Bebek gelişiminde testisi oluşturacak yapılar karın bolgesinde, bobreklerin altında oluşur Testisler burada buyurken adım adım skrotuma (testis torbasına) yonelir Testisler doğumun hemen oncesi 32 – 36 haftalar arasında yolculuklarını tamamlayıp testis torbasına yerleşir Bebekte testisler skrotumda değilse kasıkta takılmış olabilir Bazen de karın icinde, gelişimini tamamlayamamış halde bulunabilir
Testis neden skrotuma iniyor?
Testislerin sağlıklı calışabilmeleri icin vucut sıcaklığından daha serin ortamda olmaları gerekiyor Skrotumun en onemli işlevi, testisleri uygun calışma sıcaklığında tutmak ve dışarıdan gelebilecek darbelere karşı korumak
Sorunsuz doğumların yaklaşık % 5’inde inmemiş testis rapor ediliyor Erken doğumlarda testis inişi henuz tamamlanamadığı icin bu oran % 30’lara kadar cıkıyor Testis inişi doğumdan sonra az daha sureceğinden testisler olmaları gereken yere ilk yıl icinde ulaşabilirler İnmemiş testis vakalarında tek testisin inmemesi her iki testisin de inmemesine oranla iki kat daha yaygın goruluyor
Sonradan olur mu?
Olabilir Doğumdan sonra muayenede testisler olması gereken bicimde, skrotumda gozlemlenebilir ancak testisleri karın bolgesine bağlayan dokunun yeterince gelişememesi nedeniyle inmemiş testis tablosu oluşabilir Ozellikle buyume cağında erkek cocuklarda testislerinde bu tur bir sorun olup olmadığına bakmak yararlı olur
Testisler neden inmez?
Pek cok farklı neden olabilir Testislerin skrotuma yolculukları hormonlarla yakından ilişkili Hormonla dengede dalgalanma, azlık veya cokluk olağan testis seyrini değiştirebilir Genetik nedenler de kritik onemde Ayrıca testisler yeterince gelişmemiş olabilir Nadiren de olsa bir testisi zayıf kalmış veya iki testisi birden gelişmemiş, testisi olmayan bebeklere de rastlanabilir
Dolaşım sorunları, orneğin testisleri besleyen kan damarlarında olağandışılık da testis gelişimine olumsuz yansır Testislerin inmeme gerekcesi her vakada ayrı ele alınmalı, bebeği izleyen uzman doktorun (cerrahın) acıklama yapması beklenmelidir
İnmemiş testisin yol acabileceği sorunlar
Başta gelen risk, ureme işlevinde yaşanacak sorunlar İnmemiş testis yetişkinlikte kısırlığa yol acabilir Yuksek sıcaklıkta kalan testislerde oluşan yapısal bozulmalar sperm uretimine buyuk zarar verebilir Sperm kalitesi duşebilir Testis kanseri, testislerin erimesi, psikolojik sorunlar, kasıkta fıtık, estetik ve kozmetik problemleri diğer sonuclara ornek verilebilir
Nasıl anlaşılıyor?
Bebekte her iki testisin de skrotumda gorulmesi gerekiyor Şayet testis skrotumda (testis torbasında) gorulemiyorsa bebeği acilen doktora goturmelisiniz İnmemiş testis saptanınca cocuk cerrahının muayenesi şart Aynı onlem peygamber sunneti (hipospadias) icin de gecerli
Utangac testis
Retraktil testis denen bu durumda testis skrotumda goruluyor fakat arada bir yukarıya cıkıyor Retraktil testis inmemiş testis olarak kabul edilemez Testisler olması gerektiği gibi skrotuma inmiş ancak refleksle, ateşli hastalıkla, soğukla, muayene sırasında tedirgin olmakla veya ağlamakla kasık kanalına cıkmış olabilirler Retraktil testis tedavi gerektirmez İnmemiş testis sanılmaması icin deneyimli urolog ve cerrah eliyle kontrol ve muayene edilmesi onemlidir
Kendiliğinden iyileşir mi?
Testislerin inişi doğumdan sonra da bir sure devam edebilir Bebek 6 aylıkken inmemiş testis buyuk olasılıkla skrotuma yerleşebilir 6 aydan sonra sorunun kendiliğinden duzelmesi olasılığı cok daha kucuktur Testislerin inip inmediği konusunda kuşkunuz varsa en iyisi zaman kaybetmeden doktora gitmek
Tedavi yontemi
İnmemiş testis icin tedavi bebek 6 aylıkken planlanabilir ve surec 2 yaşına dek tamamlanmalıdır Tedavi daha fazla gecikirse testiste kalıcı bozukluk, işlev kaybı ve yetişkinlik cağında kısırlık (infertilite) oluşabilir
Tedavide ilk aşama testislerin konumunun ve yapısal ozelliklerinin belirlenmesi Testislerin nerede olduğu bu aşamada anlaşılmazsa daha fazla inceleme yapmak gerekir Rontgen, ultrason vb yontemler devreye girer Testis elle muyenede bulunamıyorsa, ultrasonla da gorulemiyorsa karnın icinde takılmış olabilir Testisin hic gelişmemiş olması da mumkun Bazı vakalarda laparoskopi seceneği değerlendirilebilir
Cerrahi mudahaleyle testisler skrotuma kolayca yerleştirilebilir Bazen bu uygulamaya hormon tedavisi de eklenebilir Operasyon icin uygun donem bebeğin ikinci 6 aylık donemidir Ancak bebekte kasık fıtığı da varsa cerrahi mudahalenin acilen yapılması gerekebilir
Testis neden skrotuma iniyor?
Testislerin sağlıklı calışabilmeleri icin vucut sıcaklığından daha serin ortamda olmaları gerekiyor Skrotumun en onemli işlevi, testisleri uygun calışma sıcaklığında tutmak ve dışarıdan gelebilecek darbelere karşı korumak
Sorunsuz doğumların yaklaşık % 5’inde inmemiş testis rapor ediliyor Erken doğumlarda testis inişi henuz tamamlanamadığı icin bu oran % 30’lara kadar cıkıyor Testis inişi doğumdan sonra az daha sureceğinden testisler olmaları gereken yere ilk yıl icinde ulaşabilirler İnmemiş testis vakalarında tek testisin inmemesi her iki testisin de inmemesine oranla iki kat daha yaygın goruluyor
Sonradan olur mu?
Olabilir Doğumdan sonra muayenede testisler olması gereken bicimde, skrotumda gozlemlenebilir ancak testisleri karın bolgesine bağlayan dokunun yeterince gelişememesi nedeniyle inmemiş testis tablosu oluşabilir Ozellikle buyume cağında erkek cocuklarda testislerinde bu tur bir sorun olup olmadığına bakmak yararlı olur
Testisler neden inmez?
Pek cok farklı neden olabilir Testislerin skrotuma yolculukları hormonlarla yakından ilişkili Hormonla dengede dalgalanma, azlık veya cokluk olağan testis seyrini değiştirebilir Genetik nedenler de kritik onemde Ayrıca testisler yeterince gelişmemiş olabilir Nadiren de olsa bir testisi zayıf kalmış veya iki testisi birden gelişmemiş, testisi olmayan bebeklere de rastlanabilir
Dolaşım sorunları, orneğin testisleri besleyen kan damarlarında olağandışılık da testis gelişimine olumsuz yansır Testislerin inmeme gerekcesi her vakada ayrı ele alınmalı, bebeği izleyen uzman doktorun (cerrahın) acıklama yapması beklenmelidir
İnmemiş testisin yol acabileceği sorunlar
Başta gelen risk, ureme işlevinde yaşanacak sorunlar İnmemiş testis yetişkinlikte kısırlığa yol acabilir Yuksek sıcaklıkta kalan testislerde oluşan yapısal bozulmalar sperm uretimine buyuk zarar verebilir Sperm kalitesi duşebilir Testis kanseri, testislerin erimesi, psikolojik sorunlar, kasıkta fıtık, estetik ve kozmetik problemleri diğer sonuclara ornek verilebilir
Nasıl anlaşılıyor?
Bebekte her iki testisin de skrotumda gorulmesi gerekiyor Şayet testis skrotumda (testis torbasında) gorulemiyorsa bebeği acilen doktora goturmelisiniz İnmemiş testis saptanınca cocuk cerrahının muayenesi şart Aynı onlem peygamber sunneti (hipospadias) icin de gecerli
Utangac testis
Retraktil testis denen bu durumda testis skrotumda goruluyor fakat arada bir yukarıya cıkıyor Retraktil testis inmemiş testis olarak kabul edilemez Testisler olması gerektiği gibi skrotuma inmiş ancak refleksle, ateşli hastalıkla, soğukla, muayene sırasında tedirgin olmakla veya ağlamakla kasık kanalına cıkmış olabilirler Retraktil testis tedavi gerektirmez İnmemiş testis sanılmaması icin deneyimli urolog ve cerrah eliyle kontrol ve muayene edilmesi onemlidir
Kendiliğinden iyileşir mi?
Testislerin inişi doğumdan sonra da bir sure devam edebilir Bebek 6 aylıkken inmemiş testis buyuk olasılıkla skrotuma yerleşebilir 6 aydan sonra sorunun kendiliğinden duzelmesi olasılığı cok daha kucuktur Testislerin inip inmediği konusunda kuşkunuz varsa en iyisi zaman kaybetmeden doktora gitmek
Tedavi yontemi
İnmemiş testis icin tedavi bebek 6 aylıkken planlanabilir ve surec 2 yaşına dek tamamlanmalıdır Tedavi daha fazla gecikirse testiste kalıcı bozukluk, işlev kaybı ve yetişkinlik cağında kısırlık (infertilite) oluşabilir
Tedavide ilk aşama testislerin konumunun ve yapısal ozelliklerinin belirlenmesi Testislerin nerede olduğu bu aşamada anlaşılmazsa daha fazla inceleme yapmak gerekir Rontgen, ultrason vb yontemler devreye girer Testis elle muyenede bulunamıyorsa, ultrasonla da gorulemiyorsa karnın icinde takılmış olabilir Testisin hic gelişmemiş olması da mumkun Bazı vakalarda laparoskopi seceneği değerlendirilebilir
Cerrahi mudahaleyle testisler skrotuma kolayca yerleştirilebilir Bazen bu uygulamaya hormon tedavisi de eklenebilir Operasyon icin uygun donem bebeğin ikinci 6 aylık donemidir Ancak bebekte kasık fıtığı da varsa cerrahi mudahalenin acilen yapılması gerekebilir