Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
İstanbul'un Fethinden Önce Osmanlı Devleti'nin Ticari Durumu,
İstanbul'un Fethi öncesi Osmanlı Devleti'nin Ticari Durumu,
Osmanlı Devleti'nin Ticari Durumu,
İktisadi Göz ile İstanbul'un Fethinin Eski Doğu Roma Topluluğuna Genel Etkisi;Doğu Roma İmparatorluğu 1453 yılına gelindiğinde İstanbul ve civarındaki topraklarda hüküm süren ilkel bir iktisadi topluma sahip, güçsüz bir imparatorluk özelliği talep etmekteydi Haçlı seferleri sonucu fakirleşen ırk eski parlak günlerini özler durumda idi 1453 yılında İstanbulun fethi sonucu yapılan imar çalışmaları ve zengin yeni imparatorluk önceleri korkak olan İstanbul halkını baştan eski müreffeh durumuna getirdi Bu çalışmada ilk kez Doğu Roma İmparatorluğu nun son döneminin iktisadi durumu incelenecek ve sonradan İstanbulun fethinin bu yapıya kazandırdıkları iktisadi göz ile tahlil edilecektir ( Türkiye Bilim Sitesi )
11Giriş
Tüm imparatorluklar doğmuş, gelişmiş ve ortadan kalkmıştırBuna paralel olarak imparatorluk halkları günler geçirdiği gibi, çok huzursuz günler de geçirmiştir Bu durum Doğu Roma İmparatorluğu için de geçerlidir bir zamanlar çok parlak devirler geçiren İmparatorluk, özellikle Türkler in Anadoluya gelmesi ve haçlı seferleri sonucunda büyük kan kaybına uğramıştır İstanbul ve civarına hapsolunan Doğu Roma nın halkı bir zamanlar yaşadıkları müreffeh günlerin özlemini çeker olmuştur Bu sırada güçlenen Osmanlı Devleti 1453 yılında Doğu Roma İmparatorluğu nu yıkarak İstanbulu fethetmiştir Böyle bir koşul, Doğu Roma Halkı için açlık edilen bir durum değildir Ancak, şartlar fethi getirmiştir ve fetih Helen halkı için olumlu sonuçlar doğurmuştur
Güçlenen bir devlet, İstanbulu fethettikten daha sonra buralara büyük yatırımlarda bulunmuştur Doğu Roma İmparatorluğu nun çökme döneminde yetişen ve yaşayan halk bu yeni imparatorluğun kendilerine tanıdığı eski özgürlükleri ve gelirlerine katma değerinde sağlaması sonucu Doğu Roma İmparatorluğu ndaki eski aydınlık günlerini yaşamışlardır Bu yönü ile Fetih Doğu Roma Halkına kendi imparatorluklarının bile sağlayamayacağı katkılar sağlamıştır 12 Fetihten Önceki şart Önceleri Anadolu ve İstanbulda hüküm süren Doğu Roma İmparatorluğu Türkler in Anadolu ya yerleşmesi sonucu Anadolu daki topraklarını kaybetmeğe başlamıştır
Müslümanlara karşısında Avrupa dan gelen Haçlılar İstanbulu ve civarını yağmalamış ve II Roma İmparatorluğunu somut bakımdan kuvvetsiz bırakmıştır Fakirleşen halk ve vergisini toplayamayan devlet her geçen gün yoksullaşmıştır Önceleri Türk beylikleri ile efendi tezgâhtar statüsünde olan İmparatorluk Türk beyliklerinin güçlenmesi ve bulundukları toprakları kendi topraklarına katmaları bu ilişkiyi efendiefendi statüsüne getirmiştir Bu durumda İmparatorluk her geçen gün biraz daha kabuğunaİstanbula çekilmiştir Çoğunluğu Helen olan İstanbulun diğer bir değiş ile II Roma İmparatorluğunun umudu diğer hanedanlardan transfer edilen veya asker kökenli kişilere bağlanmıştır Böyle bir durumda, millet büyük yoksulluk çekmeğe başlamıştır Devletin vergiye bağladığı diğer topraklar elden çıkmış, halkın yoksul olmasından nedeniyle devlet yeterince aidat toplayamamış, yoksul millet yüksek vergiler karşısında ezilmiş, devlet oysa kuzeyGüney ve Doğu Batı arasındaki stratejik ticaret merkezi olan İstanbula uğrayan tüccarlardan ödenti alabilmiştir bununla beraber, sarayın müsrifliği elde edilen bu gelirlerin kısa sürede yok olmasına niçin olmuştur Saray harcamalarının İstanbul içerisinde yapılmaması halkın gelirini artıracak tüketimin ekonomiyi canlandırma özelliğini ortadan kaldırmıştır Öbür meslek kollarında çalışan İstanbullular devletin bu politikası sonucu yoksul düşmüşlerdir Millet sefalet içerisinde, daha alçak yapının eskimesi sonucu hastalıklarla pençeleşmekte, kabahat oranları artmakta ve halktan kopuk devlet bu sorunlara çözüm bulamamakta idi Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, Doğu Roma İmparatorluğunun Anadoludaki toprakları elden çıkıncaya ve Haçlı yağmaları yapılıncaya kadar devletin aidat gelirleri artmaktadır Zaten kazanç seviyesi yüksek olan ahenkli olarak vergisini ödemekte ve refah artışı daha da artmaktadır(Ücret gelirleri daha aşağı yapı hizmeti olarak geri gelmektedir) aynı zamanda, İmparatorluğun topraklarını kaybetmesi ve Haçlı yağmaları halkın refahını düşürmekte ve aidat gelirleri azalmaktadır Vergi gelirlerinin azalması sonucu alt inşa yatırımları, Saray alımları düşmekte ve rahat düşmektedir 13 Fetihten sonraki koşul 1453 yılında Osmanlıların İstanbulu fethi ile Eski Doğu Roma İmparatorluğuna yeni bir gün doğmuştur
Halk Müziği, Türklerden korkmakta idi Bundan nedeniyle, halkın bir kısmı Avrupaya göçe başlamıştır Fakat Yeni İmparatorluğun sahipleri halka hiçbir işkence yapılmayacağına, mallarına, namuslarına karşısında bir hareket içerisinde olmayacaklarına dair verdikleri sözler ile halkın geri gelmesine ihtimal vermişlerdir Kalan ırk Avrupalı nın haçı yerine Osmanlı nın kavuğunu seçim ederim sözü ile zaten durumundan hoşnut idi Yeni İmparator Fatih Sultan Mehmet, ilk kez halka bir güven aşıladı Bir ülkenin ekonomisinin gelişmesi mutlak oranda güven tesis edilmesi ile içten orantılıdır sonradan, alt inşa çalışmalarına tartma verildi Bir yana, ustalar yeni meslek imkanı ile tanışırken bir yanlamasına da inşaat malzemeleri satan esnafın geliri artmağa başladı Lokal işsiz insanlar ta bu işlerde çalışmağa başladı Hem, sarayın ve askerin yiyecek ihtiyacının bir kısmı yerel halktan karşılanmağa çalışıldı Ekonomideki bu hareketlilik esnafın satışlarının artmasına olanak sağladı Bu noktada şuna çok uyarı edilmesi gerekmektedir O zamanda İstanbulun halkının gelirinin artması devletin zengin ve dinç olması ile yakın alakalıdır İstanbul un iktisadi bireyleri 4 kısımdan oluşmaktadır Birincisi köylü ve çiftçi kesim, ikincisi esnaf, üçüncüsü ustalar ve kalfalar dördüncüsü ise devlettir Bu aktörlerin arasından devleti çıkardığınız zaman diğer aktörlerin yaşaması olanaksızdır Şöyleki, o zaman başlıca alıcı saray ve askerdir Saray ve asker köylüden mal alacak fakat köylü esnaftan mülk alabilsin Saray ve asker ustalara mal siparişleri verecek oysa ustalar esnaftan alışveriş yapabilsin, saray ve asker esnaftan alışveriş yapacak ki esnaf öteki meslek kollarından alışveriş yapabilsin
Dolayısı ile Yeni İmparatorluk, bir yana daha aşağı yapı çalışmaları, camiler, külliyeler, hamamlar, çeşmeler yapmakla dolaysız istihdam sağlarken, öteki yanlamasına İstanbul halkından mal almakla dolaylı istihdam sağlamaktadır Bu durumda halkın geliri artmakta, varlıklı olan devletin ödenti gelirleri artmaktadır Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, İstanbulun fethinin akabinde yapılan dolaylı ve dolaysız istihdam Doğu Roma Halkının gelirini ve refahını artırmıştır Diğer Taraftan, bu canlılığa ek olarak uluslararası ticaret ile uğraşan tüccarların buralarda tüketimde bulunması halkın gelirini ve devletin gelirini daha da artırmıştır Bunlara ek olarak talebin daha da artırılması ancak enflasyonun artmaması için imparatorluğun diğer yerlerinden Türklerin Ermenilerin ve Yahudiler in getirilmesi öngörülmüştür Bir yana ekonomi büyümüş bir yandan da enflasyon artmamıştırr Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, İstanbulun fethinden önce enflasyon artmakta ve iktisadi çoğaltma aralıksız olarak düşmektedir Fetihten sonradan uygulanan mantıklı iktisadi ve sosyal politikalar iktisadi büyümeyi artırmasına karşılık enflasyonda yukarıya doğru herhangi bir hareket meydana getirmemektedir Öteki yanlamasına, alt yapının iyileştirilmesi hastalıkların ortaya çıkmasını, güvenliğin artırılması suçları önlemiş, afiyet hizmetlerinin artması vefat oranlarını azaltmış ve hesaplı büyümeyi devam ettirecek tüketim toplumunun devamlılığı sağlanmıştır Keza, buradaki ahali ve dışarıdan getirilen ve yetiştirilen entelektüeller bir yana imparatorluğun siyasi, iktisadi,ticari, kültürel olarak önünü açmış bir yanlamasına da Başkent toplumunun iktisadi ve kültürel olarak devamlılığını sağlamıştır 14
Sonuç Uygulanan İktisadi, sosyal ve siyasi politikalar Helen Halkının Doğu Roma İmparatorluğu döneminin aydınlık günlerine geri götürmüştür
Fetih sanıldığının aksine bu halkı olumsuz yönde etkilememiştir Halkın gelir seviyesi artmıştır Sosyolojik olarak bakıldığında uygulanan politikalar Helen halkının ortadan kaldırılması değil, halkın devamlılığını gözetmektedir Rum olarak da anılan bu ırk kendi kültürlerini bu zamana kadar koruyabilmiş, geliştirebilmiştir İmparatorluğun en kritik zamanlarında bile bu insanlar kesimi kendi toplumsal kimliğini muhafaza edebilmiştir Bu yönü ile, uygulanan politikalar Osmanlılar ın fetihteki dehalarının nasıl iktisadi ve toplumsal politikalara yansıdığını göstermektedir Bu noktada, Doğu Roma halkı bir yana iktisadi olarak eski aydınlık günlerine kavuşmuş bir yandan da sosyolojik gelişimlerini tamamlayabilmişlerdir *
İstanbul'un Fethi öncesi Osmanlı Devleti'nin Ticari Durumu,
Osmanlı Devleti'nin Ticari Durumu,
İktisadi Göz ile İstanbul'un Fethinin Eski Doğu Roma Topluluğuna Genel Etkisi;Doğu Roma İmparatorluğu 1453 yılına gelindiğinde İstanbul ve civarındaki topraklarda hüküm süren ilkel bir iktisadi topluma sahip, güçsüz bir imparatorluk özelliği talep etmekteydi Haçlı seferleri sonucu fakirleşen ırk eski parlak günlerini özler durumda idi 1453 yılında İstanbulun fethi sonucu yapılan imar çalışmaları ve zengin yeni imparatorluk önceleri korkak olan İstanbul halkını baştan eski müreffeh durumuna getirdi Bu çalışmada ilk kez Doğu Roma İmparatorluğu nun son döneminin iktisadi durumu incelenecek ve sonradan İstanbulun fethinin bu yapıya kazandırdıkları iktisadi göz ile tahlil edilecektir ( Türkiye Bilim Sitesi )
11Giriş
Tüm imparatorluklar doğmuş, gelişmiş ve ortadan kalkmıştırBuna paralel olarak imparatorluk halkları günler geçirdiği gibi, çok huzursuz günler de geçirmiştir Bu durum Doğu Roma İmparatorluğu için de geçerlidir bir zamanlar çok parlak devirler geçiren İmparatorluk, özellikle Türkler in Anadoluya gelmesi ve haçlı seferleri sonucunda büyük kan kaybına uğramıştır İstanbul ve civarına hapsolunan Doğu Roma nın halkı bir zamanlar yaşadıkları müreffeh günlerin özlemini çeker olmuştur Bu sırada güçlenen Osmanlı Devleti 1453 yılında Doğu Roma İmparatorluğu nu yıkarak İstanbulu fethetmiştir Böyle bir koşul, Doğu Roma Halkı için açlık edilen bir durum değildir Ancak, şartlar fethi getirmiştir ve fetih Helen halkı için olumlu sonuçlar doğurmuştur
Güçlenen bir devlet, İstanbulu fethettikten daha sonra buralara büyük yatırımlarda bulunmuştur Doğu Roma İmparatorluğu nun çökme döneminde yetişen ve yaşayan halk bu yeni imparatorluğun kendilerine tanıdığı eski özgürlükleri ve gelirlerine katma değerinde sağlaması sonucu Doğu Roma İmparatorluğu ndaki eski aydınlık günlerini yaşamışlardır Bu yönü ile Fetih Doğu Roma Halkına kendi imparatorluklarının bile sağlayamayacağı katkılar sağlamıştır 12 Fetihten Önceki şart Önceleri Anadolu ve İstanbulda hüküm süren Doğu Roma İmparatorluğu Türkler in Anadolu ya yerleşmesi sonucu Anadolu daki topraklarını kaybetmeğe başlamıştır
Müslümanlara karşısında Avrupa dan gelen Haçlılar İstanbulu ve civarını yağmalamış ve II Roma İmparatorluğunu somut bakımdan kuvvetsiz bırakmıştır Fakirleşen halk ve vergisini toplayamayan devlet her geçen gün yoksullaşmıştır Önceleri Türk beylikleri ile efendi tezgâhtar statüsünde olan İmparatorluk Türk beyliklerinin güçlenmesi ve bulundukları toprakları kendi topraklarına katmaları bu ilişkiyi efendiefendi statüsüne getirmiştir Bu durumda İmparatorluk her geçen gün biraz daha kabuğunaİstanbula çekilmiştir Çoğunluğu Helen olan İstanbulun diğer bir değiş ile II Roma İmparatorluğunun umudu diğer hanedanlardan transfer edilen veya asker kökenli kişilere bağlanmıştır Böyle bir durumda, millet büyük yoksulluk çekmeğe başlamıştır Devletin vergiye bağladığı diğer topraklar elden çıkmış, halkın yoksul olmasından nedeniyle devlet yeterince aidat toplayamamış, yoksul millet yüksek vergiler karşısında ezilmiş, devlet oysa kuzeyGüney ve Doğu Batı arasındaki stratejik ticaret merkezi olan İstanbula uğrayan tüccarlardan ödenti alabilmiştir bununla beraber, sarayın müsrifliği elde edilen bu gelirlerin kısa sürede yok olmasına niçin olmuştur Saray harcamalarının İstanbul içerisinde yapılmaması halkın gelirini artıracak tüketimin ekonomiyi canlandırma özelliğini ortadan kaldırmıştır Öbür meslek kollarında çalışan İstanbullular devletin bu politikası sonucu yoksul düşmüşlerdir Millet sefalet içerisinde, daha alçak yapının eskimesi sonucu hastalıklarla pençeleşmekte, kabahat oranları artmakta ve halktan kopuk devlet bu sorunlara çözüm bulamamakta idi Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, Doğu Roma İmparatorluğunun Anadoludaki toprakları elden çıkıncaya ve Haçlı yağmaları yapılıncaya kadar devletin aidat gelirleri artmaktadır Zaten kazanç seviyesi yüksek olan ahenkli olarak vergisini ödemekte ve refah artışı daha da artmaktadır(Ücret gelirleri daha aşağı yapı hizmeti olarak geri gelmektedir) aynı zamanda, İmparatorluğun topraklarını kaybetmesi ve Haçlı yağmaları halkın refahını düşürmekte ve aidat gelirleri azalmaktadır Vergi gelirlerinin azalması sonucu alt inşa yatırımları, Saray alımları düşmekte ve rahat düşmektedir 13 Fetihten sonraki koşul 1453 yılında Osmanlıların İstanbulu fethi ile Eski Doğu Roma İmparatorluğuna yeni bir gün doğmuştur
Halk Müziği, Türklerden korkmakta idi Bundan nedeniyle, halkın bir kısmı Avrupaya göçe başlamıştır Fakat Yeni İmparatorluğun sahipleri halka hiçbir işkence yapılmayacağına, mallarına, namuslarına karşısında bir hareket içerisinde olmayacaklarına dair verdikleri sözler ile halkın geri gelmesine ihtimal vermişlerdir Kalan ırk Avrupalı nın haçı yerine Osmanlı nın kavuğunu seçim ederim sözü ile zaten durumundan hoşnut idi Yeni İmparator Fatih Sultan Mehmet, ilk kez halka bir güven aşıladı Bir ülkenin ekonomisinin gelişmesi mutlak oranda güven tesis edilmesi ile içten orantılıdır sonradan, alt inşa çalışmalarına tartma verildi Bir yana, ustalar yeni meslek imkanı ile tanışırken bir yanlamasına da inşaat malzemeleri satan esnafın geliri artmağa başladı Lokal işsiz insanlar ta bu işlerde çalışmağa başladı Hem, sarayın ve askerin yiyecek ihtiyacının bir kısmı yerel halktan karşılanmağa çalışıldı Ekonomideki bu hareketlilik esnafın satışlarının artmasına olanak sağladı Bu noktada şuna çok uyarı edilmesi gerekmektedir O zamanda İstanbulun halkının gelirinin artması devletin zengin ve dinç olması ile yakın alakalıdır İstanbul un iktisadi bireyleri 4 kısımdan oluşmaktadır Birincisi köylü ve çiftçi kesim, ikincisi esnaf, üçüncüsü ustalar ve kalfalar dördüncüsü ise devlettir Bu aktörlerin arasından devleti çıkardığınız zaman diğer aktörlerin yaşaması olanaksızdır Şöyleki, o zaman başlıca alıcı saray ve askerdir Saray ve asker köylüden mal alacak fakat köylü esnaftan mülk alabilsin Saray ve asker ustalara mal siparişleri verecek oysa ustalar esnaftan alışveriş yapabilsin, saray ve asker esnaftan alışveriş yapacak ki esnaf öteki meslek kollarından alışveriş yapabilsin
Dolayısı ile Yeni İmparatorluk, bir yana daha aşağı yapı çalışmaları, camiler, külliyeler, hamamlar, çeşmeler yapmakla dolaysız istihdam sağlarken, öteki yanlamasına İstanbul halkından mal almakla dolaylı istihdam sağlamaktadır Bu durumda halkın geliri artmakta, varlıklı olan devletin ödenti gelirleri artmaktadır Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, İstanbulun fethinin akabinde yapılan dolaylı ve dolaysız istihdam Doğu Roma Halkının gelirini ve refahını artırmıştır Diğer Taraftan, bu canlılığa ek olarak uluslararası ticaret ile uğraşan tüccarların buralarda tüketimde bulunması halkın gelirini ve devletin gelirini daha da artırmıştır Bunlara ek olarak talebin daha da artırılması ancak enflasyonun artmaması için imparatorluğun diğer yerlerinden Türklerin Ermenilerin ve Yahudiler in getirilmesi öngörülmüştür Bir yana ekonomi büyümüş bir yandan da enflasyon artmamıştırr Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi, İstanbulun fethinden önce enflasyon artmakta ve iktisadi çoğaltma aralıksız olarak düşmektedir Fetihten sonradan uygulanan mantıklı iktisadi ve sosyal politikalar iktisadi büyümeyi artırmasına karşılık enflasyonda yukarıya doğru herhangi bir hareket meydana getirmemektedir Öteki yanlamasına, alt yapının iyileştirilmesi hastalıkların ortaya çıkmasını, güvenliğin artırılması suçları önlemiş, afiyet hizmetlerinin artması vefat oranlarını azaltmış ve hesaplı büyümeyi devam ettirecek tüketim toplumunun devamlılığı sağlanmıştır Keza, buradaki ahali ve dışarıdan getirilen ve yetiştirilen entelektüeller bir yana imparatorluğun siyasi, iktisadi,ticari, kültürel olarak önünü açmış bir yanlamasına da Başkent toplumunun iktisadi ve kültürel olarak devamlılığını sağlamıştır 14
Sonuç Uygulanan İktisadi, sosyal ve siyasi politikalar Helen Halkının Doğu Roma İmparatorluğu döneminin aydınlık günlerine geri götürmüştür
Fetih sanıldığının aksine bu halkı olumsuz yönde etkilememiştir Halkın gelir seviyesi artmıştır Sosyolojik olarak bakıldığında uygulanan politikalar Helen halkının ortadan kaldırılması değil, halkın devamlılığını gözetmektedir Rum olarak da anılan bu ırk kendi kültürlerini bu zamana kadar koruyabilmiş, geliştirebilmiştir İmparatorluğun en kritik zamanlarında bile bu insanlar kesimi kendi toplumsal kimliğini muhafaza edebilmiştir Bu yönü ile, uygulanan politikalar Osmanlılar ın fetihteki dehalarının nasıl iktisadi ve toplumsal politikalara yansıdığını göstermektedir Bu noktada, Doğu Roma halkı bir yana iktisadi olarak eski aydınlık günlerine kavuşmuş bir yandan da sosyolojik gelişimlerini tamamlayabilmişlerdir *
