Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
ışık kirliliğinin zararları nelerdir
Işık Kirliliği Nafile Giden Para Demektir:
Işığın üretim maliyeti yüksektir Kamaşma, ışık tecavüzü, dikine ve fazla ışık boşa giden enerji demektir “Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliğinin yaptığı bir araştırmaya göre, bu şekildeki dış aydınlatmalarda ışığın %30 kadarı boşuna gitmektedir Bu yanlış uygulamaların maliyetinin ABD ’de yılda 2 milyar dolar olduğu hesaplanmıştır İngiltere ’de ise yanlış yakma yılda 53 milyon sterlin tutarında enerji kaybına neden olmaktadır Türkiye ’de bu yönde bir araştırma yapılmamış olsa da ilk değerlendirmeler en az %30 enerji kaybı olduğu yönündedir Işık kirliliğine aleyhinde tedbir edinmek yaklaşık bir elektrik santralı ayarlamak anlamına gelmektedir
Işık üretilirken kömür, petrol ve su gibi doğal kaynaklar kullanıldığı için boşuna dışarı giden ışık doğal kaynakları da israf etmek demektir
Maliyeti ne olursa olsun, boşa giden enerji üretilirken çevre kirliliği de yaratılmaktadır
Işık Kirliliği Doğal Hayatı da Etkiler:
Fena aydınlatmadan zarar görenler yalnız devlet bütçesi veya gece gökyüzünü izlemek isteyenler değildir Örneğin göçmen kuşlar için ışık kirliliği yeni bir tehlikedir: Kuşlar sadece ahali için yok, dünyadaki bütün canlı hayat için fazla yararlıdır Her sene milyarlarca haşereyi, sineği tüketirler, milyarlarca bitki tohumunu yayarlar Bilhassa küçük sineklerle beslenen göçmen kuşlar gece seyahat ederler Kimi türler milyonlarca kilometre yol kat ederler Kısmen ekip yıldızlardan istikamet bulurlarken gökdelenler, deniz fenerleri gibi yüksek yapılardan yayılan ışıklar onlar için çekici olur Bunun sonucu, kuşlar ya yorulup düşünceye değin ışık etrafında fır dönerler ya da ilk elden
binaya çarparlar Bu şekilde bir gecede binlerce kuşun öldüğü bilinmektedir
Kimi deniz hayvanlarının yuvalama alışkanlıkları ışık kirliliği ya da yapay aydınlatma yüzünden tehlikededir Deniz kaplumbağalarının binlerce yumurtasından meydana çıkan yavrulardan sadece birkaçı denize ulaşabilmektedir Denize ulaşmak için deniz ile kara arasındaki aydınlık farkını kullanan kaplumbağalar suni ışıklandırmalarla karaya yönelince hayatlarından olmaktadırlar Avustralya ’da yapılan bir araştırmaya tarafından mercanlar, üzerlerine düşen aşırı ışık yüzünden kendilerine renklerini veren mikroskobik bitkileri reddetmekte, beyazlaşmakta ve strese girmektedirler!
Işık Kirliliğinin Kültürel Etkisi:
Zamanın başlangıcından beri, gece gökyüzü defalarca ilgi çekmiştir Gezginler, şairler, filozoflar, bestekarlar ve ressamlar; hepsi yıldızlardan ilham almışlardır Gezginlere yol belirten, Van Gogh ’un “Yıldızlı gece sini süsleyen yıldızlar; Beethoven ’in “ay ışığı sonatının, Hüseyin Rahmi ’nin “Kuyruklu yıldız altında izaç romanının da konusunu oluşturmuştur Eski Mezopotamya halkları, Babilliler, Araplar göğü iyi tanıyorlardı Bugün kullandığımız çoğu ekip yıldızların adlarını onlar verdiler bir bir aydınlık yıldızlara ad taktılar; mitolojik öyküler geliştirdiler Her kültürde olduğu gibi bizim kültürümüzde de şarkılarımızda, türkülerimizde, edebiyatımızda yıldızların kayda değer yeri vardır Kent ışıklarından uzaklaşmayan, karanlık gökyüzünün güzelliğini seyredemeyen bugünün insanının bu kültüre katkıda bulunması olanaksızdır
Ikâmetgâh yerlerinin gelişi güzel aydınlatılması, ayrıca profesyonel gökbilimcileri hem de halkı ve gökyüzünü özel araçlarla izlemeyi seven acemi astronomları etkilemektedir Gözlemevleri şehirlerden yüzlerce kilometre uzaktan olsalar bile, bu sorunla karşısında karşıyadır
Emniyet ve iyi görme koşulları açısından gece aydınlatmasının önemi, gökbilimciler dahil, herkesin kabul ettiği bir gerçektir Gökbilimcilerin istediği, göğü aydınlatmadan, doğru aydınlatma kurallarına kadar ışığın gerektiği yerde ve miktarda kullanılmasıdır Gözlemevleri için iyi olan doğru yakma dış aydınlatmadan yararlananlar için de, devlet bütçesi için
de iyidir *
Işık Kirliliği Nafile Giden Para Demektir:
Işığın üretim maliyeti yüksektir Kamaşma, ışık tecavüzü, dikine ve fazla ışık boşa giden enerji demektir “Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliğinin yaptığı bir araştırmaya göre, bu şekildeki dış aydınlatmalarda ışığın %30 kadarı boşuna gitmektedir Bu yanlış uygulamaların maliyetinin ABD ’de yılda 2 milyar dolar olduğu hesaplanmıştır İngiltere ’de ise yanlış yakma yılda 53 milyon sterlin tutarında enerji kaybına neden olmaktadır Türkiye ’de bu yönde bir araştırma yapılmamış olsa da ilk değerlendirmeler en az %30 enerji kaybı olduğu yönündedir Işık kirliliğine aleyhinde tedbir edinmek yaklaşık bir elektrik santralı ayarlamak anlamına gelmektedir
Işık üretilirken kömür, petrol ve su gibi doğal kaynaklar kullanıldığı için boşuna dışarı giden ışık doğal kaynakları da israf etmek demektir
Maliyeti ne olursa olsun, boşa giden enerji üretilirken çevre kirliliği de yaratılmaktadır
Işık Kirliliği Doğal Hayatı da Etkiler:
Fena aydınlatmadan zarar görenler yalnız devlet bütçesi veya gece gökyüzünü izlemek isteyenler değildir Örneğin göçmen kuşlar için ışık kirliliği yeni bir tehlikedir: Kuşlar sadece ahali için yok, dünyadaki bütün canlı hayat için fazla yararlıdır Her sene milyarlarca haşereyi, sineği tüketirler, milyarlarca bitki tohumunu yayarlar Bilhassa küçük sineklerle beslenen göçmen kuşlar gece seyahat ederler Kimi türler milyonlarca kilometre yol kat ederler Kısmen ekip yıldızlardan istikamet bulurlarken gökdelenler, deniz fenerleri gibi yüksek yapılardan yayılan ışıklar onlar için çekici olur Bunun sonucu, kuşlar ya yorulup düşünceye değin ışık etrafında fır dönerler ya da ilk elden
binaya çarparlar Bu şekilde bir gecede binlerce kuşun öldüğü bilinmektedir
Kimi deniz hayvanlarının yuvalama alışkanlıkları ışık kirliliği ya da yapay aydınlatma yüzünden tehlikededir Deniz kaplumbağalarının binlerce yumurtasından meydana çıkan yavrulardan sadece birkaçı denize ulaşabilmektedir Denize ulaşmak için deniz ile kara arasındaki aydınlık farkını kullanan kaplumbağalar suni ışıklandırmalarla karaya yönelince hayatlarından olmaktadırlar Avustralya ’da yapılan bir araştırmaya tarafından mercanlar, üzerlerine düşen aşırı ışık yüzünden kendilerine renklerini veren mikroskobik bitkileri reddetmekte, beyazlaşmakta ve strese girmektedirler!
Işık Kirliliğinin Kültürel Etkisi:
Zamanın başlangıcından beri, gece gökyüzü defalarca ilgi çekmiştir Gezginler, şairler, filozoflar, bestekarlar ve ressamlar; hepsi yıldızlardan ilham almışlardır Gezginlere yol belirten, Van Gogh ’un “Yıldızlı gece sini süsleyen yıldızlar; Beethoven ’in “ay ışığı sonatının, Hüseyin Rahmi ’nin “Kuyruklu yıldız altında izaç romanının da konusunu oluşturmuştur Eski Mezopotamya halkları, Babilliler, Araplar göğü iyi tanıyorlardı Bugün kullandığımız çoğu ekip yıldızların adlarını onlar verdiler bir bir aydınlık yıldızlara ad taktılar; mitolojik öyküler geliştirdiler Her kültürde olduğu gibi bizim kültürümüzde de şarkılarımızda, türkülerimizde, edebiyatımızda yıldızların kayda değer yeri vardır Kent ışıklarından uzaklaşmayan, karanlık gökyüzünün güzelliğini seyredemeyen bugünün insanının bu kültüre katkıda bulunması olanaksızdır
Ikâmetgâh yerlerinin gelişi güzel aydınlatılması, ayrıca profesyonel gökbilimcileri hem de halkı ve gökyüzünü özel araçlarla izlemeyi seven acemi astronomları etkilemektedir Gözlemevleri şehirlerden yüzlerce kilometre uzaktan olsalar bile, bu sorunla karşısında karşıyadır
Emniyet ve iyi görme koşulları açısından gece aydınlatmasının önemi, gökbilimciler dahil, herkesin kabul ettiği bir gerçektir Gökbilimcilerin istediği, göğü aydınlatmadan, doğru aydınlatma kurallarına kadar ışığın gerektiği yerde ve miktarda kullanılmasıdır Gözlemevleri için iyi olan doğru yakma dış aydınlatmadan yararlananlar için de, devlet bütçesi için
de iyidir *
