Avukat Başkan Meydan "Pek çok vatandaşımız, bir bireye ödünç/borç para verirken ya da bir mal/hizmet satın alırken ispatının kolay olması ismine internet bankacılığını tercih etmektedir. Lakin internet bankacılığı kullanırken de süreç açıklamasını yazmadan sürecini sonlandırmaktadır. Süreç sonrası bankanın tanzim ettiği dekont her ne kadar yazılı bir evrak olarak elimizde olsa da açıklamanın bulunmayışı ileride birtakım ıstıraplara neden olmaktadır. Çünkü hukukumuzda bankalardan yapılan eft/havale süreçleri bir borç ödeme aracı olarak belirlenmiş ve havale/eft'nin mevcut bir borcun ödenmesi emeliyle yapıldığı istikametinde yasal bir karine mevcuttur. Münasebetiyle süreç açıklaması yazılmadan yapılan eft/havale süreçleri bir borcun ifasına/ödenmesine yönelik olduğu varsayılmaktadır. Bu yasal karinenin aksini (havale/eft'nin borcun ödenmesinden öbür bir maksatla yapıldığını) iddia eden bu tezini ispat etmekle yükümlüdür.
O halde ne yapılmalıdır?
"Para gönderdiğimiz bireye güvenelim, güvenmeyelim her bankacılık sürecimizde açıklama yazmalıyız. Mesela bir şahsa borç para veriyorsak; 'geri iade edilmek üzere borç olarak gönderilmiştir' ya da bir araç satın alıyorsak '34 xx 56 plaka sayılı aracın satış sürecine istinaden gönderilmiştir' halinde açık ve kısa biçimde açıklamalar yer almalıdır. Bu biçimde davranarak ileride doğması beklenen sıkıntıların önüne geçebiliriz." Dedi.
Yargı bu hususta nasıl bir duruş sergilemektedir?
Bu mevzuya da değinen Avukat Başkan MEYDAN; "Bizim ana prensibimiz; argüman edenin tezini ispatlamasına yöneliktir. Yani, siz bir bireye borç verdiğinizi sav ederek borç verdiğinizi geri talep ettiğinizde şayet ki bu sayı HMK.200 uyarınca senetle ispat mecburiliği olarak belirlenen ve her yıl güncellenen mali sonun üzerindeyse yazılı formda ispatlamalısınız. Başka deyişle; parayı gönderdiğinizi ve bu paranın bir borç olduğunu belirtmelisiniz bu da banka üzerinden yapılan eft/havale süreçlerinde lakin açıklamaya bunun belirtilmesi ile mümkün olabilecektir. Bu üslup bir ihtilafı kıymetlendiren Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 05.02.2019 tarihli ilamında; "Davacının davada kanıt olarak dayandığı ödeme dokümanlarında paranın "borç" olarak gönderildiğine ait bir açıklama yoktur. İspat yükü davacıda olup, bu konu üzerinde durulmadan yazılı halde ispat külfetinde yanılgıya düşülerek, ispat yükü karşıt çevrilerek davanın kısmen kabulüne dair karar tesis edilmesi tarz ve yasaya karşıt olup, kararın bozulmasını gerektirir formunda karar vermiştir," dedi.