İsveç seçime gidiyor

Nüfusu 10,5 milyonu bulan İsveç'te 7 milyon 700 bin seçmen, gelecek dört yıl ülkeyi yönetecek hükümeti seçmek ve belediye liderleri ile vilayet genel meclisini belirlemek için oy kullanacak.

İsveç'te halihazırda mecliste temsil edilen sekiz siyasi parti, parlamentoda 349 sandalye bulunuyor. İsveç basınında genel seçim öncesi yapılan yorumlarda, sol blokun seçimi kıl hissesi kazanacağı ve hükümetin uzun süren pazarlıklardan sonra bile kurulmasının sıkıntı olacağı görüşü hakim.

Sol blokta, Toplumsal Demokrat Parti, Yeşiller ve Etraf Partisi ve Sol Parti bulunurken sağ bloktaki Merkez Partisi, çok sağcı İsveç Demokrat Parti ile hükümet kurulmayacağını ilan ederek bu seçime sol bloktan katılma kararı aldı.

Sağ blokta ayrıyeten ölçülü Muhafazakar Parti, Hristiyan Demokrat Parti, Liberal Parti ve İsveç Demokratlar Partisi (SD) yer alıyor. Her ne kadar SD sağ blokta gösterilse de öbür sağ blok partileri SD ile iş birliği yapmaktan kaçınıyor.

Aşırı sağın yükselişi

2018'teki son seçimde büyük çıkış yakalayan ve yüzde 18'lik oy oranıyla parlamentoda 64 sandalye kazanan göçmen aykırısı, çok sağcı SD partisi ise ülke basınında yayınlanan anketlerde oy oranını yüzde 20'ye çıkarmış görünüyor.

Sığınmacı sorunu üzerinden popülist siyasetlere imza atan SD'nin alacağı oy oranının yeni hükümetin yazgısını belirlemesi beklenirken öteki partilerin SD ile iş birliği yapmaktan kaçınacağı, hasebiyle bunun hükümet kurma çalışmalarını zora sokacağı öngörülüyor.

Öte yandan son seçimde barajı geçemeyen Feminist İnisiyatifi Partisi (F) ile beş yıl evvel kurulan ırkçı İsveç İçin Alternatif Partisi (AFS), seçmenlerden oy alabilmek için ağır kampanya yürüttü.

SD'nin üç milletvekilinin İskandinavya Direniş Hareketine (NMS) bağlı neo-Nazi kümesi ile münasebetinin ortaya çıkmasından sonra bu milletvekilleri partiden ihraç edilmişti.

İhraç edilen milletvekilleri harekete geçerek beş sene evvel ırkçı AFS'yi kurmuşlardı. İsveç'te yaşayan bütün göçmenleri ülkelerine göndereceğinin kelamını veren AFS, birçok cami ve mescidi de kapatacağını vadetmişti.

Türk asıllı siyasetçiler seçim çalışmasında

İsveç'te 3 yıl evvel Farklı Renkler Partisini (Nyans) kuran Türk asıllı siyasetçi Mikail Yüksel de ağır seçim kampanyası yürüttü. Partinin gösterdiği birçok adayın farklı belediye ve vilayet genel meclislerine seçilmesi beklenirken genel seçimlerde de performansı merak konusu.

İsveç'in Linköping Etraf ve Güçten Sorumlu Belediye Lideri Muharrem Demirok, Merkez Partisinin Östergötland bölgesi birinci sıra milletvekili adayı oldu.

Türk asıllı siyasetçinin birinci sıradan milletvekili gösterilmesi nedeniyle seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Kur'an'ı Kerim yakmışlardı

İsveç vatandaşlığı da bulunan Danimarkalı ırkçı Sıkı Taraf Partisi (Stram Kurs) başkanı Rasmus Paludan, 2021'de İsveç'te parti kurarak seçimler öncesinde çeşitli kentlerde Kur'an-ı Kerim yakma provokasyonlarında bulundu. Seçim çalışması ismi altında cami önlerinde polis müdafaası altında Kur'an-ı Kerim yakan Paludan, İsveç'te İslam dinini yaşayanları ülkeden atacağı vaadinde bulundu.

İsveç'te 2018'de en fazla oyu Toplumsal Demokrat Parti almıştı

İsveç'te 9 Eylül 2018'te yapılan ve iştirakin yüzde 87 olduğu son genel seçimde, Toplumsal Demokrat Parti yüzde 28,6'lık oy oranıyla birinci parti olmuştu.

Ana muhalefetteki ölçülü Muhafazakar Partisi de yüzde 19,84 ile ikinci sırada yer almıştı.

Bu sonuçlardan sonra Toplumsal Demokrat Parti ile Yeşiller ve Etraf Partisi, azınlık sol hükümeti kurarak 3 yıl bu vazifesi yürüttü.

Yeşiller ve Etraf Partisinin 2021'de hükümetten çekilmesi üzerine Toplumsal Demokrat Parti yoluna tek başına devam etti.