereken şey şuurlu tüketici olmak. Pastorize sütler, hem büyük ölçeklerde üretildiği hem de öncesinde sayısız testten geçirildiği için tercih edilebilir. Şayet açık süt almak istiyorsanız da katiyetle güvendiğiniz, sıhhatinize bedel vereceğini bildiğiniz üreticilerden almalısınız.

Bugün sizlere sütte antibiyotik kalıntısı ve sonuçlarını açıkladık. Pekala sizlerin bu bahiste fikirleri nelerdir? Yorumlar kısmında buluşalım.

Kaynak: 1, 2, 3, 4, 5