Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
İslam'da Aile Terbiyesinde Babanın Onemi
Dinimizde Babanın Onemi
Aile Terbiyesi ve Baba
Semerkand Dergisi
Huseyin okur yazısında İslam'da Aile Terbiyesinde Babanın Onemiadlı yazısıyla ailede terbiyeden oncelikle babanın sorumlu olduğunu anlatıyor
Abdullah b Omer'den (ra) rivayet edilen bir hadisi şerifte Rasulullah (sav) soyle buyurmuştur: Hepiniz birer cobansınız ve her biriniz surunuzden sorumlusunuz Devlet başkanı bir cobandır ve yonetimi altındakilerden sorumludur Erkek, aile fertlerinin cobanıdır ve onlardan sorumludur Kadın kocasının evinde bir cobandır ve cocuklarından mesuldur Hizmetciisci, efendisininişverenin cobanıdır ve ondan mesuldur Hasılı hepiniz birer cobansınız ve her biriniz surusunden mesuldur(Buhari)
İslami terbiye denilince once ailevi terbiyenin anlaşılması gerekir Cunku İslam dini bir cemiyet dinidir Cemiyet de adeta bir bal peteğinin kucuk kucuk hucrelerden meydana gelmesi gibi ailelerden oluşur Aileleri sağlam olan bir toplum sahih ve sağlam; huzursuz ve hastalıklı olan da curuk olur
Kur'anı Kerim'de doğdukları zaman cocukların hicbir şey bilmedikleri bildirilir (Nahl, 78) Yani cocuk iyi kotu, faydalı zararlı her şeyi sonradan oğrenir Hadisi şerifte Rasulullah Efendimiz (sav), Her cocuk (İslam hakikatini kabul edecek bir) fıtrat uzerine doğar Ancak onu ailesi Yahudi, Hristiyan, muşrik veya mecusi yaparbuyurarak cocuğun bilgi, gorgu ve alışkanlık turunden edindiği her şeyi en yakınlarından ve ozellikle ailesinden kazanacağını bildirmiştir
COCUK EĞİTİMİNE DUA İLE BAŞLAMAK
Ailede cocuk terbiyesinde ilk adım, guzel bir niyetle bu işe başlamaktır Nitekim Kur'anı Kerim'de cocuk isteme hususunda, bu işin daha temelde guzel niyetlere bina edilmesi icin, anne babalara şu duayı oğrenmeleri ve okumaları tavsiye edilmiştir: Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve cocuklarımızı bize goz aydınlığı kıl ve bizi Allah'a karşı gelmekten sakınanlara onder eyle(Furkan, 74)
Sadece dille dua edip sebeplere yapışmamak doğru değildir Bir mumin hedeflediği her şey icin dua ettikten sonra, Rabbi'nin rızası doğrultusunda beşeri butun gayretini de gosterecektir Bu itibarla, ailede terbiyeden oncelikle sorumlu olan babadır Terbiye denilince bunun icine hem maddi terbiye hem de manevi terbiye girmektedir Yani baba, ailenin terbiyesinden hem dunyevi hem de uhrevi olarak sorumludur Pek cok ayeti kerimede ve hadisi şerifte bu hususa işaret edilmiştir: Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun(Tahrim, 6)
İslam alimleri, ayette gecen ateşten korumaişinin terbiye ile olacağını belirtirler Yani ebeveynler, aile halkına İslami terbiye verdikleri takdirde, onların hem dunyevi hem de uhrevi hayatlarını ateşten korumuş olacaklardır
Bu manada İslam alimleri şoyle derler: Kişi ailesinden sorumludur Kıyamet gunu cocukları ona ya şefaatci olacaktır ya da şikayetci Aile reisi ailesine İslami terbiyeyi verdiği takdirde onların sevaplarına aynen iştirak edecek ve boylece şefaatlerine mazhar olacak; İslami terbiyeyi vermediği takdirde de, 'Bizim terbiyemizi neden ihmal ettin, bizim ateşe girmemize niye sebep oldun?' diye onların şikayetleriyle karşı karşıya kalacaktır
BABANIN EĞİTİM SORUMLULUKLARI
Hasılı baba, aile fertlerinin dunyevi ve uhrevi sorumluluğu sırtında olan kimsedir Elbette baba, bu sorumluluğu taşıyabilmek icin kendisinde bazı şartları da bulundurmalıdır: İlim: Yeterli seviyede dini ve dunyevi ilme sahip olmayan baba, elbette terbiye noktasında eksik kalacaktır Nafaka: Ailenin sağlıklı bir şekilde devamı ve dunyevi huzuru icin nafaka temin etmelidir Gayret: Terbiye icin calışmak, kazanmak, guzel davranışlara alıştırmak, eğlendirmek babanın gorevleri arasındadır Fiili uygulama: Aile bireyleri ve cocukların terbiyenin uygulamasını once babadan gormelidir Orneğin baba namaz kılmalıdır ki, cocuklarına da sozu tesirli olsun
Babanın aileye vereceği terbiye mufredatını da cok iyi bilmelidir Babanın cocuklarına ve ailesine kazandırması gerekenleri şoyle sıralayabiliriz:
BABA TEMEL DİNİ BİLGİLERİ OĞRETMELİ
Farzı Ayn denilen bilinmesi zaruri olan ilimler hakkında onları bilgilendirmek Buna gore bir baba, ailesine namaz kılmayı, oruc tutmayı, gusul ve abdestin nasıl alınacağını, helal ve haram olan yiyecek ve icecekleri, oyunları, inanc esaslarıyla ilgili bilgilerin bir arada bulunduğu amentu esaslarını, kelimei şehadeti, İslam'ın beş şartını, temel ahlak ve toplumsal uyum kurallarını, ticari hayatla ilgi minimum bilinmesi gereken faiz gibi yasakları, hırsızlık, zina, kumar gibi buyuk gunahları anlatmalı, oğretmelidir Ozellikle cocuklara hic de lazım olmayan ve aslında bilgi bile sayılmayacak şeylerin oğretilmesinden sakınılmalı ve Efendimiz'in (sav) Allahım! Fayda vermeyen luzumsuz bilgiden sana sığınırım(Muslim) hadisi akıldan cıkarılmalıdır
NASIL GİYİNİLECEĞİNİ OĞRETMEK
Yine babanın oğretmesi gereken bir başka husus da, kılık kıyafet eğitimidir Aile reisi olarak bir baba, ailesine İslam'ın uygun gorduğu kıyafeti anlatmalı ve ona gore giydirmelidir Nitekim Rasulullah'ın (sav) yanına avret yerleri acık vaziyette bir cocuk getirilince Nebi (sav) onun ortulmesini istemiş ve cocuklarda gorulen haya eksikliğinin bu hususa dikkat edilmeyişten kaynaklandığını bildirmiştir
COCUK BİLE OLSALAR ARKADAŞLARINA DİKKAT EDİLMELİ
Aile terbiyesinde dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da kız cocuk olsun erkek cocuk olsun ebeveynlerin, onların arkadaş seciminde belirleyici rol oynamalarıdır Gunumuzde cocuklar ve aileler arasında yaş ilerlemesiyle başlayan, anne babaya itaat etmeme probleminin temelinde, ebeveynlerin vaktiyle cocuklarının arkadaşının kim olduğuna onem vermemeleri bulunur Rasulullah (sav) hadislerinde, Kişi dostunun dini uzerinedir O halde herkes kiminle dostluk ettiğine iyi baksınbuyurarak arkadaş seciminin ne denli onemli olduğuna işaret etmiştir Bu gun genclerin bazı sapkın inanclara bağlanmasındaki yegane sebep, kotu arkadaşlarıdır Tabi ki ebeveynlerin bu noktadaki vurdumduymazlıkları da ayrı bir acı İmam Gazali (rha) ailede terbiyenin esasının cocukları kotu arkadaşlardan muhafaza etmek olduğunu soylemektedir
Bir aile reisi olarak babanın uzerinde ailesi icin yapması gereken daha pek cok gorevden bahsedebiliriz Bu yazımızda bunların bir kacından ozetle bahsettik ve bu terbiyeden oncelikle sorumlu olarak babayı gosterdik Ancak en az baba kadar annenin de bu gorevlerin takip ve tatbikinde ortak olduğunu soylemeliyiz
imagesislamdaaileterbiyesindebabaninonemi5ad2480ccf0bd
Kaynak: Serhaber
Semerkand Aile dergisi Huseyin Okur Aralık 2019 75 sayı
Dinimizde Babanın Onemi
Aile Terbiyesi ve Baba
Semerkand Dergisi
Huseyin okur yazısında İslam'da Aile Terbiyesinde Babanın Onemiadlı yazısıyla ailede terbiyeden oncelikle babanın sorumlu olduğunu anlatıyor
Abdullah b Omer'den (ra) rivayet edilen bir hadisi şerifte Rasulullah (sav) soyle buyurmuştur: Hepiniz birer cobansınız ve her biriniz surunuzden sorumlusunuz Devlet başkanı bir cobandır ve yonetimi altındakilerden sorumludur Erkek, aile fertlerinin cobanıdır ve onlardan sorumludur Kadın kocasının evinde bir cobandır ve cocuklarından mesuldur Hizmetciisci, efendisininişverenin cobanıdır ve ondan mesuldur Hasılı hepiniz birer cobansınız ve her biriniz surusunden mesuldur(Buhari)
İslami terbiye denilince once ailevi terbiyenin anlaşılması gerekir Cunku İslam dini bir cemiyet dinidir Cemiyet de adeta bir bal peteğinin kucuk kucuk hucrelerden meydana gelmesi gibi ailelerden oluşur Aileleri sağlam olan bir toplum sahih ve sağlam; huzursuz ve hastalıklı olan da curuk olur
Kur'anı Kerim'de doğdukları zaman cocukların hicbir şey bilmedikleri bildirilir (Nahl, 78) Yani cocuk iyi kotu, faydalı zararlı her şeyi sonradan oğrenir Hadisi şerifte Rasulullah Efendimiz (sav), Her cocuk (İslam hakikatini kabul edecek bir) fıtrat uzerine doğar Ancak onu ailesi Yahudi, Hristiyan, muşrik veya mecusi yaparbuyurarak cocuğun bilgi, gorgu ve alışkanlık turunden edindiği her şeyi en yakınlarından ve ozellikle ailesinden kazanacağını bildirmiştir
COCUK EĞİTİMİNE DUA İLE BAŞLAMAK
Ailede cocuk terbiyesinde ilk adım, guzel bir niyetle bu işe başlamaktır Nitekim Kur'anı Kerim'de cocuk isteme hususunda, bu işin daha temelde guzel niyetlere bina edilmesi icin, anne babalara şu duayı oğrenmeleri ve okumaları tavsiye edilmiştir: Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve cocuklarımızı bize goz aydınlığı kıl ve bizi Allah'a karşı gelmekten sakınanlara onder eyle(Furkan, 74)
Sadece dille dua edip sebeplere yapışmamak doğru değildir Bir mumin hedeflediği her şey icin dua ettikten sonra, Rabbi'nin rızası doğrultusunda beşeri butun gayretini de gosterecektir Bu itibarla, ailede terbiyeden oncelikle sorumlu olan babadır Terbiye denilince bunun icine hem maddi terbiye hem de manevi terbiye girmektedir Yani baba, ailenin terbiyesinden hem dunyevi hem de uhrevi olarak sorumludur Pek cok ayeti kerimede ve hadisi şerifte bu hususa işaret edilmiştir: Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun(Tahrim, 6)
İslam alimleri, ayette gecen ateşten korumaişinin terbiye ile olacağını belirtirler Yani ebeveynler, aile halkına İslami terbiye verdikleri takdirde, onların hem dunyevi hem de uhrevi hayatlarını ateşten korumuş olacaklardır
Bu manada İslam alimleri şoyle derler: Kişi ailesinden sorumludur Kıyamet gunu cocukları ona ya şefaatci olacaktır ya da şikayetci Aile reisi ailesine İslami terbiyeyi verdiği takdirde onların sevaplarına aynen iştirak edecek ve boylece şefaatlerine mazhar olacak; İslami terbiyeyi vermediği takdirde de, 'Bizim terbiyemizi neden ihmal ettin, bizim ateşe girmemize niye sebep oldun?' diye onların şikayetleriyle karşı karşıya kalacaktır
BABANIN EĞİTİM SORUMLULUKLARI
Hasılı baba, aile fertlerinin dunyevi ve uhrevi sorumluluğu sırtında olan kimsedir Elbette baba, bu sorumluluğu taşıyabilmek icin kendisinde bazı şartları da bulundurmalıdır: İlim: Yeterli seviyede dini ve dunyevi ilme sahip olmayan baba, elbette terbiye noktasında eksik kalacaktır Nafaka: Ailenin sağlıklı bir şekilde devamı ve dunyevi huzuru icin nafaka temin etmelidir Gayret: Terbiye icin calışmak, kazanmak, guzel davranışlara alıştırmak, eğlendirmek babanın gorevleri arasındadır Fiili uygulama: Aile bireyleri ve cocukların terbiyenin uygulamasını once babadan gormelidir Orneğin baba namaz kılmalıdır ki, cocuklarına da sozu tesirli olsun
Babanın aileye vereceği terbiye mufredatını da cok iyi bilmelidir Babanın cocuklarına ve ailesine kazandırması gerekenleri şoyle sıralayabiliriz:
BABA TEMEL DİNİ BİLGİLERİ OĞRETMELİ
Farzı Ayn denilen bilinmesi zaruri olan ilimler hakkında onları bilgilendirmek Buna gore bir baba, ailesine namaz kılmayı, oruc tutmayı, gusul ve abdestin nasıl alınacağını, helal ve haram olan yiyecek ve icecekleri, oyunları, inanc esaslarıyla ilgili bilgilerin bir arada bulunduğu amentu esaslarını, kelimei şehadeti, İslam'ın beş şartını, temel ahlak ve toplumsal uyum kurallarını, ticari hayatla ilgi minimum bilinmesi gereken faiz gibi yasakları, hırsızlık, zina, kumar gibi buyuk gunahları anlatmalı, oğretmelidir Ozellikle cocuklara hic de lazım olmayan ve aslında bilgi bile sayılmayacak şeylerin oğretilmesinden sakınılmalı ve Efendimiz'in (sav) Allahım! Fayda vermeyen luzumsuz bilgiden sana sığınırım(Muslim) hadisi akıldan cıkarılmalıdır
NASIL GİYİNİLECEĞİNİ OĞRETMEK
Yine babanın oğretmesi gereken bir başka husus da, kılık kıyafet eğitimidir Aile reisi olarak bir baba, ailesine İslam'ın uygun gorduğu kıyafeti anlatmalı ve ona gore giydirmelidir Nitekim Rasulullah'ın (sav) yanına avret yerleri acık vaziyette bir cocuk getirilince Nebi (sav) onun ortulmesini istemiş ve cocuklarda gorulen haya eksikliğinin bu hususa dikkat edilmeyişten kaynaklandığını bildirmiştir
COCUK BİLE OLSALAR ARKADAŞLARINA DİKKAT EDİLMELİ
Aile terbiyesinde dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da kız cocuk olsun erkek cocuk olsun ebeveynlerin, onların arkadaş seciminde belirleyici rol oynamalarıdır Gunumuzde cocuklar ve aileler arasında yaş ilerlemesiyle başlayan, anne babaya itaat etmeme probleminin temelinde, ebeveynlerin vaktiyle cocuklarının arkadaşının kim olduğuna onem vermemeleri bulunur Rasulullah (sav) hadislerinde, Kişi dostunun dini uzerinedir O halde herkes kiminle dostluk ettiğine iyi baksınbuyurarak arkadaş seciminin ne denli onemli olduğuna işaret etmiştir Bu gun genclerin bazı sapkın inanclara bağlanmasındaki yegane sebep, kotu arkadaşlarıdır Tabi ki ebeveynlerin bu noktadaki vurdumduymazlıkları da ayrı bir acı İmam Gazali (rha) ailede terbiyenin esasının cocukları kotu arkadaşlardan muhafaza etmek olduğunu soylemektedir
Bir aile reisi olarak babanın uzerinde ailesi icin yapması gereken daha pek cok gorevden bahsedebiliriz Bu yazımızda bunların bir kacından ozetle bahsettik ve bu terbiyeden oncelikle sorumlu olarak babayı gosterdik Ancak en az baba kadar annenin de bu gorevlerin takip ve tatbikinde ortak olduğunu soylemeliyiz
imagesislamdaaileterbiyesindebabaninonemi5ad2480ccf0bd
Kaynak: Serhaber
Semerkand Aile dergisi Huseyin Okur Aralık 2019 75 sayı
