İstanbul depreminin maliyeti 50 Milyar Doları geçer

2011 yılında kapatılan Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) eski Müsteşarı ve CHP İstanbul Milletvekili İlhan Kesici, 1999 yılında Gölcük'te gerçekleşen sarsıntıda Türkiye'nin ulusal gelirinin yüzde 3.4 küçüldüğünü belirterek, “İstanbul zelzelesinde ulusal gelir kaybı yüzde 10'u geçer. Bunun nakdî büyüklüğü 50 milyar doların üzerinde olur. O yüzden bu husus bir an evvel devletin gücünü ortaya koyacak güçlü bir bakanlık yahut başkanlık bünyesine alınarak tahlil yolları aranmalı” dedi.

UYARDIK, DİNLEMEDİLER

1999 sarsıntısının akabinde bilim insanlarının Kuzey Anadolu fay çizgisinin yakın vakitte İstanbul'u da vuracağına dikkat çektiğini hatırlatan Kesici, DPT'nin hazırladığı kalkınma planlarında hükümetleri uyardığını söyledi. Kesici, “Bu ikazlardan en dikkat çekeni ise 1999 zelzelesinin iktisada verdiği hasarın nedenlerine ilişkindi. Buna nazaran yüzde 52'si sarsıntı risk bölgesi olan Türkiye'de sanayi ve nüfus tek bir bölgede katiyyen toplanmamalı, hele hele bu bölge asla İstanbul olmamalıydı. Çünkü aksi durumda yaşanan felaketleri ülke 1999'da acı biçimde yaşamıştı. Lakin devlet kurumunun hükümete uyarısı dinlenmedi. DPT'nin ikazlarının bilakis iktisat de tek merkeze endeksli hale getirildi” dedi.

PLANSIZLIK FACİAYA DÖNÜŞECEK



İstanbul'un 20 yıldır bir zelzele faciası gelecek tedirginliğiyle yaşadığını vurgulayan İlhan Kesici, “Son zelzelelerle halkın gündemine gelse de bir mühlet zelzele olmayınca unutuluyor. Lakin plansızlık İstanbul sarsıntısının ülke için telafisi olmayan bir faciaya dönüşeceğini ortaya koyuyor” diye konuştu.

DPT'nin 1999 zelzelesinden sonra hazırladığı kalkınma planında bölgeler ortası göçün en büyük problemlerden biri olduğunun belirtildiğini söyleyen Kesici, şunları söyledi:

“Planda bölgeler ortası göçün önlenmesi için başta tarım bölgesel kalkınmaya dikkat edilmesi gerektiği tekraren vurgulandı. Fakat kurum söylediğiyle kaldı. Çünkü 2000 yılında 10 milyon olan İstanbul nüfusu 15 milyonu aştı. 1950'de nüfusun yüzde 7.5'i İstanbul'da yaşarken, artık bu oran yüzde 18.3. Hafta içi yüzde 25'e yani 20 milyona yaklaşıyor. Kilometrekareye düşen insan ortalaması Türkiye'de 107 iken, İstanbul'da 2 bin 900. Bu sürdürülebilir değil, sürdürülmemelidir de.”

Nuray Tarhan/Sözcü