İnternet çalışma, öğrenme, eğlenme ve birbirimizle etkileşim kurma halimizi değiştirerek hayatlarımızda ihtilal yarattı. Bu yeni dünyanın birçok olumlu yanı var, lakin birçok tehlike de barındırıyor. Siber güvenlik şirketi ESET, dolandırıcıların tuzaklarına düşme nedenlerimizi inceledi; kandırılmamamız için tekliflerde bulundu.
Dolandırıcılık yolları giderek gelişiyor. İnternetin avantajlarından yararlanmak üzere kullanılan yerlerin artmasıyla dolandırıcılara daha çok fırsat yaratıyoruz. Dolandırıcılar miras dolandırıcılığı, çeşitli alışveriş sahtekarlıkları, uydurma iş teklifleri, geçersiz çekilişler ve piyangolar ve hatta flört sahtekarlığı üzere yaygın birçok dolandırıcılık formülü için bu fırsatlardan yararlanıyor. Bunları bilmemize karşın, neden hala bu oyunlara kanmaya devam ediyoruz?
Bazı dolandırıcılar, dijital ayak izinizden yararlanmak üzere toplumsal medya başta olmak üzere çevrim içi hareketlerinizi izleyerek, sizinle ilgili mevcut ve görünüşte zararsız tüm dataları kendi avantajlarına kullanırlar. Dikkatli olmadığınız sürece, çevrim içi ortamda ne kadar çok etkileşim kurarsanız, sizin hakkınızda bilgi edinme ihtimalleri de o kadar yüksek olur. Sizi aldatmaları daha kolay olabilir.
Birçok dolandırıcı, istenmeyen e-posta filtrelerinizi tetiklemeyebilecek makul kıssalar ve bireyler oluşturabilir. Acil durumlarla ilgili endişelerden yararlanmak da dahil olmak üzere, yeni olayları kendi çıkarları için kullanmakta hızlıdırlar.
Denenmiş ve test edilmiş teknikler ve taklit kişilikler, ekseriyetle titizlikle oluşturulur ve birçok kimlik avı e-postası incelikle hazırlanır, hasebiyle birinci bakışta bir şeylerin yanlış olduğunu fark etmezsiniz.
Dolandırıcılar çabucak harekete geçmeniz için size baskı yapar, olayları güzelce düşünmenizi istemez. Sonlu bir müddet geçerli olacak bir teklif ve çabukla harekete geçmenizi gerektiren, tıpkı gün ödenmesi gereken bir fatura bu üzere durumlara örnek olabilir. Fotoğrafın bütününü düşünmeden ve bildirinin yasal olup olmadığını doğrulamadan harekete geçebilirsiniz. Rastgele bir karar vermeden evvel duraklayıp düşünmeyi unutmayın.
Mali meselelerinizi yahut yalnızca kolay para kazanma dileğini istismar eden birçok görsel, geçersiz parasız eserler yahut çok yüksek yatırım getirisi vaadi sunar.
İnsanlar, otorite pozisyonundaki şahıslara güvenme eğilimindedir. Dolandırıcılar ekseriyetle bir devlet çalışanı, bir avukat, bir şirket yöneticisi yahut muhakkak bir alanda uzmanlık sahibi bireyleri taklit eder. Bunların hepsi bize güvenebileceğimizin öğretildiği insanlardır. Dolandırıcılar resmi görünmeye çalışır ve tanıyabileceğiniz şirket yahut kuruluşların isimlerini kullanır.
Dolandırıcılıklar giderek daha sık hale geliyor ve kendinizi hasta, yorgun yahut öbür bir biçimde savunmasız hissettiğiniz bir günde biri sizi dolandırmaya çalışabilir. Daha kıymetli şeylerle ilgilenirken detaylara daha az dikkat ederek muhtemel risklere açık hale gelebilirsiniz. Dolandırıcılar, güvenlik açığınızı dahi algılayabilir ve bundan yararlanabilir.
Bir adım önde olabilirler. Siz bir telefon aramasının yasal olup olmadığını anlamaya çalışırken, aklınızı karıştırabilirler.
Yardım taleplerini içeren hileler, bir dolandırıcıyla yahut olduğunu argüman ettiği bireyle empati kurmamızı sağlayabilir. Örneğin, şahsî trajedi yahut genel acil durum öyküleri tesirli olmaya devam ediyor. Aklınızın bir köşesinde bunun gerçek olmayabileceğini bilseniz bile, yeniden de “her ihtimale karşı” yardım etme eğilimindesiniz. Dolandırıcılar, insanların kendilerini yararlı hissetmek istediğinin farkındadır.
Örneğin, bir aşk dolandırıcısıyla tipik olarak bildiriler yoluyla etkileşime girersiniz, bu dolandırıcılar itimadınızı kazanmak, anlaşıldığınızı hissettirmek ve hatta sizinle ne kadar ileri gidebileceklerini test etmek hedefiyle sizinle biraz vakit geçirebilir.
- Bir toplumsal medya platformunda dolandırıcılık kelam mevzusuysa takviye merkezlerine başvurun, alışveriş dolandırıcılığı kelam mevzusuysa hizmet sağlayıcıyla irtibata geçerek olayı ihbar edin ve yardım isteyin.
- Parayla ilgili bir durum varsa, bankanızı arayın ve bu bahiste onları bilgilendirin.
- “Ödül” kazanmak için rastgele bir ödeme yapmayın.
- Size borsadan yahut bir Bitcoin projesinden finansal kar vaat ediliyorsa, “vergilerinizi” evvelce ödemeyin.
- Dolandırıcının şahsî bilgilerinizi ele geçirmesi durumunda tüm parolalarınızı değiştirin.
- Sosyal medyadaki zımnilik ayarlarınızı denetim edin. Fotoğraflarda ve yorumlarda sizi kimlerin etiketleyebileceğini sınırlayın.
- Dolandırıcılığı ilgili otoritelere bildirin.
- Son olarak asla bir dolandırıcılık kurbanı olmayacağınızı varsaymayın. Dolandırıcılık, ne kadar teknoloji meraklısı ve akıllı olunursa olunsun herkesin başına gelebilir.