iltasyazilim
FD Üye
İslamiyetten önceki destanlar nelerdir
islamiyetten önceki Türk Destanları nelerdir
SAKA DEVRİ DESTANLARI
A) YÜKSEK DAĞ ER TUNGA DESTANI: MÖ 7 asırda Türkİran savaşlarında ün kazanmış, İran ordularını tekrar tekrar mağlup etmiş bir Türk hükümdarını anlatır Bu hükümdar sonra İranlılarca aldatma ile öldürülmüştür Onun İran destanlarındaki adı Afrasyap'dır Yüksek Dağ Er Tunga'nın ölümünde söylenmiş bir sagu Divanı Lügat'it Türk'te bulunmuştur Ancak bununla ilgili başlıca data Şehname adlı İran destanında vardır
B) ŞU DESTANI: Şu adındaki bir hükümdarın Büyük İskender'in Türk illerine yürüyüşü esnasında onunla yaptığı savaşları anlatır Sonunda Şu İskender'le anlaşır ve Balasagun yöresine yerleşir Bazı Türk boylarının adlarının nereden geldiğini izah yönüyle önemlidir Eski Saka devletinin hükümdarlarına ŞUadı verilmesi dolayısıyla, bu epope Saka destanı olarak da bilinir
HUNOĞUZ DESTANLARI
A ) OĞUZ KAĞAN DESTANI: Oğuz Kağan adlı bir hükümdarın savaşlarının anlatıldığı en önemli Türk destanlarındandır MÖ 2 asırda doğmuştur Bu eserde Oğuz Kağanın halkına bir takım hedefler göstermesi bakımından önemlidir
B) ATTİLA DESTANI: Batı Hun hükümdarı Attila'nın fetihleri etrafında oluşmuştur MS 5 yüzyılda Avrupa'ya korkulu yıllar yaşatan Attila, Rusya'dan Fransa'ya değin bütün Avrupa'yı almış, Roma'ya kadar uzanmıştır Evlendiği gece çok içtiğinden burun kanamasıyla ölmüştür Destanda onun ölümüyle ilgili söylenen ağıtta bir ölüm feryadı değil, kahramanlıkları anlatılmaktadır
GÖKTÜRK DEVRİ DESTANLARI
A) BOZKURT DESTANI: Destanın esası değil olma felaketine uğrayan GökTürk soyunun her tarafta dirilip çoğalmasında bir Bozkurtun Anne kurt olarak etkin olmasıdır
B) ERGENEKON DESTANI: Düşmanları kadar yenilen Türkler, yok olma aşamasına gelmişlerdir Düşmanın elinden kaçabilen iki aile, yolu izi olmayan Ergenekon'a gelmiş orada dört yüzyıl büyüyüp çoğalmışlar ve önlerinde yol almalarını engelleyen bir demir dağı eritip Ergenekon'dan çıkmışlardır; atalarının düşmanlarını yenip GökTürk devletini kurmuşlardır Destanın en kayda değer özelliği tarihle benzerlik göstermesidir Türklerin demiri işleyen ilk kavimlerden olması da önemlidir
UYGUR DEVRİ DESTANLARI
A) TÜREYİŞ DESTANI: Destana göre eski Hun hükümdarının iki kızı vardı Hükümdar, kızlarının Tanrılarla evlenmesini istiyordu Bu yüzden onları insanlardan uzaktan bir yere bıraktı Tanrı nihayet Bozkurt şeklinde geldi ve kızlarla evlendi Bu evlenmeden Bozkurt ruhu taşıyan Uygur çocukları doğdu
B) GÖÇ DESTANI: Uygur hükümdarlarının Çinlilerle savaşmamak için Çin prensesiyle evlenmek istemesi ve Çinlilerin bu prenses karşılığımda Türkçede tanrısal sayılan bir taşı almalarını anlatır Taş Çinlilere verilince Uygur ülkesine afet çöker Uygur halkı Beş Balıg denilen yere yerleşir Destanın en önemli özelliği önemsiz bir taş parçasının bile hiçbir şey uğruna düşmana verilmeyeceği inancını anlatmasıdır *
islamiyetten önceki Türk Destanları nelerdir
SAKA DEVRİ DESTANLARI
A) YÜKSEK DAĞ ER TUNGA DESTANI: MÖ 7 asırda Türkİran savaşlarında ün kazanmış, İran ordularını tekrar tekrar mağlup etmiş bir Türk hükümdarını anlatır Bu hükümdar sonra İranlılarca aldatma ile öldürülmüştür Onun İran destanlarındaki adı Afrasyap'dır Yüksek Dağ Er Tunga'nın ölümünde söylenmiş bir sagu Divanı Lügat'it Türk'te bulunmuştur Ancak bununla ilgili başlıca data Şehname adlı İran destanında vardır
B) ŞU DESTANI: Şu adındaki bir hükümdarın Büyük İskender'in Türk illerine yürüyüşü esnasında onunla yaptığı savaşları anlatır Sonunda Şu İskender'le anlaşır ve Balasagun yöresine yerleşir Bazı Türk boylarının adlarının nereden geldiğini izah yönüyle önemlidir Eski Saka devletinin hükümdarlarına ŞUadı verilmesi dolayısıyla, bu epope Saka destanı olarak da bilinir
HUNOĞUZ DESTANLARI
A ) OĞUZ KAĞAN DESTANI: Oğuz Kağan adlı bir hükümdarın savaşlarının anlatıldığı en önemli Türk destanlarındandır MÖ 2 asırda doğmuştur Bu eserde Oğuz Kağanın halkına bir takım hedefler göstermesi bakımından önemlidir
B) ATTİLA DESTANI: Batı Hun hükümdarı Attila'nın fetihleri etrafında oluşmuştur MS 5 yüzyılda Avrupa'ya korkulu yıllar yaşatan Attila, Rusya'dan Fransa'ya değin bütün Avrupa'yı almış, Roma'ya kadar uzanmıştır Evlendiği gece çok içtiğinden burun kanamasıyla ölmüştür Destanda onun ölümüyle ilgili söylenen ağıtta bir ölüm feryadı değil, kahramanlıkları anlatılmaktadır
GÖKTÜRK DEVRİ DESTANLARI
A) BOZKURT DESTANI: Destanın esası değil olma felaketine uğrayan GökTürk soyunun her tarafta dirilip çoğalmasında bir Bozkurtun Anne kurt olarak etkin olmasıdır
B) ERGENEKON DESTANI: Düşmanları kadar yenilen Türkler, yok olma aşamasına gelmişlerdir Düşmanın elinden kaçabilen iki aile, yolu izi olmayan Ergenekon'a gelmiş orada dört yüzyıl büyüyüp çoğalmışlar ve önlerinde yol almalarını engelleyen bir demir dağı eritip Ergenekon'dan çıkmışlardır; atalarının düşmanlarını yenip GökTürk devletini kurmuşlardır Destanın en kayda değer özelliği tarihle benzerlik göstermesidir Türklerin demiri işleyen ilk kavimlerden olması da önemlidir
UYGUR DEVRİ DESTANLARI
A) TÜREYİŞ DESTANI: Destana göre eski Hun hükümdarının iki kızı vardı Hükümdar, kızlarının Tanrılarla evlenmesini istiyordu Bu yüzden onları insanlardan uzaktan bir yere bıraktı Tanrı nihayet Bozkurt şeklinde geldi ve kızlarla evlendi Bu evlenmeden Bozkurt ruhu taşıyan Uygur çocukları doğdu
B) GÖÇ DESTANI: Uygur hükümdarlarının Çinlilerle savaşmamak için Çin prensesiyle evlenmek istemesi ve Çinlilerin bu prenses karşılığımda Türkçede tanrısal sayılan bir taşı almalarını anlatır Taş Çinlilere verilince Uygur ülkesine afet çöker Uygur halkı Beş Balıg denilen yere yerleşir Destanın en önemli özelliği önemsiz bir taş parçasının bile hiçbir şey uğruna düşmana verilmeyeceği inancını anlatmasıdır *