İslâmda Aile ve Akrabalık İlişkileri

Müslümanlar arasında bir din kardeşliği vardır Bu, din bakımından genel bir yakınlık ve akrabalıktır, en kuvvetli bir bağdır Bu yönden müslümanlar, herhangi ırka, herhangi yurda bağlı olurlarsa olsunlar, birbirine bağlıdırlar, birbirini sever, birbiri hakkında hayır isterler Bir âyeti kerimede buyurulmuştur



Müminler şübhe yok ki, kardeştirer



Bundan başka müslümanlar arasında birbirinden farklı derecelerde bir soy, bir neseb, bir hısımlık ve akrabalık vardır Bu bakımdan da aralarında birtakım görevler haklar ve hükümler bulunur Bunların gözetilmesi dinimizce gereklidir



Müslümanların çoğalmaları ve kuvvetlenmeleri, yurdlarını ve varlıklarını savunabilmeleri aralarında aile ocağının gelişmesine bağlıdır Bu yönü ile aile kurmak ve bu ailenin devamına çalışmak İslâmda önemli bir görevdir Şöyle ki: Aile yuvası kurmaya gücü yeten ve kendisinde kuvvetli bir meyil bulunan müslüman için evlenip aile sahibi olmak vacib veya farzdır Nefsi taşkın olmayan bir müslüman için de bir müekked sünnettir



Bir hadisi şerifde buyurulmuştur:



Evleniniz, çoğalınız; çünkü ben, kıyamet günü ümmetlere karşı sizinle öğünürüm



Fakat kadına zulüm ve eziyet edileceği bilinerek zevce haklarını çiğneyecek olan kimsenin evlenmesi haramdır Çünkü bu durumda aile hayatından beklenen yararlar elde edilemez



Talâk (boşama) işine gelince: Bu bir yönden meşru ise de, diğer bir yönden yasaktır ve sakıncalıdır Şöyle ki: Aile hayatından beklenen şeyler elde edilmeyince veya iffet ve geçim bakımından bir fenalık yüz gösterirse, boşama meşrudur, müstahsendir Fakat böyle bir gerek ve zaruret bulunmadıkça boşama kötüdür, müstahsen değildir Bir hadisi şerifde buyurulmuştur:



Allah katında helal olan şeylerin en sevimsizi boşanmaktır



Onun için aile hayatını yaşatmaya çalışmalı, gereksiz olarak ayrılma ve boşama olaylarına meydan vermemelidir Bunun sorumluluğundan çekinmelidir



Her müslüman için aile hayatı ile ilgili din meselelerini yeteri kadar bilip onları uygulamak da bir görevdir Kimlerin birbiri ile evlenemeyeceğini, kimlerin evlenebileceğini ve kimler arasında mahremiyet bulunduğunu bilmek gerekir



Nikâh denilen evlenme akdi (sözleşmesi) karıkoca olacak müslümanlar veya bunların velileri veya vekilleri arasında iki mümin erkeğin veya bir erkekle iki mümin kadının şahidlikleri ile gerçekleşir Çiftlerden biri tarafından teklif ve diğeri tarafından kabul olur Şöyle ki: Ben seni zevce edindimdiye yapılan teklife, karşı taraf da Kabul ettimder Çiftlerin veli veya vekilleri de şöyle der: Ben falanın kızı falanı, velisi veya vekili olduğum falan için zevce kabul ettim,diye yapılan teklife karşı: Ben de falan kimseyi, velisi veya vekili bulunduğum falancaya veli veya vekil olarak evlendirdimder Buna da şahitler şehadet ederler Böylece icab ve kabul tamamlanıp akid yapılmış olur Ayrıca kadına Mehiradı ile emsaline kıyasla bir mal verilmesi veya anılması gerekir Bu mehirher iki tarafın rızası ile daha önce de tayin edilebilir Kadın bu mehrini sonra kocasına bağışlayabilir



Babalar, dedeler, anneler, nineler, erkek ve kız kardeşler, amcalar, dayılar, halalar ve teyzeler arasında bir soy yakınlığı ve ebedî bir mahremlik vardır Bunlar arasında nikâh asla caiz değildir Bir kimse, hiç bir zaman bunlardan herhangi birini nikahlayamaz



Yine, bir kimse, kendi kardeşinin kızını ve bunun torunlarını da alamaz Fakat bir kimse, amcasının, halasının veya teyzesinin kızını alabilir İki kardeş çocukları birbirleriyle evlenebilirler Bunlar arasında akrabalık varsa da mahremiyet yoktur



Süt emme ile meydana gelen mahremiyet de, soyla sabit olan mahremiyet gibidir Onun için bir kimse ile süt babası, süt anası, süt dedesi, süt ninesi, süt kardeş evlâdı, süt halası, süt teyzesi arasında ebedî bir mahremiyet vardır Bunlar birbirleri ile evlenemezler



Süt mahremiyetinin gerçekleşmesi için, süt emen çocuğun iki buçuk yaşından küçük olması ve emdiği sütün boğazından geçmiş olması şarttır Bu iki buçuk yıldan sonra emilen veya içilen süt ile süt evladlığı veya kardeşliği olmaz Bu müddet İmam Azam'a göredir İki İmama göre süt emme müddeti iki senedir



Zevcenin kocasının bazı akrabaları ile ve kocasının da, zevcesinin bazı akrabaları ile Sıhriyet (Hısımlık) bakımından mahremiyetleri olur Bu ise nikâhın cevazına engeldir Şöyle ki: Bir kimse, kendi karısının *******, ninesini, başka kocasından olan kızını veya torununu asla nikâhlayamaz karıkoca arasındaki evlilik kalkmış olsa bile



Bir insan eğer bunlardan birine, helal olmadıkları halde yaklaşmış olsa veya bunların bir uvzunu, harareti duyurmayacak bir engel olmaksızın şehvetle tutsa veya öpse, bunun karısı kendisine ebedî olarak haram olur Buna Hürmeti Müsaheredenir



Bir kadın da kendi kocasının babası ile veya başka zevcesinden olan oğlu ile, torunu ile evlenemez Bunların arasında da ebedî bir hürmet vardır Eğer aralarında helal olmayan bir yakınlık (temas) veya şehvetli bir ilişki (dokunma) meydana gelse, bu zevce ebediyyen kocasına haram olur



Bir erkekle, kendi karısının kız kardeşi, halası veya teyzesi arasında geçici olarak bir hürmet vardır O erkeğin zevcesi ile boşama gibi bir sebeble nikâh (zevciyet) kalkınca, iddet çıktıktan sonra bunlardan herhangi birini nikâhlayabilir



Bir kimse, üvey annesi ile, kendi oğlunun veya torununun karısı ile asla evlenemez Nikâh kalksa bile bu caiz olmaz Bunlar arasında da Hürmeti müsaherevardır Eğer bir kimse oğlunun veya torununu zevcesine veya babasının zevcesine gayri meşru ilişkide bulunsa veya şehvetle dokunsa, bu kadın kocasına ebedî olarak haram olur



Hısımlıktan doğan haramlık, meşru olmayan ilişki ile de meydana gelir Şöyle ki: Bir kimse, gayri meşru surette ilişki kurduğu veya şehvetle tuttuğu veya öptüğü veya tenasül organına şehvetle baktığı bir kadının neseb veya süt yönünden *******, ninesini, kızını, torununu asla alıp nikâhlayamaz Bunlarla kendisi arasında ebedî bir haramlık bulunmuş olur Bu yapmış olduğu haram işin bir nevi cezasıdır



Bir müslüman başkasının nikâhında veya iddetinde bulunan bir kadını alamaz Yine, bir müslüman Kitab Ehli denilen bir Yahudî ve Hıristiyan kadınla evlenebilirse de, bir Mecûsî veya putperest kadını nikâh edemez Ancak kadın şirkini terk ederse, o zaman caiz olur



Müslüman bir kadın ise, hiç bir, gayri müslimle evlenemez Bu islâm dininde kesinlikle haramdır Böyle bir durum, İslâm şerefine, İslâm yararına, müslüman kadının selâmet ve mutluluğuna aykırıdır



Müslümanların karşılıklı olarak birbirleriyle ilişkilerinde bir hürmet ve nezaket vardır Bir müslüman, başkasının evine rızası olmadan giremez Başkasının evi içine, izni olmadan dışardan bakamaz Sözleri ile kimseyi rahatsız edemez



Erkekler, göbekleri altından diz kapakları altına kadar olan yerleri müstesna olmak üzere, birbirlerinin diğer bütün organlarına bakabilirler



Kadınların birbirlerine veya kocaları olmayan erkeklere bakmaları da, erkeklerin birbirlerine bakmaları gibidir Onun için müslüman kadın, diğer bir kadının veya bir erkeğin göbeği altından diz kapakları altına kadar olan kısmına bakamaz, diğer uzuvlarına bakabilir Ancak bir şehvet duygusu, kalben bir istek ve meyil bulunmamalıdır



Bir erkek, kötü bir niyet olmaksızın yabancı olan (kendisine nikâh düşen) bir kadının yalnız yüzüne ve ellerine bakabilir Fakat kendisine ebedî olarak haram bulunan anasının, kızının ve teyzesi gibi kimselerin yüzlerine, başlarına, göğüslerine, kulaklarına ve baldırlarına, yine aralarında şehvet korkusu olmamak şartı ile bakabilir



Erkekle zevcesi arasında özel durum olduğundan bunlar şehvetle veya şehvetsiz olarak birbirlerinin bütün vücudlarına bakabilirler Yalnız cinsel organlara bakılmaması daha iyidir, edebe uygun olan budur



Bir doktor tedavisinde bulunan bir kadının hasta olan herhangi bir organına zaruret miktarı bakabilir Fakat onun tedavisini bir kadına öğreterek ona yaptırması daha uygundur