iltasyazilim
FD Üye
Toscana’nın Lucca kentinden Mısır’a göç eden bir ailenin oğlu olan, İskenderiye doğumlu şair Giuseppe Ungaretti (1888 – 1970) modernist bir şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen, akademisyen, hermetizm olarak bilinen deneysel akımın önde gelen temsilcilerinden ve 20 yüzyıl İtalyan edebiyatının en ünlü isimlerinden biridir Yaptığı yeniliklerle İtalyan şiirine köklü bir değişim getirdi
Süveyş Kanalı’nın kazılarında çalışan babası 1890’da bir kazada öldü Şiirindeki egzotizmi Nubia kökenli bakıcısı Bahita’ya borçlu olduğunu söyleyen Ungaretti, İskenderiye’de açılmış bir İsviçre okulunda öğrenim gördü Burada sembolizmi öğrendi, Baudelaire’in, Mallarmé’nin, Rimbaud’nun şiirlerini okuyarak büyüdü 1912’de Paris’e gitti Hukuk öğrenimi görmek için kaydolduğu Paris Üniversite’sinde edebiyat ve felsefe derslerini izledi Henri Bergson’la, sürrealizmin öncülerinden Guillaume Apollinaire’le, fütürizmin temsilcilerinden Umberto Boccioni, Ardengo Soffici, Giovanni Papini gibi önemli isimlerle tanıştı1914’te Birinci Dünya Savaşı çıkınca Milano’ya gidip savaşa katıldı 1918’de savaş bitince yeniden Paris’e gitti ve Benito Mussolini’nin gazetesi “Il Popolo d’Italia için muhabirlik yaptı 1921’de Roma’ya yerleşti, 19311935 yılları arasında Avrupa ülkelerini gezdi ve İtalyan Edebiyatı üzerine konferanslar verdi Brezilya’da San Paolo Üniversitesi’nde (19361942) İtalyan Dili ve Edebiyatı profesörü olarak çalıştığı sırada hatalı apandis ameliyatı sonucu oğlu Antonietto’yu kaybetti(1939) İtalya’ya döndüğünde (1942), Roma Üniversitesi’nin Çağdaş İtalyan Edebiyatı Kürsüsü’ne atandı Ve bu kez de kendini İkinci Dünya Savaşı’nın içinde buldu
1932’de Gondoliere Ödülü’nü, 1949’da Roma Ödülü’nü, 1956’da Knokke Le Zoute Uluslararası Şiir Ödülü’nü, 1960’ta Urbino Üniversitesi’nin Montefeltro Ödülü’nü aldı1962’de Avrupa Yazarlar Birliği başkanı seçildi 1966’da EtnaTaormina Uluslararası Şiir Ödülü’nü kazandı Oğlunu kaybettikten sonra, eşinin de 1958’deki ölümünden çok etkilenen şair dünyayı gezmeye koyuldu Japonya’ya, Filistin’e, Rusya’ya, ABD’ye gitti Columbia Üniversitesi’nde seminerler verdi 1970 yılında, Oklahoma Üniversitesi’nin davetiyle Yabancı Yazarlar Ödülü’nü almak üzere yola çıktı Bu yolculuk sırasında bronkopnömoni’ye (bir tür zatürree) yakalandı New York ve Milano’da gördüğü tedaviler sonuç vermedi Roma’da “Campo Veranoya gömüldü Anısına, 1970 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü verildi Ungaretti sembolist Fransız şiirini kendi deneyimleriyle birleştiren, biçimi önemseyen, az sözcükle derin etki bırakan, yalın ve görkemli bir İtalyan şiiri yarattı
Yapıtları :
Il porto sepolto (Batık Liman,1916)
La guerra (Savaş,1919 ve 1947)
Allegria di naufragi (Batıkların Sevinci,1919)
L’allegria (Sevinç,1931)
Sentimento del tempo (Zamanın Duygusu,1933)
Traduzioni (Çeviriler,1936)
Poesie disperse (Saçılmış Şiirler,1945)
Il dolore (Acı,1947)
La terra promessa (Vaadedilen Toprak,1950)
Un grido e paesaggi (Çığlık ve Kır Manzaraları,1952)
Il taccuino del vecchio (Yaşlı Adamın Not Defteri,1960)
Vita di un uomo (Bir İnsanın Yaşamı,1969)
Kaynakça:
Giuseppe Ungaretti, “Batık Liman ve Başka Şiirler, Çeviren Cevat Çapan, Can Yayınları, İstanbul, 2019
John Picchione, Lawrence R Smith, “TwentiethCentury Italian Poetry, An Anthology, University of Toronto Press, Toronto, 1993
Süveyş Kanalı’nın kazılarında çalışan babası 1890’da bir kazada öldü Şiirindeki egzotizmi Nubia kökenli bakıcısı Bahita’ya borçlu olduğunu söyleyen Ungaretti, İskenderiye’de açılmış bir İsviçre okulunda öğrenim gördü Burada sembolizmi öğrendi, Baudelaire’in, Mallarmé’nin, Rimbaud’nun şiirlerini okuyarak büyüdü 1912’de Paris’e gitti Hukuk öğrenimi görmek için kaydolduğu Paris Üniversite’sinde edebiyat ve felsefe derslerini izledi Henri Bergson’la, sürrealizmin öncülerinden Guillaume Apollinaire’le, fütürizmin temsilcilerinden Umberto Boccioni, Ardengo Soffici, Giovanni Papini gibi önemli isimlerle tanıştı1914’te Birinci Dünya Savaşı çıkınca Milano’ya gidip savaşa katıldı 1918’de savaş bitince yeniden Paris’e gitti ve Benito Mussolini’nin gazetesi “Il Popolo d’Italia için muhabirlik yaptı 1921’de Roma’ya yerleşti, 19311935 yılları arasında Avrupa ülkelerini gezdi ve İtalyan Edebiyatı üzerine konferanslar verdi Brezilya’da San Paolo Üniversitesi’nde (19361942) İtalyan Dili ve Edebiyatı profesörü olarak çalıştığı sırada hatalı apandis ameliyatı sonucu oğlu Antonietto’yu kaybetti(1939) İtalya’ya döndüğünde (1942), Roma Üniversitesi’nin Çağdaş İtalyan Edebiyatı Kürsüsü’ne atandı Ve bu kez de kendini İkinci Dünya Savaşı’nın içinde buldu
1932’de Gondoliere Ödülü’nü, 1949’da Roma Ödülü’nü, 1956’da Knokke Le Zoute Uluslararası Şiir Ödülü’nü, 1960’ta Urbino Üniversitesi’nin Montefeltro Ödülü’nü aldı1962’de Avrupa Yazarlar Birliği başkanı seçildi 1966’da EtnaTaormina Uluslararası Şiir Ödülü’nü kazandı Oğlunu kaybettikten sonra, eşinin de 1958’deki ölümünden çok etkilenen şair dünyayı gezmeye koyuldu Japonya’ya, Filistin’e, Rusya’ya, ABD’ye gitti Columbia Üniversitesi’nde seminerler verdi 1970 yılında, Oklahoma Üniversitesi’nin davetiyle Yabancı Yazarlar Ödülü’nü almak üzere yola çıktı Bu yolculuk sırasında bronkopnömoni’ye (bir tür zatürree) yakalandı New York ve Milano’da gördüğü tedaviler sonuç vermedi Roma’da “Campo Veranoya gömüldü Anısına, 1970 Neustadt Uluslararası Edebiyat Ödülü verildi Ungaretti sembolist Fransız şiirini kendi deneyimleriyle birleştiren, biçimi önemseyen, az sözcükle derin etki bırakan, yalın ve görkemli bir İtalyan şiiri yarattı
Yapıtları :
Il porto sepolto (Batık Liman,1916)
La guerra (Savaş,1919 ve 1947)
Allegria di naufragi (Batıkların Sevinci,1919)
L’allegria (Sevinç,1931)
Sentimento del tempo (Zamanın Duygusu,1933)
Traduzioni (Çeviriler,1936)
Poesie disperse (Saçılmış Şiirler,1945)
Il dolore (Acı,1947)
La terra promessa (Vaadedilen Toprak,1950)
Un grido e paesaggi (Çığlık ve Kır Manzaraları,1952)
Il taccuino del vecchio (Yaşlı Adamın Not Defteri,1960)
Vita di un uomo (Bir İnsanın Yaşamı,1969)
Kaynakça:
Giuseppe Ungaretti, “Batık Liman ve Başka Şiirler, Çeviren Cevat Çapan, Can Yayınları, İstanbul, 2019
John Picchione, Lawrence R Smith, “TwentiethCentury Italian Poetry, An Anthology, University of Toronto Press, Toronto, 1993