Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Isıl batarya; ani elektrik ihtiyacının karşılanabilmesi için herhangi bir sistemde kullanılan, yüksek enerji yoğunluğuna sahip pil olarak tanımlayabiliriz
Kompakt boyutlara sahip olup; az bakım gerektirirler Havayla teması engellenecek şekilde korundukları zaman, performans kaybı yaşamadan saklanabilirler Isıl pilleri, oldukça sağlam tasarımı doğru uçuş şartlarında da rahatlıkla kullanılabilmektedir Bu sebeplerle ısıl piller sert askeri uygulamalar için çok iyi bir kuvvet kaynağıdır Ağırlıklı olarak füzeler, roketler, torpidolar, güdüm kitleri, tapalar, yankı karıştırıcı aldatıcılar vb gibi sistemlerde kullanılır
Isıl pillerinde, lityum klorür ve potasyum klorür karışımı elektrolitler kullanılır Elektrolitler oda sıcaklığında katı ve eylemsiz bir halde bulunurlar ama bu uzun raf ömürlerinin (1520 sene) sebebidir Geçmişte kullanılan kalsiyum ya da magnezyum anotların yerine, lityum anotlar kullanılmaktadır Bir Takım durumlarda lityum anotlar, alıştırma sıcaklığında eriyebilirler ve bu eriyen anotların katoda ulaşması, sistemin kısa devre yapmasına sebep olur Bunun önüne geçilmek için anotlar, silikon veya alüminyum alaşımlı üretilir veya yüzey gerilimine sahip demir kalıpların içerisinde bulunur Katotlar kromat veya sülfürden yapılır Sisteme bahşedilen minik bir enerjiyle sistem aktive edilir*Tipik bir ısıl pili, her birinde anot, katot, elektrolit ve ısı topakları bulunan hücreli yığınlarından meydana gelir Pilin egzersiz sıcaklığı, 500 ila 700 Santigrat derece arasındadır Isı topaklarının yanması sonucu bu sıcaklığa ulaşılabilir Aktivasyon denilen bu süreç; 0,2 saniye gibi kısa bir sürede gerçekleşir
Bu yüksek alıştırma sıcaklığını gözetmek ve de yakın bileşenlerin yüksek sıcaklıktan etkilenmesini en üye indirmek için hücre yığını izole edilir Aktive olan pil egzersiz sıcaklığının altına düşerse işlevsel olmaktan çıkar Pilin ömrü izolasyonun seviyesine ve malzemenin (anot ve katot) mevcudiyetine bağlıdır Aktive batarya, fazla sıcaklık gibi sert çevre koşullarına karşısında birazcık daha aklıselim olmakla birlikte, önemli darbe, titreme ve ivme aşağıda verimli bir şekilde çalışır Bir defa devreye giren batarya, en üst gerilimi elde eder ve maddenin kullanımı doğrultusunda ağır ağır gerilimini kaybeder Güç çıkışları birkaç kilowatt ’a çıkabileceği gibi bu gücü birkaç saat boyunca koruyabilirler*Kısacası ısıl pillerinin temel prensibi, sıcaklıktan elektrik gücü elde edilmesi ve bu gücün kullanıldığı alandaki (füze sistemleri vb) elektrikelektronik devrelerin kaynağı olmasıdır
Ülkemizde de bu alanda sevindirici gelişmeler yaşandı TÜBİTAK SAGE (Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü) göre ayrıntılarıyla yurtiçi kaynaklar kullanılarak, şu asıl dek on beş bambaşka ısıl pil tasarlandı ve üretimi yapıldı 2002 yılında başladıkları bu ArGe faaliyetleri, 2006 yılında yapılan birincil tasarım, üretim ve testler ile devam etti 2019 yılında üretilen ısıl pillerin ihracatı yapılmaya başlandı ve 2019 itibariyle takriben 3000 metrekare alana sahip ısıl pil üretim altyapısı faaliyete geçirildi
Litaratür:
http:wwwsagetubitakgovtrsagecontentfilesprojelerisilpilIDEF13IsilPilBASINACIKLAMASItur20052019pdf
Kompakt boyutlara sahip olup; az bakım gerektirirler Havayla teması engellenecek şekilde korundukları zaman, performans kaybı yaşamadan saklanabilirler Isıl pilleri, oldukça sağlam tasarımı doğru uçuş şartlarında da rahatlıkla kullanılabilmektedir Bu sebeplerle ısıl piller sert askeri uygulamalar için çok iyi bir kuvvet kaynağıdır Ağırlıklı olarak füzeler, roketler, torpidolar, güdüm kitleri, tapalar, yankı karıştırıcı aldatıcılar vb gibi sistemlerde kullanılır
Isıl pillerinde, lityum klorür ve potasyum klorür karışımı elektrolitler kullanılır Elektrolitler oda sıcaklığında katı ve eylemsiz bir halde bulunurlar ama bu uzun raf ömürlerinin (1520 sene) sebebidir Geçmişte kullanılan kalsiyum ya da magnezyum anotların yerine, lityum anotlar kullanılmaktadır Bir Takım durumlarda lityum anotlar, alıştırma sıcaklığında eriyebilirler ve bu eriyen anotların katoda ulaşması, sistemin kısa devre yapmasına sebep olur Bunun önüne geçilmek için anotlar, silikon veya alüminyum alaşımlı üretilir veya yüzey gerilimine sahip demir kalıpların içerisinde bulunur Katotlar kromat veya sülfürden yapılır Sisteme bahşedilen minik bir enerjiyle sistem aktive edilir*Tipik bir ısıl pili, her birinde anot, katot, elektrolit ve ısı topakları bulunan hücreli yığınlarından meydana gelir Pilin egzersiz sıcaklığı, 500 ila 700 Santigrat derece arasındadır Isı topaklarının yanması sonucu bu sıcaklığa ulaşılabilir Aktivasyon denilen bu süreç; 0,2 saniye gibi kısa bir sürede gerçekleşir
Bu yüksek alıştırma sıcaklığını gözetmek ve de yakın bileşenlerin yüksek sıcaklıktan etkilenmesini en üye indirmek için hücre yığını izole edilir Aktive olan pil egzersiz sıcaklığının altına düşerse işlevsel olmaktan çıkar Pilin ömrü izolasyonun seviyesine ve malzemenin (anot ve katot) mevcudiyetine bağlıdır Aktive batarya, fazla sıcaklık gibi sert çevre koşullarına karşısında birazcık daha aklıselim olmakla birlikte, önemli darbe, titreme ve ivme aşağıda verimli bir şekilde çalışır Bir defa devreye giren batarya, en üst gerilimi elde eder ve maddenin kullanımı doğrultusunda ağır ağır gerilimini kaybeder Güç çıkışları birkaç kilowatt ’a çıkabileceği gibi bu gücü birkaç saat boyunca koruyabilirler*Kısacası ısıl pillerinin temel prensibi, sıcaklıktan elektrik gücü elde edilmesi ve bu gücün kullanıldığı alandaki (füze sistemleri vb) elektrikelektronik devrelerin kaynağı olmasıdır
Ülkemizde de bu alanda sevindirici gelişmeler yaşandı TÜBİTAK SAGE (Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü) göre ayrıntılarıyla yurtiçi kaynaklar kullanılarak, şu asıl dek on beş bambaşka ısıl pil tasarlandı ve üretimi yapıldı 2002 yılında başladıkları bu ArGe faaliyetleri, 2006 yılında yapılan birincil tasarım, üretim ve testler ile devam etti 2019 yılında üretilen ısıl pillerin ihracatı yapılmaya başlandı ve 2019 itibariyle takriben 3000 metrekare alana sahip ısıl pil üretim altyapısı faaliyete geçirildi
Litaratür:
http:wwwsagetubitakgovtrsagecontentfilesprojelerisilpilIDEF13IsilPilBASINACIKLAMASItur20052019pdf
