İngiltere'nin Danimarka ile oynadığı Euro 2020 yarı final maçını 60 bin taraftar Wembley Stadyumu'nda izledi. Heyecanlı bir kalabalık, toplumsal ara kurallarına uyulmayan ortamlarda, tribünlerde ve bira kuyruklarında bir ortaya geldi.
Maçı alanda izleyebilmek için, çift doz aşı olmak yahut süratli sonuç veren Kovid-19 testlerinden birini yaptırmak kafiydi.
BBC Türkçe'de yer alan habere nazaran kimi uzmanlar bunun bir 'süper bulaştırıcı' aktifliği olduğu görüşünü lisana getiriyor. Müsabaka öncesi yapılan bir araştırma, hali hazırda erkekler ortasındaki olay artışlarına dikkat çekiyordu.
Londra'daki Euro 2020 çılgınlığının, günlük 32 bin düzeyine ulaşan hadise sayısını ne kadar artıracağını gelecek günler gösterecek olsa da bugün ülkede tartışılan bir numaralı mevzu; İngiltere hükümetinin sürü bağışıklığı siyaseti.
Tüm yetişkin nüfusun tam aşılanması için belirlenen Eylül gayesinden evvel, tam açılma kademesine geçilecek olması bu tenkitlerin temelini oluşturuyor.
İngiltere'de hükümet, daha evvel bir defa ertelenen tam açılma takvimi konusunda bu defa geri adım atılmayacağını tekrarlıyor.
Tam açılmanın başlayacağı, 19 Temmuz tarihi sonrasına ait yapılan varsayımlar ise Ağustos ayına dek günlük olay sayılarının 100 bin düzeyine ulaşabileceğini ortaya koyuyor.
BBC'ye konuşan Global Sıhhat Siyasetleri konusunda çalışan akademisyen Clare Wenham da açılma suratı ile ilgili kaygılarını lisana getiriyor ve günlük yüz bin olayın, yazın sonuna dek "milyonlarca vaka" manasına geleceğini söylüyor.
Aşının, hastaneye kaldırılma oranlarını azalttığını söyleyen Wenham, kelamlarının devamında tam olarak aşılanan nüfusun hala "Eylül'e kadar tüm yetişkinlere, çift doz aşı hedefinin" uzağında olmasına dikkat çekiyor.
Aşılama ve Bağışıklık Komitesi'nden Profesör Adam Finn de, olayların artmasına müsaade verilmesi halinde ne olacağının lakin deneyimlenerek görülebileceğini söylüyor.
Adam Finn, tam açılmanın erken olduğuna yönelik tenkitlerle ilgili olarak ise şunları söylüyor:
"Hala büyük bir belirsizlik var. Çok fazla beşerinin hasta olmayacağı ve ölümlerin artmayacağına ait kestirimler hakikat çıkabilir de çıkmayabilir de… Bekleyip göreceğiz."
Adam Finn, bunun kitle bağışıklığı siyaseti uygulamaktan farkının ise aşılama olduğunu söylüyor ve "Aşının en yeterli tarafı, kitle bağışıklığına çok fazla insan hasta olmadan ulaşma imkanı vermesi" diyor.
Lakin virüsün daha fazla dolanımda olacağı bu yeni devirde uzun Kovid hastalarının durumu da kıymetli başlıklardan biri.
Ulusal İstatistik Kurumu'nun elindeki bilgilere nazaran ise ülkede toplam 376 bin kişi, hastalığı kaptıktan en az bir yıl sonra hala 'uzun Kovid' tesirlerini yaşadıklarını kaydediyor.
Bu durumdaki şahısların, bir defa daha hastalık kapması durumunda nasıl bir sonuç ortaya çıkacağı bilimsel olarak netliğe kavuşmadı.
Londra'da yaşayan uzun Kovid hastası Lauren Corelli de, "Yeni süreçte sokakta kendimi rahat hissetmem. Bir daha hastalığı kaparsam bunun beni nasıl etkileyeceğini bilmiyorum. Bu beni öldürebilir" görüşünü lisana getiriyor.
Hükümetin sıhhat danışmanlarından Profesör Chris Whitty de bilhassa şimdi aşılanmamış daha genç kümeler ortasında uzun Kovid olaylarının görülebileceği görüşüne katılıyor.
Parlamentoda yapılan son karşılıklı tartışmada, ana muhalefetteki Personel Partisi'nin önderi Keir Starmer, 'uzun Kovid' hastalarının durumuna dikkat çekti ve erken davranıldığı ikazında bulundu.
Keir Starmer, olay sayılarındaki artışın münasebeti olarak, birinci defa Hindistan'da ortaya çıkan Delta varyantının ülkeye girişine müsaade verilmesini gösterdi ve bu varyantın "Johnson varyantı" olduğunu söyledi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson ise "dengeli" bir yaklaşım ile hareket edeceklerini söyledi ve 19 Temmuz'daki tam açılmaya dek tüm yetişkinlere en az bir aşı yapılmış olacağını savundu.
Tam açılma ve yeni varyant tehlikesi
Tam açılma ile olay sayılarının tepe yapacak olması yeni varyant yaratılabileceği tehlikesini de doğuruyor.
12 ülkeden 100'ü aşkın bilim insanı ve uzman saygın tıp dergisi Lancet'te yayımladıkları bir mektupla, tam olağanlaşma planının "aşıya sağlam yeni varyantların ortaya çıkmasına" yer hazırlayabileceği ihtarını yaptı.
İktidardaki Muhafazakar Parti milletvekili Bim Afolami, BBC yayınında bu tehlikeye ait soruya, "yeni varyant ihtimalinin tüm dünyada yaşanan sürecin bir gerçeği" olduğunu savunarak karşılık verdi.
İngiltere'nin tam açılma sürecine geçiyor oluşunu global sıhhat kurumları da pahalandırıyor.
Dünya Sıhhat Örgütü'nden Hekim Mike Ryan daha fazla insanın virüsü kapması tarafında uygulanacak bir siyasetin, "ahlaki olarak sıkıntılı ve epidemiyoloji bilimi açısından da aptallık" olarak kıymetlendirdi.