İşte Bunlar Hep Enflasyon: Fiyat Değişmeden Nasıl Yükseltilir?

Enflasyon fiyatların artış suratını bize gösteren temel bir ekonomik bilgi olurken, aslında günlük hayatımızın içinde birçok 'inflation' verisi ile karşı karşıyayız.

Inflation, enflasyonun İngilizcesi olurken, birçok tanımlamada ön tarifin sonunda kullanılan 'flasyon' ekiyle Türkçe tabirlerde kullanılıyor.  


Hepsinin bir enflasyonu var!



Enflasyonun arttığı ortamlarda birtakım eserlerde fiyat değişimi olmaması bizi sevindirirken, eserlerin gramajına bakıyor muyuz? 

Ben bakıyorum ve beklediğim üzere azalışlarla karşılaşıyorum. Bunun da iktisatta bir enflasyonu ya da 'flasyonu' var!

Peki birebir mağazadan yıllar evvel aldığınız bir kazağın sapa sağlam olması ile bu kış aldığınız kazağın 3 yıkamada solmasının açıklamasının enflasyon olduğunu biliyor muydunuz?

O daima yemek yediğiniz restorandaki yemeklerin artık midenizi kaynatmasına ne demeli?

İşte bunlar hep enflasyon!

Maliyetler artıyor!



Firmaların çalışma biçimi her daim kar maximizasyonu olmak durumundadır ki enflasyonist ortamlarda bu çok daha süratli yansır. 

Örneğin geçen yılın sonunda minimum fiyata yüzde 50 olmak üzere maaşlara artırımlar uzun vakittir görmediğimizi oranlarda yapıldı. Bunun şirketlerin maliyetlerine yansıması kaçınılmaz. Ya yılbaşı gecesi gelen güç fiyatları artırımları? Sonrasında İran vanayı kapayınca gelmeyen doğal gaz ile endüstride üretim durması? Ya da Rusya-Ukrayna savaşı ile buğdaydan nikele emtia fiyat artışları?

Hatırlayalım geçen yıl pandemide 'çip krizi' yaşandı ortalıkta sıfır otomobil kalmadı. İkinci el fiyatları fırladı. 

İşte bunlar daima enflasyon!

Hizmette de enflasyon!



Diyelim ki bir banka, sigorta, finans kurumu, telekomünikasyon, okul, sıhhat rastgele bir hizmet alıyorsunuz. 

Hizmette ehil olmayan çalışanların olması sizi tatmin etmez. Sıklıkla kahır yaşanır. Tahlil bulamazsınız üzere tüm problemler da enflasyona bağlanabilir. 

Ne üzere? Daha eğitimsiz, tecrübesiz, liyakata bağlı olmayan istihdam oluştuğunda örneğin bankacılık hizmetlerine hakim olmayan bir bankacı, çocuğunuza düzgün eğitim veremeyen bir öğretmen, sıhhat hizmetlerinde oluşabilecek kusurlar ki hayati sorunlardır. 

İşte bunlar da daima enflasyon!

Ekonomist Tunç Şatıroğlu bunu şu formda açıklıyor ????


twitter.com

twitter.com

twitter.com

twitter.com

twitter.com
Üretici fiyatları nasıl yansımıyor? İşte böyle!



Her ay TÜİK tarafından açıklanan ÜFE ve TÜFE bilgileri var. ÜFE üretici, TÜFE de tüketici fiyatlarındaki artışı ölçümlüyor. Bizim 'enflasyon' diye aldığımız TÜFE yani bize ulaşan fiyatlar. Son aylarda ekonomistler devamlı ÜFE'deki artışa dikkat çekiyor! Şubat ayı prestijiyle TÜFE yüzde 54,44 olurken, ÜFE de 105,01 olmuştu ki uzun vakittir ortadaki makas çok açıldı. Üretici fiyatlarında nasıl fedakarlık yapıyor da karından vazgeçiyor kısmı da biraz buna dahil! Kırmızı çizgi üretici enflasyonu, mavi çizgi tüketici enflasyonu.

İşte bu ortadaki fark da bu anlattıklarımızın bir maddesi!

Sadece gramaj küçülmesi de var!



Bunun bir de 'shrinkflasyon' versiyonu var.

O da daha dar bir alanda eser bazlı bir küçülme. Aldığınız deterjanın, çikolatanın, ekmeğin, fiyatı değişmez fakat gramajı küçülür. Yani diyelim 100 gramlık bir eseri 10 liraya alıyorsunuz. Siz pakete bakmadan 10 liraya eseri almaya devam ediyorsunuz lakin eser olmuş 80 gram! Kilosu çıkmış 100 liradan 125 liraya esere gelmiş yüzde 25 artırım farkında bile değilsiniz!

Gizli enflasyon ya da kapalı küçülme olarak da isimlendiriliyor.

Bunun bir örneği de burada????



Kalite de düşüyor!



Ürün üzerinde gramaj yazmayan kısımlarda nasıl işliyor?

Diyelim ki siz daima tıpkı markadan alışveriş yapan sadık bir müşterisiniz. Yıllar evvel bir tişört aldınız ve hala birinci günkü rengi ve formu ile kullanıyorsunuz bu eseri. Fakat sıkıldınız ve birebir tişörtün yenisini almak istediniz. O da ne? Bu yıl aldığınız tişört 2 yıkamada çekti, yamuldu, soldu! Zira maliyet bazlı eser kalitesi düştü! 

Ne diyelim enflasyon güç, enflasyon makûs, enflasyon acımasız. 

Sizin zımnî enflasyon yaşadığınız neler var? Yorumlarda buluşalım! ????