Ataturk’un doğumunun 100’uncu yılı nedeniyle yayınlanacak mesaj konusunda hazırlık yapan İngilizler’in, doğum yılının 1881 mi yoksa 1880 mi olduğu konusunda kendi arşivlerinde bir calışma yaptırdığı ortaya cıktı
imagesingilizlerdenataturkundogumtarihiarastirmasi5ad6b1774e3e5
İngiltere’deki devlet arşivlerinde 12 Eylul’un izini ararken bazı ilginc yazışmalarla da karşılaştık Bunların en dikkat cekicilerinden biri Ataturk ile ilgili olarak İngiliz Dışişleri ile Atina Buyukelciliği arasındaki yazışmaydı 26 Nisan 1978’de gonderilen mesaj İngilizler’in Ataturk’un 100’uncu doğum yılı nedeniyle Turkiye’ye bir kutlama mesajı gondermek icin hazırlık yapmak istediği, ancak bunun 1981 mi yoksa 1980 mi olacağı konusunda kararsız kaldıklarını gosteriyordu “Ataturk’un 100’uncu yılı başlığını taşıyan ve doğum tarihi konusundaki belirsizliği konu alan mesajda şu ifade yer aldı:
Elcilikten aldığımız mesaja ek olarak Kasım Gulek tarafından yazılmış bir mektup da yer alıyordu Burada 1920’li yıllarda Turk ve İngiliz yetkili makamları arasında Ataturk’un doğum tarihi konusunda bazı yazışmalar yapıldığını goruyoruz Kutuphane ve Arşiv birimi ile Araştırma Departmanı cok detaylı bir calışma yaptı
Araştırdık bulamadık
İngiliz Dışişleri Bakanlığı’nın ve Kamu Arşivleri Departmanı’nın tum kayıtları incelendi Ancak bir sonuca ulaşamadık Ancak Dışişleri Bakanlığı’nın ilk kayıtlarında Ataturk’un doğum tarihinin 1880 olarak kayıtlı olduğunu dikkatinize sunmak isteriz Doğum yeri Selanik, babası Arnavut annesi ise Turk’tu
Mesajın sonunda yer alan bir ifade ise ilginc Yunansitan’ın başkenti Atina’daki elcilik Dışişleri makamlarına şu uyarıyı yapmayı ihmal etmiyor: Babasının Arnavut olduğunu vurgulamamak iyi olur
Bu mesajdan da anlayacağımız gibi Ataturk’un doğum yılı konusundaki tartışmalar Turkiye’de olduğu kadar yurt dışında da kafa karışıklıklarına sebep olmuş Cumhuriyetin ilk yıllarında Turkiye’de de Ataturk’un doğum tarihi olarak 1880 yılı kullanılır ve pullar bile bu şekilde basılırken daha sonra 1881 tarihi benimsenerek okullardaki ders kitaplarına da bu tarihin girmesi sağlanmıştı
8081 tartışması 10 yıl surmuştu
NTV Tarih dergisi ilk sayısında Ataturk’un doğum tarihiyle ilgili tartışmalara değinmişti Hatta 10 Kasım 1939’da, yani Ataturk’un olumunun ilk yıl donumunde tedavule cıkan pulun uzerinde Ataturk’un doğum tarihinin 1880 olarak verildiğini de bu pulun fotoğrafını yayınlayarak kanıtladılar Lise tarih kitaplarına bolumler yazan Ataturk’un doğum tarihini “Tarih IV kitabında 1880 olarak gorduğu ve buna itiraz etmediği bilinmektedir
Yani Ataturk hayattayken resmi yayınlarda verilen doğum yılı 1880 idi Nitekim Enver Behnan Şapolyo ilk baskısı 1944’te yapılan kitabında, “Kemal Ataturk ve Milli Mucadele tarihi adlı eserinde, “Koşk’ten Ataturk’un doğum yılını sorduk Yaverlik dairesi bize, ’Ataturk 1880 senesinde Selanik’te doğmuştur’ diye yanıt verdiler ifadesini kullanıyor Bununla birlikte Harp Okulu kayıtlarında doğum yılı olarak gecen rumi 1296 yılı, Ataturk’un resmi doğum tarihi olarak kalmıştır Bu tarih bugun kullandığımız miladi takvime gore, 13 Mart 1880 ile 12 Mart 1881 arasındaki zaman dilimidir Ataturk’un annesi Zubeyde Hanım’ın soylediğine gore Ataturk, erbainde, yani kışın ilk 40 gununde (23 Aralık31 Ocak) doğmuştur
imagesingilizlerdenataturkundogumtarihiarastirmasi5ad6b1774e3e5
İngiltere’deki devlet arşivlerinde 12 Eylul’un izini ararken bazı ilginc yazışmalarla da karşılaştık Bunların en dikkat cekicilerinden biri Ataturk ile ilgili olarak İngiliz Dışişleri ile Atina Buyukelciliği arasındaki yazışmaydı 26 Nisan 1978’de gonderilen mesaj İngilizler’in Ataturk’un 100’uncu doğum yılı nedeniyle Turkiye’ye bir kutlama mesajı gondermek icin hazırlık yapmak istediği, ancak bunun 1981 mi yoksa 1980 mi olacağı konusunda kararsız kaldıklarını gosteriyordu “Ataturk’un 100’uncu yılı başlığını taşıyan ve doğum tarihi konusundaki belirsizliği konu alan mesajda şu ifade yer aldı:
Elcilikten aldığımız mesaja ek olarak Kasım Gulek tarafından yazılmış bir mektup da yer alıyordu Burada 1920’li yıllarda Turk ve İngiliz yetkili makamları arasında Ataturk’un doğum tarihi konusunda bazı yazışmalar yapıldığını goruyoruz Kutuphane ve Arşiv birimi ile Araştırma Departmanı cok detaylı bir calışma yaptı
Araştırdık bulamadık
İngiliz Dışişleri Bakanlığı’nın ve Kamu Arşivleri Departmanı’nın tum kayıtları incelendi Ancak bir sonuca ulaşamadık Ancak Dışişleri Bakanlığı’nın ilk kayıtlarında Ataturk’un doğum tarihinin 1880 olarak kayıtlı olduğunu dikkatinize sunmak isteriz Doğum yeri Selanik, babası Arnavut annesi ise Turk’tu
Mesajın sonunda yer alan bir ifade ise ilginc Yunansitan’ın başkenti Atina’daki elcilik Dışişleri makamlarına şu uyarıyı yapmayı ihmal etmiyor: Babasının Arnavut olduğunu vurgulamamak iyi olur
Bu mesajdan da anlayacağımız gibi Ataturk’un doğum yılı konusundaki tartışmalar Turkiye’de olduğu kadar yurt dışında da kafa karışıklıklarına sebep olmuş Cumhuriyetin ilk yıllarında Turkiye’de de Ataturk’un doğum tarihi olarak 1880 yılı kullanılır ve pullar bile bu şekilde basılırken daha sonra 1881 tarihi benimsenerek okullardaki ders kitaplarına da bu tarihin girmesi sağlanmıştı
8081 tartışması 10 yıl surmuştu
NTV Tarih dergisi ilk sayısında Ataturk’un doğum tarihiyle ilgili tartışmalara değinmişti Hatta 10 Kasım 1939’da, yani Ataturk’un olumunun ilk yıl donumunde tedavule cıkan pulun uzerinde Ataturk’un doğum tarihinin 1880 olarak verildiğini de bu pulun fotoğrafını yayınlayarak kanıtladılar Lise tarih kitaplarına bolumler yazan Ataturk’un doğum tarihini “Tarih IV kitabında 1880 olarak gorduğu ve buna itiraz etmediği bilinmektedir
Yani Ataturk hayattayken resmi yayınlarda verilen doğum yılı 1880 idi Nitekim Enver Behnan Şapolyo ilk baskısı 1944’te yapılan kitabında, “Kemal Ataturk ve Milli Mucadele tarihi adlı eserinde, “Koşk’ten Ataturk’un doğum yılını sorduk Yaverlik dairesi bize, ’Ataturk 1880 senesinde Selanik’te doğmuştur’ diye yanıt verdiler ifadesini kullanıyor Bununla birlikte Harp Okulu kayıtlarında doğum yılı olarak gecen rumi 1296 yılı, Ataturk’un resmi doğum tarihi olarak kalmıştır Bu tarih bugun kullandığımız miladi takvime gore, 13 Mart 1880 ile 12 Mart 1881 arasındaki zaman dilimidir Ataturk’un annesi Zubeyde Hanım’ın soylediğine gore Ataturk, erbainde, yani kışın ilk 40 gununde (23 Aralık31 Ocak) doğmuştur