İnkilap Nedir anlamı açıklaması

İnkilap:

1 değiştirme, bir durumdan diğer bir duruma geçme
2 toplum ve devlet hayatında kısa sürede meydana getirilen değişim

İnkılap, kelime anlamı ile değişiklik, bir halden diğer bir ışık halkası dönmeyi ifade eder İnkılap; Arapça “ kalp kelimesinden gelmiş olup, bir milletin sahip olduğu siyasi, sosyal ve askeri alanlardaki kurumların devlet eliyle makul ve ölçülü metotlarla köklü bir şekilde değiştirilmesi olarak tanımlanmaktadır İnkılap ve devrim kelimelerinin Fransızca karşılığı “révolution, İngilizce karşılığı “revolutiondur Kelime Latince kökenli olup, revolvere kelimesinden gelmektedir Revoultion kelimesi, ani ve şiddetli, kökten bir değişikliği ifade etmek üzere birincil kez 1789 Fransız İnkılabı ile kullanılmaya başlanmıştır Kelime genelde, inkılabı anlatmak için kullanılmışsa da, büyük harfle yazıldığında da Fransız inkılabını ifade eder Fransız inkılabına Fransız ihtilali de denilmektedir Dilimizde kullanılan inkılap kelimesi de bu yüzden, fazla kez köklü değişiklik kelimesi ile karıştırılmaktadır Bazı yazarlarların eserlerinde, Türk İnkılabı, ihtilal olarak açıklama edilmektedir Gerçekten inkılap ve köklü değişiklik benzer şeyleri ifade etmez Ihtilal, inkılabın bir evresini, mevcut otoriteye karşı gelmeyi, zora başvurmayı öngörür Ihtilal kelimesinin Fransızca ve İngilizce bütün karşılığı mevcut değildir Bir başka anlamı ile devir, karıştırmayı, düzensizliği ve karışıklığı ifade eder İnkılap sözcüğünün karşılığı ise, “yerleşik toplumsal düzeni köklü, hızlı ve geniş ayrıntılı olarak niteliksel değiştirme ve bitmiş biçimlendirme eylemi olarak açıklanmaktadır Türk Hukuk Lugatına kadar, “inkılap, eski bozuk düzenin, köhnemiş düzenin yıkılmasından sonra yapılan yenileştirme hareketidir Bu anlamda inkılap, ne hazırlık safhasını ne de aksiyon safhasını içermemektedir İnkılap, kolay bir olay değildir Bir ülkenin sosyal bünyesinin kökten ve çoğunlukla değişikliğini ifade eder Önemli bir ahali hareketi olarak görülür ve genel olarak baskı kullanımını zorunlu kılar İnkılap, yeni bir sosyal düzenin yerleşmesi amacına yönelik olarak da bir cins iktidarı ele geçirme tekniğidir İnkılap deyimi, belirtilmiş alanlarda sosyal yönden, manâlı değişiklikleri de tanımlamak üzere de kullanılır İnkılap, evrim ya da tekamül (evolution) ve ıslahattan (reforme) farklıdır Evrim veya tekamül genel anlamda tedrici gelişmeyi, değişikliği ifade eder “ağır ağır açılım ve şekil alma anlamına gelir Reform veya eski deyimle ıslahat, toplum hayatında kayıtlı alanlarda yapılan düzeltmelerdir Reformlar, o ülkenin hukuk düzenine uygun şekilde yapılır, tedricidir, zorlayıcı değildir İnkılap, hükümet darbesinden de bambaşka ve öbür bir manâ taşır Hükümet darbeleri sadece iktidardaki kişileri değiştirirler Toplumdaki sosyal, hesaplı yapıya ilişmezler İnkılap ise her şeyden önce siyasal ve sosyal yapının kökten değiştirilmesini maksat edinir Geniş anlamda anılan inkılap kelimesi yanı sıra dilimizde dahası dar anlamda inkılap kelimesi kullanılır Rahat anlamda inkılap, sosyal hayatta ve sosyal müesseselerde belirlenmiş yönlerden kökten değişmedir Bu değiştirme, gelişme biçiminde ve genel anlamda inkılabın esas amacına uygun şekilde gelişir Milliyetçilik prensibinin natürel bir sonucu olarak dil ve tarih inkılapları, batılaşma prensibinin de sonucu olarak Şapka ve Harf inkılabının kabulü ve devletin laikleştirilmesi, kuytu anlamda inkılabı açıklama eder 1961 anayasasında da yer alan “Atatürk devrimleri deyimi, kuytu anlamda anılan inkılapların topunu birden maddeler halinde sıralamak üzere kullanılmıştır Türk İnkılabı veya Atatürk İnkılabı denildiğinde, geniş ve şümullü anlamı ile Kurtuluş Mücadelesini de içine bölge Büyük Türk İnkılabı ifade edilir sonuç olarak inkılap basit ve sadece bir olay değildir Yeni bir hukuki düzenlemenin bununla birlikte hareket noktasıdır ve idare edenlerin hukuk anlayışına karşı da müeyyidedir Toplum mevcut olduğu andan itibaren fiil olarak inkılap da mevcut olmuştur İnkılap fiili, inkılap fikrinden öncedir İlkel toplumlarda bu cins hareketler, ya topluluğun ihtiyaçlarının memnuniyet olmamış olmasından veya politik grupların ihtiraslarından doğan şuursuz hareketleridir Oysa XVIII ’ inci yüzyıldan itibaren toplumda gelişmeler, topluma yeni bir istikamet vermenin zorunluluğunu ortaya koymuştur Amerikan ve Fransız inkılapları yeni bir fikrin, yeni bir dünya anlayışının zaferidir Toplumu geliştirmek için insan aklının düşündüğü reformlar, bununla beraber toplumu aranjör kuralları da değiştirmek gücüne sahip almak istemişlerdir Gelişmeye toplum düzeninin sert bir şekilde engel oluşu, iktidarların tarihi ve sosyal gelişme önünde direnmeleri inkılabı halk müziği hareketi olarak zorunlu kılmıştır İnkılap zaruri bir gelişmenin birazcık sert ve fakat çabuklaştırılmış şeklidir İnkılap, topluluğun hastalığına bir çaredir İnkılap, iktidarı yenileştirme ve güçlendirme gibi tarihi bir fonksiyonu da yerine getirir İnkılabın Unsurları İnkılap, halk hareketi olarak mevcut düzeni cebren yıkmayı ve yıkılan ahenk yerine yeni bir harmoni kurmayı ifade eder

Bu tarife göre inkılap olayının unsurları şunlardır:

a İnkılap önce bir insanlar hareketidir Hareketten gaye ani ve enstantane bir hareket değildir Modern inkılap teorisi, inkılabın sanıldığının aksine ani bir durum, ansızın patlak veren bir hareket olmayıp için için artan, epeyce uzun bir sürecin eseri oluğunu ortaya koymaktadır Buna göre bir inkılapta bir hazırlık, patlama ile başlayan bir dilekçe devresi mevcuttur İnkılabın en ilk önce gelen bir özelliği de topluma mal edilmesi, toplumca yapılan bir hareket olmasıdır Bir kişiye, bir zümreye, bir sınıfa dayanılarak yapılan inkılap, toplumca benimsenmedikçe hakiki anlamda bir inkılap niteliğini taşımaz b İnkılap mevcut düzeni yıkma olayıdır Mevcut düzenin yıkılması, mevcut hukuk düzenine aleyhinde gelmeyi, kanuna, aykırı olan harekete geçmeyi gerekli kılar Dayanağını direnme hakkında bulan bu toplum hareketi, yıpranmış, yıpranmış ve iktidarda bulunanların cebren devama çalıştıkları eski düzenin yıkılmasını öngörmektedir c İnkılap, yıkılan düzen yerine yeni bir uyum kurmayı niyet edinir İnkılap, yıkılan uyum yerine yeni bir düzen kurmayı niyet edinmekle inkılabın yeni bir yasal armoni olduğu, gelecek hukuk düzeninin geçerliliğinin temelini teşkil ettiği kavranabilir İnkılap, eski hukuk düzeninin enkazı üzerinde yeni hukuk düzeninin kuruluşudur İnkılabın Evreleri (Safhaları) İnkılap üç evrede gerçekleşir; a Birinci Faz: Birinci evreyi teşkil eden fikri cephe, cemiyette değiştirme fikrinin tohumlarının atıldığı ve geliştirildiği devredir Düşünürlerin, yazarların ve filozofların hazırladıkları ve yön verdiği devredir İnkılaplar önce akla dayanan yeni bir sosyal düzen arayan düşünceler olarak doğar Ölçülü bir arzu ve belirsizlik iken, taraftar bulunca iman ve tutku haline kazanç İnkılap fikirleri insanlar yığınlarınca benimsenirse şiddet ve güç kazanır
*