Interrogation: You will be deceived – İnceleme

Geçtiğimiz aylarda Night Call isimli bir oyunun incelemesini paylaşmıştık, takip edenler hatırlayacaktır. Orada, sıradan bir taksi şoförü iken bir seri katilin yakalanması sürecinde polise yardımcı oluyor, taksiye binen yolcularla yaptığımız sohbetlerden haberler toplayıp katili bulmaya çalışıyorduk. Bu sefer sohbetten sorguya, taksi şoförlüğünden polisliğe geçtiğimiz bir imalat var önümüzde; Interrogation: You will be deceived...

Aslında radarıma takılan, beklediğim oyunlar arasında yan alan bir prodüksiyon değildi. Lakin sevdiğim stilde bir oyun olunca, bir de üstüne Night Call’da eksik bırakılan şeyleri tamamlamış olma ihtimalini düşününce şöyle bir bakalım dedik bu sefer beklentileri karşılayacak bir oyun var mı sanki önümüzde diye…

Hırsızlık, cinayet, terör…

Birinci olarak olağan bir hırsızlık vakasını çözerek başlıyoruz maceramıza. Bunu bir cinayet vakası takip ediyor. Başlangıçta yalnızca bir cinayetten ibaretmiş üzere görünen bu vakayı çözerken katilin radikal görüşlere sahip bir örgütün sempatizanı olduğunu açığa çıkarıyoruz. Şimdi ismi sanı çok duyulmamış ‘The Liberation Front’ isimli bu örgüt bir sonraki vakayla birlikte ana gündemimiz haline geliyor ve kendimizi bir terörle uğraş ünitesinin başında görevlendirilmiş olarak buluveriyoruz bir anda. Hikâyenin sonraki kısımlarında, bu örgütü açığa çıkarmak ve oluşturdukları tehdidi ortadan kaldırmak için uğraş ediyoruz. Bunu yaparken de noktası geliyor bir bombalı saldırıyı engellemeye, alanı geliyor bir rehine vakasında kimsenin burnu kanamadan hikayesi sonlandırmaya çalışıyoruz. Temasları açığa çıkarmak, bu örgütün kimler tarafından desteklendiğini, finansal kaynaklarını deşifre etmek ve önderlerini ele geçirip bu tehdidi sonlandırmak yegâne gayemiz haline geliyor.



Hikâyenin klişe yanları da var, ilgi çekebilecek kısımları da. Mahsusen ideolojik sıkıntılar, farklı siyasi görüşlerle ilgili metinler, karakterlerin motivasyonları, suça güdülenme üzere hususlara girdikçe daha manalı gelen bir hikâye olduğunu söylemek mümkün.

Âlâ polis-kötü polis…

Interrogation’ı metin tabanlı bir macera oyunu olarak tanımlayabiliriz, lakin vakit zaman tekrar geçtiğimiz aylarda incelediğimiz Laura Silver’ın Talihsiz Maceraları üzere bir görsel romana kaydığını da kabul etmek gerek. Bununla birlikte kimi strateji ögelerini de eksik bırakmamışlar.
Temelde yalın bir mantığa dayanıyor. Sorgu odasına geçmeden evvel vaka hakkındaki bigileeri gözden geçiriyor ve sorgulanacak kişi yahut şahıslar ile ilgili belgeyi okuyoruz. Sonrasında da sorgu başlıyor. Birtakım sorular soruyor ve önümüzdeki kişi(ler)den bir itiraf almaya çalışıyoruz. İtirafı alabilmek için hakikat hususlara temas etmek, yeni başlıkları açabilmek, önünüzdeki kişinin his durumunu müsait hale getirmek gerekiyor.



İşi kitabına uydurup soru-cevap faslıyla bu sorguyu atlatırım da diyebiliyorsunuz ya da ses kayıt cihazını bir müddetliğine kapatıp biraz istenilmeyen polislik de yapabiliyorsunuz. Şiddet uygulayıp önünüzdekini konuşturmak bilhassa vakit sonu olan ve saniyelerin süratle geçip gittiği durumlarda, hele bir de önünüzdekinin konuşmaya hiç niyeti yoksa bir mecburilik üzere gelebiliyor sizlere. Lakin bunun bir yan tesiri olduğunu da gözden kaçırmamak lazım. Ses kaydındaki kopukluklar dikkat çekebiliyor. Şayet sorguladığınız bireyler dişli çıkar ve sonrasında bu bahis gündeme gelirse başınızı ağrıtabilir. Başkaca ekibinizdeki üyeler de sizin kitabın dışına çıkıp bu türlü bir formül izlemenizden rahatsızlık duyabiliyorlar. Yani sorguda şiddete başvurmak, sonradan olumsuz bir tabloyla karşı zıdda kalma riskini de beraberinde getiriyor.

Ekibi toparla, bütçeyi yönet, medyayı yönetim et… Bütün yük omuzlarımızda!

Birinci sorgulardan sonra ekibimize 3 üye katılıyor. Bunların belgelerini inceliyor, hangi ortamlarda yetenekleri olduğunu, geçmişlerinde ne üzere dertler bulunduğunu öğreniyor ve hikâyenin ilerleyen safhalarında bu haberlerden istifade ederek ekibi en yeterli formda yönetmeye ve hedefimize ulaşmaya uğraş ediyoruz. Sorgular arasında ekip üyelerine farklı vazifeler de verebiliyoruz. Bu hizmetleri verirken gerek elimizdeki vakayla ilgili bir görevlendirme yapmaya, gerek o hizmette muvaffakiyet bahtı yüksek olan ekip üyesini yönlendirmeye çalışıyoruz. Ekip üyeleriyle münasebetimizi de yeterli tutmaya itina gösteriyor, hengam devir Pub'a gidip birlikte vakit de geçiriyoruz. Sonuçta liderlik güç zanaat, elimizden geleni gerimize koymamak lazım.
Bu noktada hoşunuza gidebilecek bir detayı da belirtmeden geçmeyeyim. Sınırlı sayıda vaka çözdükten sonra karakteriniz için tanımlayabileceğiniz birtakım özellikler çıkıyor. Burada yapacağınız tercih sorguda sergileyeceğiniz performansa ve vakaları çözmek için takip edebileceğiniz tekniğe direkt tesir ediyor. Mesela istenilmeyen polis rolüne yük verecekseniz şüphelilerin silkelerken elinizde kalmamalarını sağlayacak yahut onları gözünü daha rahat korkutmanızı sağlayacak özellikleri tercih edebilir yahut ben işi kuralına nazaran yapan bir polis olacağım diyorsanız tercihinizi buna mütenasip özelliklerden yana yapabilirsiniz. İdeolojik yaklaşımları yeterli anlayan bir polis olmayı seçerseniz sorgularda buna yönelik daha ziyade soru sorabilir, örgüt üyeleri arasındaki yaklaşım farklılıklarını daha çokça vurgulayıp onların görüş ayrılıkları üzerinden sonuca gidebilirsiniz. Binaenaleyh, oynanış üslubunuzu bu özellikler ile farklılaştırmanız mümkün olabiliyor.
Bir yandan da kullanabileceğimiz bir bütçe var. İnsan kaynakları raporu talep edip işçimizin mevcut durumuna ait bir kıymetlendirme alabiliyor, halka alakalar konusunda destek alıp toplumsal desteği artırmaya çalışabiliyoruz. Mekteplerde program düzenlenmesi için bir fon sağlayabiliyor, gençlerin kanun hizmetlilerine sempati beslemesine, velev ileride kendilerinin de bir kanun vazifelisi olmaya niyetlenmesine ekte bulunabiliyoruz. Yeni teknikler hakkında ekip üyelerine eğitim verilmesini sağlayabiliyor yahut üniversitede bir kürsüye fon sağlayıp sonrasında o kürsüde bir akademisyen ile ideolojiler, radikal örgütler ve ‘The Liberation Front’ hakkında uzunca bir sohbet gerçekleştirme imkanına kavuşabiliyoruz. Bu sohbet, hikâyenin takip eden kısımlarında örgüt mensuplarını sorgularken işimize hayli yarıyor. Emsal halde, daha evvel bizimki üzere bir ünitenin başına getirilmiş emekli bir polisin görüşlerinden istifade edebiliyor, velev onu da ekibimize dahil olmaya ikna edebiliyoruz. Uzun lafın kısası, sorgu kısımları dışında da yönetmemiz gereken bir sistem var.
Kamuoyu ve medya desteği ile ilgili çalışmaların bir ayağı da hengam vakit verdiğimiz röportajlar oluyor. Aslında her sorgunun, aldığımız her itirafın, çözdüğümüz her vakanın akabinde paylaşılan bir basın bülteni oluyor. Bu bültenin birtakım kısımlarında ne yazılacağına biz karar veriyoruz. Lakin bu metinlerden (olumlu yahut olumsuz anlamda) daha tesirli olan araç işte bu röportajlar. Belli başlı aralıklarla bir gazeteci ile görüşme ayarlanıyor ve soruşturmanın gidişatı hakkındaki çeşitli sorularına cevap vererek kamuoyu basıncını hafifletmeye çalışıyoruz.
Vazife aralarında gerek performans değerlendirmesine göz atabildiğimiz gerek hadiseler ve bireyler arasındaki ilişkiyi takip ettiğimiz panoyu yoklayabildiğimiz bir ekranımız bulunuyor. Arada parçalanmış bir delili tekrar bir araya getirip şüphelileri tespit etmek üzere küçük vazifelerimiz de oluyor. Bundan sonra da yeni hizmete gerçek yol alıyoruz.

İki mod arasındaki farkı bulun...

Oyunda iki farklı mod bulunuyor: ‘Interrogation Challenge’ daha zorlayıcı bir deneyim vadederken ‘Narrative Experience’ ise hikâyeye odaklanmak isteyenler için sunulan mod. Teoride bu türlü bir ayrım olsa da pratikte kendi adıma önemli bir fark göremedim açıkçası. Tahminen tek bir farktan bahsedebilirim; ‘Narrative’ kısmında işleri batırmak için sağlam bir performans sergilemeniz, bilhassa uğraş göstermeniz gerekirken ‘Interrogation’ modunda buna nazaran bir nebze daha kolay çuvallayabiliyorsunuz, fakat çok da değil Olur da bu türlü bir başarısızlık durumu olursa da ‘Rewind’ tuşuna basıyor ve maceranın evvelki safhasına dönerek günahınızı telafi etmeye çalışıyorsunuz (Narrative modunda bu tuşu kullanmaya gereksinim duyulmadığını bir kere daha belirtmiş olayım)



Kimi vakalarda üzerine oynayacağınız, yükleneceğiniz karakter daha en baştan kendisini anlaşılan ediyor. Kimilerinde ise biraz eşeledikten sonra keşfediyorsunuz. Bu tahminen oynanışı çokça zorlaştırmayıp olabildiğince geniş kitlelere hitap edebilmek için yapılmış bir tercih olabilir, ancak hikâyenin etkileyiciliğine ket vuran bir detay olarak da dikkat çekiyor.

Oyunun etkileyiciliğini zayıflatan bir farklı detay ise, tıpkı soruları tekrar tekrar sorabilmek (çoğu zaman). ‘Keşke şu soruyu vakitsiz sormasaydım’ diyeceğiniz bir an olmayacak yani. Müddet kısıdı olan vazifelerde ziyade vakit kaybetmemek namına tahminen daha az tekrar edebilirsiniz, ancak bu türlü bir sıkıntınız da bulunmadığında sonsuza kadar tıpkı soruları sorup durabiliyorsunuz – ki bu da oyunun gerçekçiliğine esaslı bir darbe daha vurmuş oluyor.

Son olarak, oyunda sizin karar verici olduğunuzu, hikayeye nitekim dahil olup bir şeyleri değiştirdiğinizi hissetmenize köstek olacak bir noktadan daha bahsedeyim: siz ne yaparsanız yapın değişmeyen sonuçlar! Sorgunun sonucunda ne olacağının baştan malûm olması, velev o sonuca gitmek için mecburi istikamet, tek bir gidişat bulunması can sıkıyor. Yani illaki muayyen bir soruyu sormak zaruriliği, sizin aslında daha yeterli olduğunu düşündüğünüz yoldan gidip de kendinizi çıkmaz sokakta bulmanız ve el mahkum tekrar oyunun dayattığı yola yönelmeniz pek de zevk alınacak bir detay olmasa gerek.



İncelemesinde de söz etmeye çalıştığım üzere Night Call için ‘kaçırılmış bir fırsat’ diye düşünmekteydim. Interrogation'a baktığımızda, bir adım daha uygun bir performans kelam konusu diyebilirim. Lakin bu oyun da eldeki materyale kıyasla biraz zayıf kalmış, güya daha güzel olabilirmiş hissiyatı veriyor. Yeniden de polisiye oyunlara ilgi duyanların, isimli vakaları çözmekten zevk sahaların oynayabilecekleri oyunlar arasında konumunu alıyor. Beklentiyi yükseltmeyince, orta halli bir oyun olduğunu baştan kabul edince keyif alınacak oyunlar vardır ya; işte Interrogation: You will be deceived de tam olarak bu kategoriye girecek oyunlardan.