İskelet ve Kas Sistemi

insan iskeleti, insan iskeletinin yapısı, insanda kas yapısı, kas sistemi, insan iskeletinin bölümleri, kemiklerin yapısı ve çeşitleri


Canlılarda etkin hareketi karşılayan yapılar iskelet ve adale sistemleridir Hareket sağlayıcı kaslar destekleyici iskeletle birleşerek canlının hareket sistemini oluşturur

I İskelet Sistemi

İnsana şekil veren, organlara desteklik sağlayan ve koruyan yapıya iskelet denir İskelet sisteminin yapı birimleri kemiklerdir İnsan vücudu 210 kemikten oluşmuştur Kemikler, kan hücrelerinin üretilmesi, bir takım minerallerin depolanması, vücuda düşey şekil kazandırılması görevlerini yapar

1 İnsan İskeletinin Bölümleri

1 Baş İskeleti

Kemikler birbirine fazla sıkı tutunmuşlardır ve aralarında oynamaz eklemler vardır Baş kemikleri içerisindeki beyin ve beyinciği korur

2 Ceset İskeleti

Omurga ve göğüs kafesinden oluşur

Omurga : Omur adı bahşedilen yamalı şekilli kemiklerden oluşur İçinde şerit halinde omurilik siniri vardır Bu sinirin bulunduğu kanala omurilik kanalı denir Omurga tüm kemikleri doğrudan ya da dolaylı olarak bağlandığı iskelet yapısıdır

Göğüs Kafesi : Sırt omurları, kaburgalar ve göğüs kemiğinden oluşur Hareketli özellikteki bir takım iç organların çalışmasını kolaylaştırır Akciğerler ve kalp burada korunur

3 Üyeler (kol ve bacaklar)

Kol ve bacaklar gövdeye kemik köprüler ile bağlanmıştır Bu köprülerle arasında bütün oynar eklemler vardır

Omuz Kemeri : Kürek kemiği ve köprücük kemiğinden oluşur Kol kemiklerini omurgaya bağlar

Kalça Kemeri : Kalça kemiği ve uyluk kemiğinden oluşur But kemiklerini gövdeye bağlar

B Kemiklerin Yapısı ve Çeşitleri

1 Kısa Kemikler

Boyları kısa olan kübik yapılı kemiklerdir Omurlar, el ve ayaklardaki bilek parmak kemikleri… bu gruba girer

2 Yassı Kemikler

Kalınlıkları eksik, levha şeklindeki kemiklerdir Kaburga, kürek kalça, yüz ve kafatası kemikleri… bu gruba girer

3 Uzun Kemikler

Boyları uzun silindirik kemiklerdir Kol ve bacaklarda yer alan kemiklerdir (uyluk, kaval, pazı, önkol… kemikleri gibi)

4 Derme Çatma Şekilli Kemikler

Uzun veya kısa belirli bir şekle sahip olmayan kemiklerdir Omurgayı oluşturan omur kemikleri bu gruba girer

Kemiklerin Yapısı

· Kemik zarı (Periost) : Kemiğin enine büyümesini, beslenmesini, kırılma ve çatlamalarda onarılmasını sağlar

· Kıkırdak Doku : Eklem bölgelerinde, hareket esnasındaki kemiğin aşınmasını önler

· Süngerimsi Kemik : İçinde kırmızı iliği bulundurur Kırmızı kemik iliği kan hücreleri üretir

· Sarı ilik : Yağ depolar ve kan hücreleri (akyuvarlar) üretir

· Sert (sıkı) Kemik : 23 ü minerallerden (kalsiyum, fosfor), 13 de hücrelerden oluşur Kemiğe sertlik ve dayanıklılık kazandırır

· Kırmızı İlik : Alyuvarları üretir

C Eklemler

Kemikleri birbirine bağlayan yapılara eklem denir Hareket yeteneğine kadar 3 değişiklik eklem bulunur

1 Oynar (hareketli) eklemler : Omuz eklemi, kalça eklemi

2 Güya oynar eklemler : Omurlar arası eklemler

3 Oynamaz eklemler : Baş, kalça eklemleri

II Kas Sistemi

Vücudun hareketini, bir takım organların çalışmasını sağlayan yapılara kas denir Kaslar kasılıp – gevşeme özelliğine sahip olan hücrelerden oluşur

Kas hücrelerinin birleşmesiyle oluşan ipliksi yapılara kas teli (lif) denir Kas tellerinin birleşmesiyle oluşan yapılara da kas demeti denir

1 İskelet Kasları (Kırmızı Kaslar)

İskelete alt çalışırlar Yönetimini beyin sağlar İsteğimiz ile çalışırlar Kasılmaları güçlüdür Süratli kasılır, çabuk yorulurlar İskelet kasları oynar ve sözde oynar eklem bölgelerinde kemiklerin hareket etmesini sağlar Yapısında oksijen depo eden proteinleri (myoglobinler) bulundukları için kırmızı renklidirler Fazla sayıda adale demetinden oluştuğu için buruşuk kaslar da denir (Baş, boyun, kol, ayak, parmak, göz kapağı, göğüs kasları…)

1 Düz Kaslar (Beyaz Kaslar)

İç organlarımızdaki kaslardır İsteğimiz dışında çalışırlar Çalışmaları yavaştır Kasılmaları güçsüzdür (Mide, bağırsak, idrar torbası, damar duvarları, yemek yemek borusu kasları…) Uzun süreli kasılıp, çalışmaları esnasında yorulmazlar

1 Kalp Kası

Kırmızılı kasdır Fakat isteğimiz dışarıya çalışır Çalışmasını omurilik soğanı denetler Kuvvetli, seri ve ritmik olarak çalışır Uzun süreli kasılıp, çalışmaları esnasında yorulmazlar *